Jak Hartwig gra z wyobraźnią

150 prac Edwarda Hartwiga, legendy fotografii XX wieku, prezentuje wielka wystawa na Zamku Królewskim – pisze Monika Kuc.

Aktualizacja: 04.03.2014 17:22 Publikacja: 04.03.2014 17:17

Edward Hartwig łączył w swoich pracach elementy fotografii, grafiki, malarstwa

Edward Hartwig łączył w swoich pracach elementy fotografii, grafiki, malarstwa

Foto: materiały prasowe

Zdjęcia twórcy fotografii artystycznej udostępniła córka Danuta Saulewicz. Niektóre oglądamy po raz pierwszy.

Zobacz galerię zdjęć

Wystawa przedstawia wszystkie etapy twórczości Hartwiga – od realizmu i postimpresjonizmu przez fotografię bliską czarno-białej grafice do abstrakcjonizmu i zdjęć kolorowych. Od odwzorowywania rzeczywistości do swobodnej gry wyobraźni i tworzenia nowych obrazów.

– Organizujemy naszą wystawę 85 lat po pierwszym pokazie indywidualnym artysty – mówi kurator Grzegorz Rogiński. – Nie było tematu, którego Hartwig nie poruszałby w swoich fotografiach: krajobrazy, subtelne i tajemnicze akty, fotografia teatralna... Lista osiągnięć artystycznych i wystaw jest długa, podobnie jak lista prestiżowych kolekcji, w których znajdują się jego prace. Dość przypomnieć, że w roku 1975 w Padwie jego fotografie wzięły udział w wystawie prac dziesięciu najwybitniejszych fotografików świata „10 Great Art Photographers of FIAP".

Edwarda Hartwiga wyróżniała niewyczerpana pasja eksperymentatora. Rejestrował zmiany otaczającego świata i nurtów współczesnej fotografii. Z perspektywy czasu wyraźnie widać, że był prekursorem wielu zjawisk w sztuce fotografii. Najbardziej zdumiewa, że nie dysponując cyfrowymi technikami obróbki obrazu, osiągał bliskie jej efekty, łącząc elementy grafiki, malarstwa i fotografii. Tytuł wystawy „Zamglenia i kolory" kładzie nacisk na początkowy i finałowy etap zainteresowań artysty. Natomiast aranżacja wystawy – ze zdjęciami rozwieszonymi „piętrowo" na metalowych stelażach – tworzy mozaikę wszystkich jego poszukiwań.

W latach 20. Hartwig zaczynał od przymglonych nastrojowych pejzażowych zdjęć – widoków miast w stylu Jana Bułhaka, którego był uczniem. Jak opisuje poetka Julia Hartwig, siostra artysty, wytrwale fotografował „wieś lubelską, nadbystrzyckie łąki w grubej porannej mgle, pożłobione koleinami drogi obsadzane drzewami i piaszczyste ścieżki niknące za pagórkiem..."

Natomiast fotografią barwną zainteresował się, gdy miał już 80 lat. Po 1989 roku publicznie przyznał się do „kolorowego zawrotu głowy". W pewnym sensie był to powrót do pasji jego młodości – malarstwa, ale z drugiej strony typowa dla niego potrzeba odkrywania nowych terytoriów. Długi czas barwne fotografie pozostawały w cieniu czarno-białych zdjęć artysty. Na wystawie można się przekonać, że niesłusznie. To równie fascynujące prace, w których Hartwig odnawiał kolażowe doświadczenia kubistów, łącząc abstrakcję i figurację. Stworzył oryginalne i innowacyjne technicznie ekspresyjne i żywiołowe obrazy.

Między te dwa bieguny sztuki wpisuje się jeszcze mnóstwo innych odkryć Hartwiga. Niezmiennie podziw budzą prace bliskie grafice o syntetycznej formie i mistrzowskich kontrastach czerni i bieli. Jedne upraszczają elementy kompozycji, podkreślając rytmy wpisane w naturę, inne dążą do abstrakcji lub figuralnego, niemal plakatowego znaku. Kolaże, inspirowane pejzażem i muzyką Chopina, ożywiają zarówno wyobraźnię, jak i emocje. Z kolei portretowe fotografie i akty ujawniają inscenizacyjne talenty fotografika.

Edward Hartwig pochodził z artystycznej rodziny. Jego ojciec – Ludwik Hartwig był właścicielem jednego z cenionych moskiewskich atelier fotograficznych, a od 1918 r. – po powrocie do Polski – w Lublinie. Otwartości i ciekawości świata Edwarda nie złamały trudne wojenne przeżycia, gdy został aresztowany przez NKWD i zesłany do gułagu.

Po uwolnieniu w 1946 r. został współzałożycielem Polskiego Związku Artystów Fotografików, a wkrótce uczestnikiem krakowskiej Wystawy Sztuki Nowoczesnej.

Wystawa czynna do 30 marca

Zdjęcia twórcy fotografii artystycznej udostępniła córka Danuta Saulewicz. Niektóre oglądamy po raz pierwszy.

Zobacz galerię zdjęć

Pozostało 96% artykułu
Rzeźba
Ai Weiwei w Parku Rzeźby na Bródnie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Rzeźba
Ponad dwadzieścia XVIII-wiecznych rzeźb. To wszystko do zobaczenia na Wawelu
Rzeźba
Lwowska rzeźba rokokowa: arcydzieła z muzeów Ukrainy na Wawelu
Sztuka
Omenaa Mensah i polskie artystki tworzą nowy rozdział Biennale na Malcie
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Rzeźba
Rzeźby, które przeczą prawom grawitacji. Wystawa w Centrum Olimpijskim PKOl