Reklama

SN o egzekucji z majątku małżonków: Żona może zablokować komornika

Do wstrzymania egzekucji ze wspólnego majątku małżonkowi służy pozew albo skarga – uznał Sąd Najwyższy.

Aktualizacja: 05.10.2016 17:18 Publikacja: 05.10.2016 16:50

SN o egzekucji z majątku małżonków: Żona może zablokować komornika

Foto: 123RF

Jeśli małżonek zarzuca komornikowi, że bezprawnie wkracza w majątek odrębny czy nawet wspólny, powinien wnieść pozew o wyłączenie tych rzeczy spod egzekucji. Jeśli ma zarzuty do procedury egzekucyjnej, może skorzystać z prostszej skargi na czynności komornika. Tak uznał Sąd Najwyższy, rozstrzygając kwestię sporną od lat w odpowiedzi na pytanie Sądu Okręgowego w Sieradzu.

Uczestniczka sprawy badanej przez SN dowiedziała się o długu męża, drobnego przedsiębiorcy, gdy komornik pojawił się w ich domu. Wyroki zaoczne zapadały bowiem bez ich wiedzy, a zawiadomienia były wysłane na inny adres. Komornik zajął urządzenia domowe. Nie pomogły zastrzeżenia żony, by umorzył egzekucję rzeczy należących do wspólnego majątku, np. wersalki, stołu, czy też jej osobistego – komputera.

Żona wniosła skargę na czynności komornika. Sąd rejonowy ją oddalił. Wskazał, że skarga jest przewidziana dla naruszeń przepisów proceduralnych. W tej sprawie zaś komornik zajął rzeczy, które wchodziły w skład majątku wspólnego bądź odrębnego. Według SR kobieta powinna więc wytoczyć tzw. powództwo przeciwegzekucyjne. To jednak trudniejsza i kosztowniejsza droga. Trzeba bowiem wnieść pozew w ciągu miesiąca oraz opłatę stosowną do kwestionowanego długu. Ta droga umożliwia sądowi ustalenie, do jakiego majątku wchodzą zajęte rzeczy i czy podlegają egzekucji.

Skarga na czynności komornika jest mniej formalna i tańsza, opłata wynosi tylko 100 zł. Jest rozpatrywana w ciągu kilku tygodni bez rozprawy. A od 9 września 2016 r. składa się ją za pośrednictwem komornika, który może się wycofać z błędnej czynności. Trzeba ją jednak wnieść w ciągu tygodnia od skarżonej czynności.

Sprawa trafiła do Sądu Okręgowego w Sieradzu. A ten zapytał SN, którą z tych dróg należy stosować, kiedy wyrok jest przeciw małżonkowi dłużnikowi, a tzw. klauzula wykonalności, niezbędna do wszczęcia egzekucji, nie jest rozciągnięta na drugiego małżonka. Tak jest najczęściej, gdy ten zgodził się na zaciągnięcie długu.

Reklama
Reklama

Sędzia SN Irena Gromska-Szuster powiedziała, że jeżeli komornik zajął ruchomości będące we współwładaniu dłużnika i jego małżonka (będących we wspólności ustawowej), małżonkowi nieobjętemu tytułem wykonawczym przysługuje – w zależności od zgłaszanych zarzutów – powództwo o zwolnienie rzeczy spod egzekucji (przewidziane w art. 841 kodeksu postępowania cywilnego), jeżeli zarzuca naruszenie przepisów prawa materialnego, lub skarga na czynności komornika, jeżeli zarzuca naruszenie procedury egzekucyjnej.

Według prof. Feliksa Zedlera z Uniwersytetu Adama Mickiewicza można wybrać jeszcze prostszą drogę.

– Jeśli wyrok nie jest wystawiony na małżonka dłużnika, to ma on prawo wystąpić do komornika o umorzenie egzekucji, a w razie odmowy złożyć skargę na czynności komornika – tłumaczy profesor.

SO zapytał jeszcze, czy w razie takiego sporu komornik może w ogóle zająć sporne rzeczy. SN odpowiedział, że tak. Z tym że zajęcie to jeszcze nie licytacja. SO chciał też wiedzieć, czy nie powinien egzekucji umorzyć. Tę opcje SN odrzucił.

sygn. akt: III CZP 41/16

Opinia:

Jarosław Świeczkowski, ?komornik

Reklama
Reklama

Dobrze, że Sąd Najwyższy porządkuje zasady obrony małżonka niebędącego dłużnikiem przed egzekucją skierowaną przeciw drugiemu małżonkowi. Uchwała będzie miała także walor edukacyjny. A jest to ważne, bo terminy na odwołania są krótkie. Skarga na czynność komornika jest prostsza i szybciej rozpoznawana, ale dotyczy tylko naruszeń procedury egzekucyjnej, a nie np. ochrony majątku odrębnego. Zdarza się jednak, że egzekucja bezprawnie wkracza w odrębny majątek małżonka niedłużnika, który jednocześnie i tak jest wyłączony spod egzekucji, ponieważ służy podstawowym potrzebom rodziny. Co sprytniejsi skarżą to drugie naruszenie i w ten sposób chronią majątek.

Zawody prawnicze
Notariusze zwalniają pracowników i zamykają kancelarie
Spadki i darowizny
Czy darowizna sprzed lat liczy się do spadku? Jak wpływa na zachowek?
Internet i prawo autorskie
Masłowska zarzuca Englert wykorzystanie „kanapek z hajsem”. Prawnicy nie mają wątpliwości
Prawo karne
Małgorzata Manowska reaguje na decyzję prokuratury ws. Gizeli Jagielskiej
Nieruchomości
Co ze słupami na prywatnych działkach po wyroku TK? Prawnik wyjaśnia
Materiał Promocyjny
Lojalność, która naprawdę się opłaca. Skorzystaj z Circle K extra
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama