Wyłączenie urzędnika z postępowania administracyjnego

Postanowienia administracyjne muszą być wydawane przez dwóch różnych pracowników.

Publikacja: 29.04.2014 09:20

Wyłączenie urzędnika z postępowania administracyjnego

Foto: www.sxc.hu

Do tej pory taka zasada dotyczyła decyzji. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego, oparty na przekonaniu, że prawo nie może działać w zależności od rangi aktu, rozciąga ją na postanowienia. Może to mieć rozległe konsekwencje prawne i praktyczne.

Ten sam podpis

Postępowanie o unieważnienie decyzji z 1950 r. odmawiającej przyznania byłym właścicielom praw do nieruchomości warszawskiej zostało zawieszone z urzędu przez ministra w 2010 r., a podtrzymane w 2011 r. Powodem była konieczność ustalenia spadkobierców współwłaściciela jednego z wykupionych lokali. Postanowienia wzywały następców prawnych byłych właścicieli do zainicjowania sprawy spadkowej.

– Zawieszenie postępowania zamykało drogę do odzyskania nieruchomości, bo spadkobiercy współwłaściciela mieszkania nie zamierzają regulować spraw spadkowych – mówiła przed NSA Danuta P., jedna z następczyń prawnych b. właścicieli. – Na sprawę powinna więc spojrzeć i ocenić ją druga osoba.

Oba postanowienia podpisał bowiem z upoważnienia ministra ten sam pracownik. Z tego właśnie powodu Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżone postanowienie z 2011 r. Doszło do naruszenia przepisów, gdyż w wydaniu obu postanowień uczestniczyła ta sama osoba – orzekł WSA (I OSK 2346/12).

Uczciwość procesowa

W skardze kasacyjnej do NSA minister infrastruktury i rozwoju zarzucił błędną wykładnię art. 24 kodeksu postępowania administracyjnego. Wyłącza on pracownika organu administracji publicznej od udziału w postępowaniu w sprawie, gdy brał udział w wydaniu zaskarżonej decyzji.

– Pod pojęciem „decyzja" nie można rozumieć postanowienia. Czym innym jest decyzja, rozstrzygającą sprawę co do istoty, a czym innym postanowienie, które rozstrzyga kwestie wstępne – mówił w NSA Rafał Rostkowski, zastępca dyrektora Departamentu Orzecznictwa MIiR. Jego zdaniem rozciągnięcie zasady z art. 24 k.p.a. na postanowienia wydłuży postępowania i spowoduje rozrost administracji. – Problemy organizacyjne nie mogą przeważyć zasady uczciwości procesowej –stwierdził NSA i oddalił skargę kasacyjną. Sędzia Arkadiusz Despot-Madanowicz powiedział, że gdy sprawa jest rozpatrywana dwukrotnie przez ministra, postanowienia muszą być wydawane przez różne osoby. Choć nie rozstrzygają istoty sprawy, wpływają na dalszy bieg postępowania. Dwuinstancyjne postępowanie administracyjnego ma służyć temu, by sprawie przyjrzała się inna osoba.

– Wykładnia przepisów k.p.a. dotycząca wyłączenia pracownika organu, który rozpoznaje sprawę na skutek wniosku o jej ponowne rozpoznanie, przedstawiona uprzednio przez WSA, a teraz przez NSA, zasługuje na aprobatę – uważa Michał Chylak z Instytutu Badań nad Prawem Nieruchomości. – Sądy oparły się na pryncypiach, które nakazują zachowanie gwarancji procesowych na każdym etapie sprawy. Jeżeli dane rozstrzygnięcie organu jest zaskarżalne, podlega weryfikacji, to nie do obrony byłoby stanowisko, że tej weryfikacji miałaby dokonywać osoba, której rozstrzygnięcie ma być weryfikowane. I nie powinno mieć znaczenia, czy chodzi o decyzję czy o postanowienie.

Do tej pory taka zasada dotyczyła decyzji. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego, oparty na przekonaniu, że prawo nie może działać w zależności od rangi aktu, rozciąga ją na postanowienia. Może to mieć rozległe konsekwencje prawne i praktyczne.

Ten sam podpis

Pozostało 90% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów