Spór o TK zagraża niezależności wymiaru sprawiedliwości

HFPC skierowała list do Specjalnej Sprawozdawczyni ONZ ds. Niezależności Sędziów i Prawników Prof. Moniki Pinto na temat obecnej sytuacji w Polsce. Zdaniem HFPC trwający od prawie roku kryzys konstytucyjny stwarza poważne zagrożenie dla niezależności całego wymiaru sprawiedliwości.

Publikacja: 30.07.2016 09:30

Spór o TK zagraża niezależności wymiaru sprawiedliwości

Foto: Fotorzepa, Krzysztof Skłodowski

Urząd Specjalnego Sprawozdawcy ONZ ds. Niezależności Sędziów i Prawników został utworzony w 1994 r. Do zadań Sprawozdawcy należy monitorowanie stanu ochrony niezależności sędziów i prawników. Sprawozdawca przyjmuje informacje z krajów ONZ na temat potencjalnych naruszeń w tej sferze, przeprowadza oficjalne wizyty w krajach Narodów Zjednoczonych i sporządza raporty.

W swoim liście do Specjalnej Sprawozdawczyni HFPC zwracała uwagę na kryzys konstytucyjny spowodowany zarówno zmianami w ustawach o Trybunale Konstytucyjnym jak również z wyborem sędziów, w miejsce tych których kadencja wygasała w 2015 r. Trwający kryzys stwarza poważne zagrożenie dla pozycji ustrojowej Trybunału i osłabia efektywność jego pracy. „Bez efektywnego Trybunały Konstytucyjnego wszystkie gwarancje ochrony praw człowieka stają się iluzoryczne" – czytamy w wystąpieniu HFPC.

HFPC odniosła się również od ułaskawienia przez Prezydenta RP byłego szefa CBA w listopadzie 2015 r. Prezydent dokonał aktu łaski jeszcze w trakcie postępowania, zanim sąd drugiej instancji rozpoznał sprawę. Prezydent twierdził, że tym samym „chciał uwolnić wymiar sprawiedliwości od tej sprawy". Decyzja Prezydenta wywołała szereg kontrowersji, a część środowiska prawniczego postrzegała ją jako wywieranie wpływu na władzę sądowniczą przez władzę wykonawczą.

HFPC zwróciła również uwagę na planowaną nowelizację ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa. Projekt zakłada istotną zmianę w trybie powoływania nowych sędziów. Do tej pory było tak, że do kompetencji Krajowej Rady Sądownictwa należało wskazywanie najlepszego kandydata na stanowisko sędziego spośród wszystkich przedstawionych zgłoszeń, a Prezydent tę osobę powoływał. W świetle projektu KRS będzie musiała przedstawić Prezydentowi dwóch kandydatów spośród których to Prezydent wybierze osobę na stanowisko sędziego. Zdaniem HFPC takie rozwiązanie negatywnie wpłynie na niezależność konstytucyjnego organu jakim jest Krajowa Rada Sądownictwa i naruszy zasadę sędziowskiej niezależności. „Projekt ustawy stoi w sprzeczności z postanowieniami Konstytucji, która wyraźnie stwierdza, że Prezydent ma tylko kompetencje do powołania sędziego, a nie jego wyboru" – czytamy w wystąpieniu HFPC.

HFPC przytacza również liczne przykłady wypowiedzi polityków i członków rządu po adresem prawników i urzędujących sędziów.

HFPC zwraca się z prośbą do Specjalnej Sprawozdawczyni o przyjrzenie się sytuacji w Polsce i, w miarę możliwości, wypracowania rekomendacji dotyczących zmian legislacyjnych i wydarzeń uderzających w niezależność sędziowską z ostatnich miesięcy.

Wystąpienie dostępne jest tutaj.

Urząd Specjalnego Sprawozdawcy ONZ ds. Niezależności Sędziów i Prawników został utworzony w 1994 r. Do zadań Sprawozdawcy należy monitorowanie stanu ochrony niezależności sędziów i prawników. Sprawozdawca przyjmuje informacje z krajów ONZ na temat potencjalnych naruszeń w tej sferze, przeprowadza oficjalne wizyty w krajach Narodów Zjednoczonych i sporządza raporty.

W swoim liście do Specjalnej Sprawozdawczyni HFPC zwracała uwagę na kryzys konstytucyjny spowodowany zarówno zmianami w ustawach o Trybunale Konstytucyjnym jak również z wyborem sędziów, w miejsce tych których kadencja wygasała w 2015 r. Trwający kryzys stwarza poważne zagrożenie dla pozycji ustrojowej Trybunału i osłabia efektywność jego pracy. „Bez efektywnego Trybunały Konstytucyjnego wszystkie gwarancje ochrony praw człowieka stają się iluzoryczne" – czytamy w wystąpieniu HFPC.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Prawnicy
Bodnar: polecenie w sprawie 144 prokuratorów nie zostało wykonane
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Konsumenci
Jest pierwszy wyrok ws. frankowiczów po głośnej uchwale Sądu Najwyższego
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił