Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) orzekł, że samorządy mogą nałożyć na przedsiębiorstwo prowadzące zbiórkę odpadów na jej terenie obowiązek transportowania zmieszanych odpadów komunalnych do odpowiedniej i najbliższej instalacji przetwarzania (sygnatura akt: C?292/12).
TSUE zajmował się pytaniem estońskiego sądu, do którego trafiła skarga przedsiębiorcy zajmującego się odbiorem i przetwarzaniem odpadów. Kwestionował on specyfikację przetargu miasta Sillamäe na odbiór śmieci. Zawierała ona postanowienie określające, że zmieszane odpady komunalne mają być przewożone do jednej instalacji wskazanej przez miasto, a odpady przemysłowe i budowlane do innej, którą również wskazywała specyfikacja zamówienia.
Przedsiębiorca zarzucał, że takie postanowienia są naruszeniem zasad konkurencji i swobodnego przepływu towarów i ograniczają przedsiębiorczość. Sąd apelacyjny w Estonii, rozpatrując sprawę, postanowił zwrócić się z pytaniami do TSUE.
Trybunał nie podzielił zarzutów dotyczących odpadów komunalnych. Uznał jednak, że przepisy unijne nie dają samorządom prawa do wskazywania instalacji, do której mają trafiać odpady przemysłowe i budowlane.
Orzeczenie to może mieć duże znaczenie dla gospodarki odpadami komunalnymi w Polsce. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nakazuje firmom, które wygrały przetarg na odbiór odpadów, by śmieci zmieszane od mieszkańców trafiały do regionalnej instalacji przetwarzania odpadów komunalnych (RIPOK). Inaczej jest, gdy gmina organizuje przetarg nie tylko na transport śmieci, ale na kompleksową obsługę – odbiór i zagospodarowanie odpadów. Wówczas, co potwierdziła Krajowa Izba Odwoławcza, to przedsiębiorca decyduje, gdzie i jak przetworzy śmieci.
