Na stanowisko sędziego z równymi szansami

Takie stanowisko zajęła w uchwale Krajowa Rada Sądownictwa, która krytycznie ocenia rządową propozycję zmian w ustawie o ustroju sądów powszechnych. Projekt, jej zdaniem, wprowadza dysproporcje w ocenie kandydatów na wolne stanowiska sędziowskie. Krótko mówiąc, od sędziów wymaga się więcej niż od innych.

– A warunki powinny być równe dla wszystkich – twierdzi Stanisław Dąbrowski, przewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa.

[srodtytul]Muszą więcej [/srodtytul]

Projekt przygotowało Ministerstwo Sprawiedliwości. Ma on być odzwierciedleniem dążeń nie tylko resortu, ale i całego środowiska do usytuowania zawodu sędziego jako korony zawodów prawniczych.

Procedura rusza w chwili ukazania się obwieszczenia ministra sprawiedliwości o sędziowskich wakatach. Kandydaci na takie miejsce muszą spełniać pewne warunki. Rzecz w tym, że MS chce owe warunki zróżnicować. I tak np. adwokat czy radca ubiegający się o zawód sędziego do karty zgłoszenia musi dołączyć sygnatury stu spraw sądowych różnych kategorii, w których występował w ciągu ostatnich trzech lat.

Z kolei ocena kwalifikacji sędziego opiera się na analizie pracy obejmującej badanie obciążenia pracą, efektywności, stabilności orzecznictwa, sprawności, terminowości w czasie minionych dwóch lat (wymagania wobec innych zawodów patrz ramka).

[b]W przekonaniu KRS adwokaci, radcowie prawni i notariusze też powinni wskazywać wszystkie prowadzone przez siebie w ostatnich trzech latach sprawy, ich rodzaj oraz podejmowane w nich czynności.[/b] Wybranie spraw do oceny powinno zaś należeć do sędziego wizytatora.

– Startujemy z innego punktu, nasze zawody są zupełnie różne, dlatego podstawy do oceny też muszą się różnić – tłumaczy Zenon Marciniak, wiceprezes Naczelnej Rady Adwokackiej. Ale dodaje, że propozycję traktuje jako punkt wyjścia do dyskusji. I sam przyznaje, że na pierwszy rzut oka tak różne podstawy mają prawo budzić sprzeciw sędziów.

[srodtytul]Ważne jest wszystko[/srodtytul]

Zróżnicowane wymagania to niejedyny zarzut KRS wobec propozycji MS. Nie podoba jej się także hierarchia kryteriów, które ma się brać pod uwagę przy ocenie kandydata.

KRS rozpatruje i ocenia kandydatury do pełnienia urzędu sędziego, kierując się w pierwszej kolejności oceną kwalifikacji kandydatów, a następnie doświadczeniem zawodowym, ocenami zgromadzenia ogólnego, opiniami ministra sprawiedliwości – tak zapisano w projekcie.

– Przy wyborze kandydata na stanowisko sędziego nie ma spraw ważnych i mniej ważnych. Ocena musi być globalna i nikt nie może w tych sprawach ograniczać kompetencji Rady. Nie wolno nam też narzucać kolejności spraw, które mamy brać pod uwagę – oponuje sędzia Dąbrowski.

Podnosi też inny, jego zdaniem zasadniczy problem: W ustawie nie wspomina się o walorach (kryteriach) etycznych, a to w tym zawodzie jest sprawą zasadniczą.

I ostatni zarzut, który jeśli nie zostanie uwzględniony, [b]może spowodować, że ustawa trafi do Trybunału Konstytucyjnego. Ministerstwo Sprawiedliwości chce tryb i sposób oceny kwalifikacji kandydatów opisać w rozporządzeniu.[/b]

– To niedopuszczalne – uważają sędziowie.

[ramka][b]Zanim rozpoczną orzekanie[/b]

[b]Wszystkich kandydatów na sędziowskie wakaty czeka drobiazgowa ocena. Na jakiej podstawie Ministerstwo Sprawiedliwości zamierza kwalifikować kandydatów?[/b]