Rytuał czy teatr

- Wesele tradycyjnie nie służyło tylko i wyłącznie zabawie, było bardzo ważnym elementem aktu małżeńskiego - mówi Zuzanna Grębecka antropolog kultury Uniwersytet Warszawski

Aktualizacja: 14.09.2013 01:40 Publikacja: 14.09.2013 01:40

Czym się różni dzisiejszy ślub od takiego sprzed stu lat?

Zuzanna Grębecka:

Najczęściej odwołujemy się w tej chwili do ślubów i wesel ludowych. Dzisiaj „obrzędowy trzon", najważniejszy rytuał, to jest to, co się wydarza w kościele. W tradycji ludowej, czy to kilkaset, czy sto lat temu, najważniejsze rytualne rzeczy wydarzały się i przed samą ceremonią, i po – kościół nie był tak istotny.

Jakie to były rytuały?

Zabieranie panny młodej z jej domu do kościoła. Bardzo ważnym elementem było żegnanie się panny młodej z rodzicami, zwykle przeżywane bardzo emocjonalnie. Czasem nawet to było porwanie panny młodej. To, co bardzo charakterystyczne, a gdzieniegdzie zostało do dzisiaj, to bramy stawiane po drodze do kościoła, przy których trzeba było się wykupywać. Orszak, drużbowie i pan młody musieli się wykupić, by móc przejechać dalej drogą do kościoła.

A co się działo na weselach?

Głównie chodziło o to, co się działo z panną młodą. Obrzędy, które pokazywały, że jest wyłączona z grupy panien, a włączona do grupy mężatek. Były to np. oczepiny, czyli uroczyste obcinanie włosów i zakładanie czepca, miało to istotne znaczenie. Wesele tradycyjnie nie służyło tylko i wyłącznie zabawie, było bardzo ważnym elementem aktu małżeńskiego. Dzisiaj niektórzy rezygnują z wesela albo urządzają je dwa tygodnie po ślubie, kiedyś było to absolutnie niemożliwe.

Czy jakieś stare obrzędy są jeszcze gdzieś dzisiaj praktykowane?

Pewne zwyczaje zachowały się na Podlasiu, tam wciąż orszak ślubny wykupuje się przy bramach. W bardzo tradycyjnej oprawie nadal urządza się śluby w Małopolsce. Dzisiaj bardzo chętnie wraca się do wesel w starym stylu, wynajmuje się karczmy ludowe i wypożycza stroje. Ale o ile pewne zwyczaje się zachowały czy są rekonstruowane, to pozostaje pytanie, czy mają one nadal to samo rytualne znaczenie czy po prostu jest to rodzaj bardzo przyjemnego teatru.

Czym się różni dzisiejszy ślub od takiego sprzed stu lat?

Zuzanna Grębecka:

Pozostało 96% artykułu
Społeczeństwo
Sondaż: Rok rządów Donalda Tuska. Polakom żyje się lepiej, czy gorzej?
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Społeczeństwo
Syryjczyk w Polsce bez ochrony i w zawieszeniu? Urząd ds. Cudzoziemców bez wytycznych
Społeczeństwo
Ostatnie Pokolenie szykuje „wielką blokadę”. Czy ich przybudówka straci miejski lokal?
Społeczeństwo
Pogoda szykuje dużą niespodziankę. Najnowsza prognoza IMGW na 10 dni
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Społeczeństwo
Burmistrz Głuchołaz: Odbudowa po powodzi odbywa się sprawnie