Jak zaplanować wydatki i dochody gminy

Zgodnie z przepisami art. 53 ust. 2 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=163433]ustawy o samorządzie gminnym[/link] oraz art. 183 ust. 1 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=282315]ustawy o finansach publicznych[/link] do czasu uchwalenia budżetu przez radę gminy podstawę gospodarki budżetowej stanowi projekt budżetu przedłożony radzie. Natomiast w przypadku nieuchwalenia budżetu w terminie do 31 marca roku budżetowego tryb postępowania reguluje art. 183 ust. 3 ustawy o finansach publicznych, z którego wynika, że regionalna izba obrachunkowa w terminie do 30 kwietnia ustala budżet gminy w zakresie zadań własnych oraz zadań zleconych.

[srodtytul]Opinia izby obrachunkowej[/srodtytul]

Projekt budżetu przygotowuje wójt. Zgodnie z art. 52 ust. 1a tej ustawy oraz art. 183 ust. 2 ustawy o finansach publicznych bez zgody wójta radni nie mogą wprowadzić w projekcie uchwały budżetowej zmian powodujących zmniejszenie dochodów lub zwiększenie wydatków i jednocześnie zwiększenie deficytu budżetu, ponadto nie mogą dokonywać zwiększenia wydatków nieznajdujących pokrycia w planowanych dochodach lub zwiększenia planowanych dochodów bez jednoczesnego ustanowienia ich źródeł. Zatem komisja proponująca wprowadzenie nowego wydatku lub zwiększenie wydatku przewidzianego w projekcie zobowiązana jest wskazać źródło jego sfinansowania, a ponadto, zgłaszając nowe zadanie, wnioskodawca powinien określić w zakresie wydatków bieżących cel oraz koszt realizacji oraz w zakresie wydatków inwestycyjnych cel, zakres i szacunkowy koszt. Ponadto, proponując jako źródło pokrycia wydatków wzrost dochodów, należy wskazać dział klasyfikacji budżetowej, tytuł dochodu oraz sposób oszacowania kwoty zwiększenia.

Opinię regionalnej izby obrachunkowej o projekcie uchwały budżetowej oraz o prognozie łącznej kwoty długu na koniec roku budżetowego i lata następne, wynikającej z planowanych i zaciągniętych zobowiązań (art. 180 ustawy o finansach publicznych), wójt przedstawia radzie gminy na sesji budżetowej (art. 181 ust. 2 tej ustawy o finansach publicznych).

[srodtytul]Plan wykonania[/srodtytul]

Po uchwaleniu budżetu w terminie 21 dni wójt (burmistrz, prezydent miasta) opracowuje układ wykonawczy w szczegółowości do działów, rozdziałów i paragrafów klasyfikacji budżetowej. Ponadto przekazuje podległym jednostkom informacje o ostatecznych kwotach przyjętych w budżecie. Ma to na celu dostosowanie projektów planów tych jednostek do uchwały budżetowej, zgodnie z przepisami art. 186, ust. 1 – 4 ustawy o finansach publicznych. W końcu wspomnieć trzeba o obowiązku opracowania planu finansowego dla zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych gminie odrębnymi ustawami, według wymogu § 4 ust. 5 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=182453]rozporządzenia ministra finansów z 24 lipca 2006 r. w sprawie planów finansowych zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami, przekazywania dotacji celowych i przekazywania pobranych dochodów związanych z realizacją tych zadań (DzU nr 135, poz. 955)[/link].

[ramka][b]Tryb prac określa rada[/b]

Z przepisów art. 53 ust. 1 powołanej ustawy wynika również, iż procedurę uchwalania budżetu oraz rodzaje i szczegółowość materiałów informacyjnych towarzyszących procedurze jego uchwalania budżetu określa rada gminy. Uchwała w tej sprawie podlega nadzorowi regionalnej izby obrachunkowej. Należy w niej wskazać jednostki zobowiązane do składania projektów planów finansowych oraz wniosków do budżetu, a także podmioty uprawnione do ubiegania się o dotacje, ponadto powinna być ustalona szczegółowość materiałów planistycznych, obejmująca:

- wielkość planowanych przychodów z działalności usługowej podlegającej dotowaniu,

- wielkość kosztów bieżących tej działalności,

- wielkość dotacji planowanej z budżetu,

- szczegółową kalkulację i uzasadnienie przyjętych w materiałach wielkości. [/ramka]

[ramka][b]Co powinno być w uchwale[/b]

Podstawę i zakres projektu uchwały budżetowej stanowi art. 184 ustawy o finansach publicznych. Określa on, że uchwała winna zawierać zestawienie:

1) prognozowanych dochodów według źródeł i działów klasyfikacji dochodów w podziale na dochody: bieżące i majątkowe,

2) wydatków budżetu w podziale na działy i rozdziały klasyfikacji wydatków, z wyodrębnieniem wydatków: bieżących i majątkowych,

3) źródeł pokrycia deficytu lub przeznaczenie nadwyżki budżetu,

4) przychodów (kredyty i pożyczki) i rozchodów budżetu (spłata kredytów i pożyczek),

5) wydatków związanych z wieloletnimi programami inwestycyjnymi (WPI) z wyodrębnieniem wydatków na finansowanie poszczególnych programów, na rok budżetowy oraz na dwa kolejne lata, zgodnie z zapisami art. 166 ust. 1 i 2 ustawy o finansach publicznych,

6) wydatków na programy i projekty realizowane ze środków UE i pochodzących ze źródeł zagranicznych,

7) plany przychodów i wydatków zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych i dochodów własnych jednostek budżetowych,

8) plany przychodów i wydatków funduszy celowych,