Sprawa dożywotniego odbierania prawa jazdy. Ważny ruch RPO

Powodem tej decyzji Rzecznika jest zasiadanie w składzie orzekającym w tej sprawie osoby, która – zdaniem Marcina Wiącka - została wybrana na stanowisko sędziego TK z naruszeniem konstytucji. Chodzi o Justyna Piskorskiego jednego z tzw. sędziów dublerów.

Uchwała Sejmu ws. TK i sędziów dublerów działa

To już drugie wycofanie się RPO od udziału z postępowania przed TK w ostatnim czasie. Jak pisaliśmy w Rzeczpospolitej, w ubiegłym tygodniu Wiącek wycofał się ze sprawy dotyczącej odmowy zwolnienia od kosztów sądowych i zapowiedział, że będzie tak robił zawsze wtedy, gdy w składzie znajdzie się tzw. sędzia dubler.

Czytaj więcej

Sądy i trybunały

Presja na Trybunał. RPO zastosował uchwałę Sejmu ws. dublerów i Przyłębskiej

RPO wycofał się ze sprawy przed TK. I będzie tak robił, gdy w składzie znajdzie się tzw. sędzia d...

Ruchy te świadczą o konsekwencji RPO w tej kwestii. Co istotne w obu decyzjach o wycofaniu ze sprawy Wiącek powołuje się na głośną uchwałę Sejmu z marca w sprawie TK. Mowa o sejmowej uchwale będącej częścią rządowego planu gruntownych zmian w TK, nazywanego czteropakiem Bodnara. Posłowie stwierdzili w niej, że Julia Przyłębska nie ma uprawnień do kierowania Trybunałem, a trzech tzw. sędziów dublerów nie jest sędziami TK.

Powołując się właśnie na tę uchwałę, Wiącek uznał, że należy ją częściowo traktować jako akt wydany na podstawie art. 190 ust. 4 konstytucji, służący wykonaniu orzeczeń TK. W konsekwencji – według RPO – skutkuje ona wzruszeniem uchwał Sejmu o wyborze tzw. sędziów dublerów i wyeliminowaniem ich z obrotu prawnego.

- Udział w składzie orzekającym TK osoby nieuprawnionej do orzekania może doprowadzić do naruszenia wolności i praw przewidzianych w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, a tym samym do naruszenia nakazu przestrzegania przez Rzeczpospolitą Polską wiążącego ją prawa międzynarodowego – argumentuje Wiącek.

Czytaj więcej

Opinie Prawne

Tomasz Pietryga: RPO nie chce dublerów w Trybunale Konstytucyjnym. Wzmacnia linię rządu wobec TK

Rzecznik praw obywatelskich prof. Marcin Wiącek nieoczekiwanie wzmocnił twardy kurs rządzących wo...

Dożywotnie odbieranie prawa jazdy - kwestionowane

W konsekwencji RPO wycofał swój udział w sprawie dożywotniego odbierania prawa jazdy. Sprawa ta została zainicjowana skargą, która trafiła do Trybunału w 2020 r. Złożył ją obywatel, który dożywotnio stracił prawo jazdy po ponownym skazaniu za jazdę pod wpływem alkoholu.

Mężczyzna zaskarżył przepis zawarty w art. 42 par. 3 Kodeksu karnego, zgodnie z którym sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio w razie powtórnego prawomocnego skazania za prowadzenie w stanie nietrzeźwości lub spowodowania katastrofy w ruchu ze skutkiem śmiertelnym pod wpływem alkoholu lub zbiegł z miejsca zdarzenia – chyba że zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami.

Według skarżącego przepis ten, nakazując sądom odbieranie uprawnień, wchodzi w kompetencje zastrzeżone dla sędziów, czyli oceny każdego przypadku indywidualnie, a tym samym "unicestwia" istotę prawa do sądu.

Będzie wyrok TK ws. utraty prawa jazdy

W czerwcu 2021 r. do tej skargi przyłączył się RPO Adam Bodnar. Jego zdaniem zaskarżony przepis jest niezgodny z konstytucją. Rzecznik argumentował, że dożywotnie odbieranie prawa jazdy ogranicza konstytucyjną kompetencję do swobodnego uznania sędziowskiego w ramach ustawy. Według niego zaskarżona norma uniemożliwia też indywidualizację sankcji karnej, która ma znaczenie zwłaszcza w przypadku przestępstw drogowych, często nieumyślnych.