Sędziowie coraz bardziej obciążeni pracą

W 2012 r. do polskich sądów wpłynęło ponad 14 mln spraw.  To o milion więcej niż w 2010 r. i o blisko 500 tys. więcej niż w 2011 r. Większy wpływ był we wszystkich kategoriach spraw:   karnych, cywilnych, rodzinnych, pracowniczych, ubezpieczeniowych i gospodarczych.

Co za tym stoi? E-sąd, kryzys, stale rosnąca popularność internetowych zakupów, nowe przestępstwa, ofensywa fotoradarowa oraz większa świadomość społeczna. Tymczasem w polskich sądach: rejonowych, okręgowych i apelacyjnych, orzeka dziś 9 tys. 900 sędziów. Tyle samo, ile w 2006 r., kiedy wpływ spraw wynosił 6 mln. Co to oznacza dla obywatela? Jeszcze dłuższy niż dziś proces, a przewlekłość to i tak największa wada naszego sądownictwa. Średni czas trwania w Polsce procesu karnego (sąd rejonowy) to prawie pół roku, a w niektórych sądach (np. warszawskich) – prawie dwa lata.

Idą po swoje

Największy przyrost nastąpił w sprawach cywilnych (191 tys.) i gospodarczych (150 tys.).

– To, że spraw przybywa, widać gołym okiem w referacie każdego sędziego gospodarczego – potwierdza „Rz" sędzia Bartłomiej Przymusiński. Jego zdaniem sporo spraw wygenerowało utworzenie e-sądu. Prosty i tani sposób dochodzenia roszczeń zachęca firmy do upominania się np. o zaległe rachunki.

W gospodarczych widać z kolei oznaki kryzysu.

– Kiedyś przedsiębiorcy, którzy ze sobą współpracują, nie szli do sądu, np. o zapłatę zaległych odsetek.  Załatwiali to między sobą – mówi sędzia Przymusiński. Dodaje, że byli bardziej zainteresowani rozkręcaniem biznesu niż składaniem pozwów, np. o wycofanie się drugiej strony z umowy.

Adwokat Mariusz Paplaczyk potwierdza, że dynamika spraw gospodarczych jest nieprzypadkowa.

– Pojawiła się zupełnie nowa kategoria spraw tzw. drogowych, związanych z budową autostrad. Po zaległe faktury idą do sądów wszyscy: od dostawców żwiru aż po wykonawców autostrad – mówi „Rz".

Słabsza kondycja gospodarcza  jest też powodem większej liczby spraw pracowniczych.  – Firmy gorzej stoją na rynku, szukają więc oszczędności. Pierwsza pokusa to szybkie zwolnienia  bez odpraw, wypowiedzeń itd. Ponieważ pracownicy też odczuwają skutki kryzysu, idą do sądu po należne im pieniądze – tłumaczy sędzia Katarzyna Postkowiak.

Naciąganie w sieci

W ekspresowym tempie rośnie też liczba oszustw popełnianych w sieci. W 2012 r. odnotowano ich ponad 13 tys., czyli tyle, ile razem w ciągu kilku poprzednich lat.

– Kilka lat temu zakupy przez Internet były rzadkością, teraz z tej drogi korzysta co trzeci Polak – podkreśla adwokat M. Paplaczyk. – Rośnie ruch, a z nim pokusa oszustwa – dodaje.