797 tys. – tyle osób było zarejestrowanych jako bezrobotne w urzędach pracy na koniec czerwca, według najnowszych danych GUS. To daje stopę bezrobocia rejestrowanego (czyli odsetek bezrobotnych wśród cywilnej ludności aktywnej zawodowo) na poziomie 5,2 proc. Stopa bezrobocia okazała się nawet lekko wyższa niż szacowało Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na początku lipca (5,1 proc.). Odczyt jest też wyraźnie wyższy od średniej prognoz ekonomistów dla „Rzeczpospolitej” i „Parkietu” (4,9 proc.).
Czerwcowe dane są bardzo nietypowe jak dla tego miesiąca. W tym okresie stopa bezrobocia zwykle spadała, co było związane z większą liczbą prac sezonowych. – Jest to też okres, kiedy dużo prościej wysłać powiatowemu urzędowi pracy osoby na działania aktywizacyjne – wyjaśnia Mariusz Zielonka, główny ekonomista Konfederacji Lewiatan.
Stopa bezrobocia w czerwcu niespodziewanie w górę. Oto przyczyna
Tymczasem w tym roku stopa bezrobocia wzrosła względem maja (gdy wyniosła 5 proc.). W tym okresie w rejestrach urzędów pracy przybyło ponad 14 tys. bezrobotnych, choć (pomijając pandemiczny 2020 r.) od wielu lat liczba zarejestrowanych bezrobotnych w czerwcu spadała względem maja (o kilkanaście lub nawet kilkadziesiąt tysięcy). Rok do roku, czyli w porównaniu do czerwca 2024 r., przybyło blisko 35 tys. bezrobotnych. Stopa bezrobocia rejestrowanego 5,2 proc. tak wysoka dla czerwca była ostatni raz w 2022 r. (w 2023 r. 5,1 proc., w 2024 r. 4,9 proc.).
Słowem, bez odpowiedniego kontekstu dane te wskazywałyby na skokowe, niespodziewane pogorszenie sytuacji na rynku pracy w Polsce. Niemniej taki kluczowy kontekst istnieje. Jest to wejście w życie od czerwca nowej ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Jak wyjaśniali ekonomiści PKO Banku Polskiego już przy okazji wcześniejszych, wstępnych danych MRPiPS, zmiany obejmują m.in. możliwość rejestracji w urzędzie pracy według miejsca zamieszkania, a nie zameldowania, zniesienie ograniczeń wiekowych przy korzystaniu z form aktywizacji, nowe zasady naliczania i wypłaty zasiłku dla bezrobotnych oraz możliwość rejestracji rolników jako osób bezrobotnych.
