Rośnie lęk przed utratą pracy

Polacy coraz bardziej boją się zwolnienia – wynika z nowych danych Głównego Urzędu Statystycznego. Wśród szukających nowego zajęcia pracowników drastycznie wzrosła liczba tych, którzy szukają pracy, bo obawiają się zwolnienia. W porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku ich liczba wzrosła aż o 22,7 proc.

– Stopa bezrobocia urosła do 12,5 proc., a dane coraz częściej wskazują na pogorszenie sytuacji w gospodarce. Stąd takie pogorszenie nastrojów – komentuje dane Ryszard Petru, szef Towarzystwa Ekonomistów Polskich. W takiej sytuacji nawet ci, którzy narzekają na  obecne zajęcie, wolą nie ryzykować zmiany pracy. Stąd liczba osób szukających nowej pracy zmalała o 8 proc.

Zdaniem prof. Krzysztofa Rybińskiego, byłego prezesa NBP, jeśli rośnie strach przed utratą pracy, to dlatego, że ludzie doświadczają bezrobocia na własnej skórze. – Jeśli pracę tracą znajomi i krewni, a dodatkowo pracodawca sygnalizuje, że spada liczba zamówień, to ludzie zaczynają myśleć, że  ten problem może ich także dotyczyć – tłumaczy Rybiński. To o tyle bolesne, że okres bezrobocia systematycznie się przedłuża. Dane pokazują, że liczba osób, które szukają pracy ponad 13 miesięcy, wzrosła rok do roku o 15,7 proc.

Dlatego strach przed utratą pracy to jedyny argument   by wysyłać kolejne CV. Ważniejszy nawet niż pieniądze, bo liczba pracowników szukających lepiej płatnej pracy spadła w III kwartale (licząc rok do roku) o przeszło 8 proc. – Ludzie czują, że obecnie na rynku pracy warunki dyktują pracodawcy i za wiele nie da się ugrać – tłumaczy Petru.

22,7 proc. wzrosła w ciągu ostatniego roku liczba osób, które poszukują pracy, bo boją się zwolnienia

Ekonomiści uspokajają, że na razie nie ma powodu do  paniki, bo firmy, przechodząc przez pierwszą falę kryzysu w 2008 r., zrestrukturyzowały się i dzięki temu obecne spowolnienie nie będzie dla nich aż takim problemem. – Największe obawy o utratę pracy mogą mieć pracownicy branży budowlanej oraz branż, które są z budownictwem powiązane. Trudności mogą mieć także pracownicy branży motoryzacyjnej i meblowej – przewiduje Wiktor Wojciechowski, główny ekonomista Invest-Banku. W pozostałych branżach też mogą zdarzyć się zwolnienia, ale nie będą duże.

Lęk przed utratą pracy pogarsza nastroje konsumenckie. W listopadzie bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej mierzony przez GUS był o 5,3 pkt proc.  niższy niż przed rokiem.

Bojąc się bezrobocia, mniej kupujemy. A to jeszcze bardziej osłabia gospodarkę. – W takich okolicznościach jesteśmy mniej skłonni do wydatków i zaciągania kredytów – tłumaczy Rybiński i dodaje, że każdy spadek sprzedaży zmusza przedsiębiorców do opracowywania nowej strategii. – Jeśli stwierdzą, że pogorszenie jest przejściowe, będą starali się je przeczekać. Ale jeśli okaże się, że jest to stały trend, zmniejszą produkcję. A to wiąże się z kolejnymi zwolnieniami – dodaje Rybiński.

Jego zdaniem w 2013 r. nie będzie żadnego impulsu, który może doprowadzić do poprawy sytuacji. – Kryzys jest za płytki, aby zmusić Polskę do gruntownych reform, które spowodowałyby odbicie. Nie będzie także napływu środków unijnych, które stymulowałyby gospodarkę. Czeka nas kilka lat powolnego konania.

Większym optymistą jest Wiktor Wojciechowski. – Prognozy mówią, że na poprawę sytuacji na rynku pracy można liczyć na przełomie lat 2013 i 2014. Nastroje konsumenckie mają wpływ na gospodarkę, ale nie jest on zbyt duży – przekonuje ekonomista i ma nadzieję, że ludzie nadmiernym strachem nie wpędzą się w jeszcze większe kłopoty.

Joanna Ćwiek: Bezrobocie straszy Polaków