Wątpliwości w tej sprawie ma Sąd Rejonowy w Grudziądzu, który skierował do Trybunału Konstytucyjnego pytanie prawne dotyczące jednego z przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów (art. 18 ust. 5) i związanego z nim przepisu (art. 417 § 1) kodeksu cywilnego (sygn. P 1/08). Przepisy te nakładają na gminy ciężar płacenia właścicielowi mieszkania pełnego odszkodowania za to, że nie może korzystać ze swojej własności, bo jego lokator, mimo wyroku eksmisyjnego, nie otrzymał zasądzonego lokalu socjalnego.
Sąd z Grudziądza uważa, że niesłuszne i niesprawiedliwe jest przerzucanie wyłącznie na gminy konsekwencji braku mieszkań socjalnych na rynku. Tym bardziej że państwo nie stworzyło sprawnie działającego systemu środków budżetowych i nie zapewniło gminom dodatkowych dochodów na finansowanie tego zadania.
Tymczasem konstytucja, przypomina sąd, gwarantuje gminom dodatkowy udział w dochodach publicznych na pokrycie takich zadań.
Pytanie sądu ma związek ze sprawą, jaką Lokalne Zrzeszenie Właścicieli Nieruchomości w Grudziądzu skierowało przeciwko swojej gminie. Chodziło o odszkodowanie dla właściciela za niedostarczenie lokalu socjalnego jego byłym lokatorom, którzy nie mieli się gdzie wyprowadzić i blokowali mieszkanie mimo wyroku eksmisyjnego. Właściciel zażądał od gminy kwoty równej utraconemu czynszowi najmu, ale jej nie otrzymał. Sprawa trafiła więc do sądu.
Przepisami o wysokości odszkodowania należnego właścicielowi za brak lokalu socjalnego dla eksmitowanego lokatora Trybunał Konstytucyjny zajmował się już dwukrotnie w 2006 r. Zakwestionowali je w obu przypadkach właściciele lokali – osoby prywatne, oraz Towarzystwo Budownictwa Społecznego, w imieniu którego pytanie prawne postawił Trybunałowi sąd w Kościanie.
