Kto nie lubi wybrańców z Google’a

- Szkoda, że mnie przy tym nie było - komentuje jeden z internautów krążącą na Twitterze informację o najnowszej akcji anty-technologicznych demonstrantów. Przed kilkoma dniami kilkanaście osób zablokowało na przystanku w Oakland firmowy autokar przewożący pracowników Yahoo. Wdarli się na dach i zwymiotowali na przednią szybę.

To najnowsza z serii akcji, które od końca zeszłego roku miesiącach nakręcają niechęć „zwykłych mieszkańców" San Francisco do działających w Dolinie Krzemowej firm i pracujących tam tysięcy dobrze opłacanych specjalistów.

Integracja w Google bus

Niechęć skupiła się na razie na autokarach dowożących ich do pracy, potocznie określanych jako Google buses. Google był w Dolinie Krzemowej pionierem zorganizowanego firmowego transportu – próbując przekonać swych pracowników, by zostawili auta w domu, zapewnił im bezpłatny i wygodny dojazd do pracy.

Stał się on jednym z bardziej atrakcyjnych benefitów firmy, bardzo zresztą chwalonym za swój ekologiczny aspekt, bo grupowe dojazdy zmniejszają emisję spalin i korki na drogach, nie wspominając o miejscach na firmowych parkingach. Co więcej, kilkadziesiąt minut wspólnego podróży to dodatkowa okazja do integracji zespołu

Pomysł podchwyciły więc inne spółki technologiczne i teraz na firmowe kampusy w Dolinie Krzemowej zajeżdżają dziesiątki autokarów dziennie dowożąc m.in. pracowników Yahoo, Apple czy Facebooka.

Susan Shaheen z Centrum badań zrównoważonego transportu na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley podkreśla w rozmowie z portalem Govtech.com, że w ostatnich latach firmy technologiczne stworzyły największą w USA alternatywną sieć transportową, na którą rocznie wydają dziesiątki milionów dolarów.

- Idea była szczytna, ale przyniosła niezamierzony efekt. Tak się dzieje, gdy coś się rozrasta na nieoczekiwaną skalę - ocenia Shaheen. Sama tylko flota Google bus (co prawda największa w branży) liczy dziś setkę autokarów, wożących codziennie 4 tys. pasażerów na 40 trasach.

Pikieta na przystanku

W San Francisco zaczęło się od kilku pikiet przeciw bezpłatnemu korzystaniu przez firmowe autokary z publicznych przystanków, choć zezwoliły na to władze miejskiej spółki transportowej.

Szybko jednak protesty przeciw „konwojom nerdów" nabrały szerszego, społecznego kontekstu. Ich uczestnicy narzekali przed kamerami i w gazetach, że świetnie opłacani specjaliści IT osiedlając się w San Francisco windują ceny wynajmu domów w okolicy. Nie wspominając o tym, że kłują w oczy zamożnością mniej zasobnych sąsiadów mieszkających tam od czasów „dzieci kwiatów". Według stanfordzkiego Centrum ds. Ubóstwa i Nierówności, prawie jedna czwarta mieszkańców miasta żyje poniżej granicy ubóstwa.

Protestujący przypominali statystki, według których w zeszłym roku ceny najmu wzrosły w San Francisco o 15 proc. a w niektórych rejonach nawet o jedną trzecią. Kontrowały to władze miasta i organizacje przedsiębiorców zwracają uwagę, że wyższe czynsze to większe dochody właścicieli nieruchomości, a na dobrze zarabiających specjalistach zarabiają przecież sklepy, restauracje i firmy usługowe.

Elita z pluszowego fotela

Dla „zwykłych mieszkańców" San Francisco utyskujących na kiepską jakość transportu miejskiego, wygodne klimatyzowane autokary z wi-fi i pluszowymi fotelami (podkreślał je prawie każdy reportaż o protestach) stały się uosobieniem młodej i zamożnej elity - technologicznych nuworyszów. Działacze kilku organizacji (od anarchistów, po obrońców praw mieszkańców eksmitowanych za zaległości w czynszach) podkreślali, że to symbol rosnących w mieście społecznych podziałów.

Na te podziały, które w latach kryzysu nasiliły się w wielu miejscach na świecie, coraz częściej zwracają też uwagę ekonomiści i socjolodzy. Jak podkreśla niedawny raport OECD, w minionych pięciu latach (2007- 2012) liczba osób żyjących w gospodarstwach domowych bez dochodu z pracy podwoiła się w Grecji, Irlandii i Hiszpanii, rosnąc o jedną piątą w USA, Portugalii Słowenii czy we Włoszech ( W Polsce nieco spadła, do ok 14 proc.).

Co więcej w części państw OECD (na czele z USA i Wielką Brytanią), udział 1 proc. najbogatszych osób w łącznych dochodach podwoił się w porównaniu z połową lat 80., a w większość krajów wzrósł. W przeważającej części Europy, w USA spadło zadowolenie z życia i narastają frustracje tych, którzy przez bezrobocie, albo kiepską pracę czują się wykluczeni.

Kamieniem w Google'a

W San Francisco emocje podgrzewały informacje, jak ta z niedawnego raportu Uniwersytetu Kalifornijskiego. Według niego, przeciętny pasażer Google bus to 30-letni singiel z co najmniej 100 tys. dolarów rocznej pensji.

–Te autobusy są symbolem wszystkich przywilejów, które mają ci ludzie. Co, może są za delikatni, by móc korzystać z miejskiego transportu. Ja z niego korzystam od 45 lat- obruszał się w rozmowie z CNBC jeden z uczestników protestów.

Przystankowe akcje przerodziły się w ogólne wystąpienia przeciw technologicznym elitom. Zaczęły się też zaostrzać.

Po pikietach i ulotkach, zaczęły się blokady firmowych autobusów i próbujących wejść tam pracowników. Ktoś kamieniem wybił szybę w autokarze Google'a, w kilku innych przecięto opony. Odpryski protestów przeniosły się też, choć w mniejszej skali, do innych centrów branży IT, m.in. do Seattle.