Opinie i ekspertyzy w gminie: Niezależni fachowcy wesprą radnych w pracy

Prezydencki projekt ustawy o współdziałaniu w samorządzie terytorialnym na rzecz rozwoju lokalnego i regionalnego, który już po wakacjach ma trafić pod obrady Sejmu, zawiera rozwiązania wzmacniające pozycję rady gminy względem wójta.

Pomoc merytoryczna

– Obecnie rada gminy nie ma żadnego upoważnienia do nakładania obowiązków na jakiegokolwiek pracownika gminy ani do wydawania poleceń osobom, dla których pracodawcą jest wójt – wyjaśnia Olgierd Dziekoński, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP. – Nie jest również uprawniona do zobowiązania wójta do wydawania poleceń określonej treści swoim pracownikom – dodaje.

W sytuacjach konfliktowych, gdy między wójtem a radą występuje silny rozdźwięk, może to doprowadzić do paraliżu organu stanowiącego gminy.

Aby takim sytuacjom zapobiec, prezydencki projekt proponuje, aby obsługa rady była nadal prowadzona przez pracowników urzędu gminy, jednak za pośrednictwem jednostki organizacyjnej urzędu (biura rady), której pracownicy merytorycznie podlegaliby wyłącznie przewodniczącemu rady. Czynności z dziedziny prawa pracy ich dotyczące wymagałyby opinii przewodniczącego rady.

Projekt zakłada także wyodrębnienie w budżecie gminy środków (rezerwa celowa) na ekspertyzy i opinie sporządzane na zamówienie rady.

Pierwsze wątpliwości

– Przepis stanowiący, że rada sama określa standardy i wymagania kwalifikacyjne pracowników biura obsługi rady, oceniam negatywnie – mówi Stefan Płażek z Uniwersytetu Jagiellońskiego. –Przede wszystkim propozycja ta pozostaje w sprzeczności z przepisami kodeksu pracy i ustawy o pracownikach samorządowych – wyjaśnia ekspert. – Poza tym, czy trzeba podpowiadać wójtom aż tak szczegółowe rozwiązania organizacyjne? Przecież ten może uznać, że lepszym lub tańszym rozwiązaniem będzie zewnętrzna obsługa rady.

Wątpliwości budzi również pomysł finansowania z rezerwy celowej zamawianych przez radę opinii i ekspertyz.

Opinie i ekspertyzy zewnętrzne są sporządzane na potrzeby gminy, a nie wójta czy rady. Sięganie do nich nie powinno być decyzyj nie rozczłonkowane. Poza tym nie powinno być stwarzane ryzyko, że każdy z gminnych organów będzie dysponował własną opinią, sprzeczną z konkurencyjną. To nie sprzyja likwidowaniu konfliktów, a może je niepotrzebnie wzmagać.

etap legislacyjny: skierowany do Sejmu

prof. Andrzej Szewc,

Wyższa Szkoła Ekonomii i Administracji w Bytomiu