Gmina nie musi płacić VAT od opłat za przystanki

Wczoraj Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną fiskusa w precedensowej sprawie dotyczącej VAT od opłat za korzystanie z przystanków i dworców należących do gminy. Sąd kasacyjny utrzymał w mocy korzystny dla gmin wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie (sygn. I SA/Kr 1966/11).

W sprawie chodziło o interpretację opodatkowania VAT opłat za korzystanie przez operatorów i przewoźników z gminnych przystanków komunikacyjnych. W swoim wniosku zarząd Infrastruktury Komunalnej i Transportu w Krakowie wyjaśnił, że jest samodzielną jednostką organizacyjną gminy miejskiej. Nie posiada osobowości prawnej i działa jako wyodrębniona jednostka budżetowa. Jest zarejestrowanym czynnym płatnikiem VAT.

Dalej wnioskodawca zauważył, że 1 marca 2011 r. weszła w życie ustawa o publicznym transporcie zbiorowym. Jej art. 16 daje możliwość pobierania przez gminę opłat za korzystanie z przystanków komunikacyjnych i dworców, których gmina jest właścicielem. Stawki opłat Rada Miasta Krakowa ustaliła w stosownej uchwale z końca marca 2011 r.

Ustawa nakłada opłaty za korzystanie z przystanków na przewoźników

We wniosku zostało podkreślone, że opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych lub dworców w całości przekazywane będą do gminy. Ponadto gmina nie zawiera umów cywilnoprawnych z przewoźnikami. Opłata za korzystanie z przystanków jest ustawowo nałożona na przewoźnika, co reguluje ustawa o publicznym transporcie zbiorowym.

Zarząd zapytał, czy takie opłaty pobierane od przewoźników za korzystanie z przystanków komunikacyjnych podlegają opodatkowaniu VAT. Jego zdaniem nie, bo jest to opłata administracyjna, która nie podlega VAT.

Fiskus nie podzielił tego stanowiska. Jego odpowiedź była jednoznaczna: w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług, podlegającym opodatkowaniu na zasadach ogólnych. To oznacza, że taka usługa jest opodatkowana 23-proc. stawką VAT.

Zarząd zaskarżył tę niekorzystną dla gmin interpretację i wygrał. Uwzględniając jego skargę, WSA w Krakowie wytknął fiskusowi pominięcie, że pobieranie opłat za korzystanie z przystanków komunikacyjnych należy do władztwa publicznego wykonywanego przez organ władzy publicznej. WSA wskazał art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, który wyłącza z opodatkowania organy władzy publicznej oraz urzędy je obsługujące w zakresie, jakim realizują one zadania nałożone odrębnymi przepisami prawa, do których zostały powołane (wyłącznie to nie ma zastosowania do czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych).

W ocenie sądu gmina w zakresie, w jakim realizuje swoje zadania z zakresu władzy publicznej, będzie spełniała obie przesłanki z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. A ustalanie i pobieranie opłat za korzystanie z przystanków jest formą sprawowania władztwa publicznego. WSA zwrócił uwagę, że opłata za korzystanie z przystanków jest pobierana w związku z konkretnym celem ustawowym. Gmina nie ma swobody wydatkowania dochodów z nich uzyskanych.

W konsekwencji sąd I instancji orzekł, że pobierana przez skarżącego opłata za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków lub dworców, których właścicielem albo zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego, w ogóle nie podlega przepisom ustawy o VAT.

Fiskus zaskarżył to rozstrzygnięcie, ale bezskutecznie.