Każdy z 47 krajów Rady Europy deleguje jednego sędziego do strasburskiego Trybunału. Procedura zakłada, że państwo członkowskie przedstawia troje kandydatów (musi być wśród nich co najmniej jedna kobieta), spośród których Zgromadzenie Parlamentarne wybiera jednego.

Ostatnim wybranym sędzią z Polski jest Krzysztof Wojtyczek, którego dziewięcioletnia kadencja zakończyła się 31 października 2021 r. Od tego czasu nie udało się wyłonić jego następcy – przedstawiane przez Polskę kandydatury (proces ten koordynuje MSZ) były odrzucane już dwa razy.

Obecne polskie kandydatury to Agnieszka Szklanna (od kilkunastu lat pracuje w Radzie Europy), Elżbieta Karska (prof. UKSW, sędzia SN, prywatnie żona europosła PiS Karola Karskiego) oraz Kamil Strzępczak (również prof. UKSW). Dwie pierwsze kandydatki były już dwukrotnie odrzucone. Trzecim kandydatem był początkowo Aleksander Stępkowski (sędzia SN, profesor UW, współtwórca i pierwszy prezes Ordo Iuris).

Za pierwszym razem, w kwietniu 2021 r., Zgromadzenie wskazało na nietransparentną procedurę wyłonienia kandydatur. Konkurs powtórzono, tym razem dopuszczając obserwatorów z NGO, i wyłoniono w nim te same kandydatury. 19 stycznia 2022 r. zostały one ponownie odrzucone. Komitet ds. wyboru sędziów wskazał, że niektórzy nie spełniają wymogów do pełnienia tego urzędu.

Czytaj więcej

Od ponad roku nie ma polskiego sędziego w ETPC. Trzecia próba rządu PiS