Sprawa dotacji dla PiS. Czy PKW wybrnie z impasu?

W ubiegłym tygodniu doszło do głośnej wymiany pism między szefem PKW i ministrem finansów. Ten ostatni zwrócił się do komisji o wykładnię uchwały wydanej 30 grudnia, w której PKW ostatecznie przyjęła sprawozdanie komitetu wyborczego PiS. Co istotne, zgodnie z kodeksem wyborczym, minister Andrzej Domański powinien teraz wykonać uchwałę. Minister ma jednak wątpliwości, w jaki sposób tego dokonać. Wypłacać czy nie wypłacać należnej pełnej dotacji PiS-owi? Dylemat ten wiąże się ze stwierdzeniem zawartym w uchwale, zgodnie z którym PKW nie przesądza o tym, czy kwestionowana Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN jest sądem i czy wydane przez nią orzeczenie, które było podstawą decyzji komisji, jest skuteczne.

Minister pyta PKW o wykonanie uchwały. Szef PKW odpowiada pytaniem na pytanie

W odpowiedzi na to pismo przewodniczący PKW Sylwester Marciniak poprosił ministra o niezwłoczne wskazanie podstawy prawnej wniosku o wykładnię uchwały. Piłeczka, wraz z zadaniem poszukiwania podstawy prawnej, znalazła się znowu u szefa resortu finansów.

Czytaj więcej

Prawo w Polsce

Ping-pong pomiędzy Domańskim a PKW. Czy sprawę pieniędzy dla PiS rozstrzygnie sąd?

Trwa przerzucanie piłeczki w sprawie dotacji dla PiS. Minister finansów chce wyjaśnień w sprawie...

Pomocą ministrowi może służyć w tej sytuacji kodeks postępowania administracyjnego. Jak wskazuje prof. Krzysztof Urbaniak z UAM, podstawą prawną wniosku ministra może być art. 7 i 7b k.p.a. Zgodnie z nimi organy administracji publicznej współdziałają ze sobą i podejmują wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego i prawnego oraz do załatwienia sprawy. Zgodność z prawem działania ministra widzi także były przewodniczący PKW sędzia Wiesław Kozielewicz. – Uważam, że minister jako organ wykonujący ma prawo zwrócić się do PKW o rozstrzygnięcie wątpliwości, które według jego oceny zachodzą i mogą uniemożliwić wykonanie czynności określonych w art. 150 kodeksu wyborczego – powiedział sędzia w ostatnim wywiadzie dla „Rzeczpospolitej”.

Co istotne jeszcze w tym tygodniu, w czwartek, PKW zbierze się na posiedzeniu, żeby zająć się m.in. kwestiami wyborczymi i rozstrzygnąć konkurs dla młodzieży „Wybieram wybory”. Jak ustaliśmy, część członków domaga się też rozważenia w pełnym składzie pisma ministra finansów. Czy daje to szansę na przełom, który zbliży sprawę dotacji PiS do długo oczekiwanego finału?

Wątpliwości co do tego nie ma konstytucjonalista, prof. Jacek Zaleśny z UW. – Uważam, że w tej sprawie PKW nie ma już uprawnień do podejmowania dalszych uchwał albo stanowisk. Organ ten przyjął w uchwale sprawozdanie wyborcze komitetu partii politycznej i wysłał informację o tym do ministra finansów, którego rolą jest teraz wykonanie tej uchwały. Sprawa z prawnego punktu widzenia jest już zamknięta – mówi prof. Zaleśny

Czy PiS dostanie pełną dotację i subwencję? Pat może trwać w najlepsze

Ekspert nie wyklucza jednak, że w czwartek PKW na wniosek swoich członków przyjmie jakieś stanowisko w tej sprawie. – PKW jako organ kolegialny nie posiada uprawnień do określania zakresu swojego działania. Możliwe, że członkowie komisji przyjmą stanowisko w sprawie prośby ministra o wykładnię. Jednak nie będzie ono wywoływało żadnych skutków prawnych – uważa konstytucjonalista.

Czytaj więcej

Sądy i trybunały

Wiesław Kozielewicz: Minister będzie musiał się podporządkować decyzji PKW

Od wielu lat prezentuję stanowisko, że o ważności wyborów powinien orzekać Sąd Najwyższy w pełnym...

Według niego PKW może zdecydować o przyjęciu stanowiska, w którym komisja stwierdzi, że sporny punkt 2 uchwały, dotyczący statusu Izby Kontroli Nadzwyczajnej SN, jest jedynie dopiskiem, który nie ma znaczenia dla wykonania uchwały. Takie działanie – jak dodaje prof. Zaleśny – jest jednak mało prawdopodobne i wykracza poza kompetencje PKW.

Konstytucjonalista zwraca też uwagę, że komisja nie ma uprawnień do dokonywania wykładni obowiązującego prawa albo swoich uchwał dla podmiotów spoza systemu administracji wyborczej. – A takim podmiotem właśnie jest minister finansów. Innymi słowy PKW nie może, nawet na wniosek swoich członków, dokonywać wykładni uchwały dla ministra – twierdzi ekspert.

Czy oznacza to, że impas w sprawie środków z dotacji dla PiS będzie trwał w najlepsze? – Niestety, rozwiązanie tego sporu bez reformy PKW i koniecznych do tego zmian w kodeksie wyborczym, jest moim zdaniem mało prawdopodobne. Problem leży w decyzji polityków sprzed kilku lat o zmianie sposobu wyboru członków PKW z trybu sędziowskiego na tryb sejmowy. Z tego nieudanego eksperymentu politycznego należy się wycofać – twierdzi prof. Zaleśny.