Jedna z prokuratur wystąpiła do sądu o przymusowe umieszczenie w szpitalu psychiatrycznym kobiety. Podstawą wniosku w trybie art. 29 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego były zawiadomienia, jakie kobieta kierowała do organów państwa, zwłaszcza do prokuratury, w których oskarżała osoby trzecie o działania przeciwko niej. Prokuratura powołała się na opinię rodziny i pracowników socjalnych, że kobieta cierpi na zaburzenia. Także biegły psychiatra w opinii sporządzonej na zlecenie sądu stwierdził u kobiety zaburzenia urojeniowe. Uważa ona, że wiele osób chce jej szkodzić. Jednak nieufność wobec innych, m.in. rodziny, oznacza, że nikt nie mógłby nadzorować leczenia ambulatoryjnego kobiety. Jej stan - zdaniem biegłego - przypuszczalnie poprawiłoby leczenie szpitalne. Zarazem biegły stwierdził, że kobieta jest w stanie samodzielnie zaspokajać podstawowe potrzeby życiowe.
Przymusowe leczenie pod warunkiem
Rzecznik Praw Obywatelskich zgłosił udział w postępowaniu sądowym w tej sprawie. Wskazał, że opinia lekarza nie daje podstaw do umieszczenia kobiety w szpitalu bez jej zgody.
Do takiego przymusowego leczenia nie wystarczy opinia biegłego, że leczenie szpitalne przypuszczalnie poprawiłoby stan kobiety. Pozbawienie człowieka wolności w tej sytuacji musi bowiem opierać się na dokładnych i nie budzących wątpliwości ustaleniach w zakresie: czy i na jakie schorzenie cierpi dana osoba, czy jest niezdolna do samodzielnej egzystencji, czy uzasadnione są prognozy, że leczenie szpitalne poprawi jej stan. Tak wynika z ustawy o ochronie zdrowia psychicznego (art. 29 ust. 1 pkt 2).
Z kolei z orzecznictwa Sąd Najwyższego wynika, że przewidywanie poprawy stanu osoby chorującej psychicznie uzasadnia przyjęcie do szpitala bez jej zgody tylko wtedy, gdy jest ona niezdolna do samodzielnego zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych.
Zgodnie z ustawą zastosowanie przymusowego leczenia musi opierać się na ustaleniach: czy i na jakie schorzenia psychiczne cierpi dana osoba, jaki jest sposób ich leczenia, szczególnie w szpitalu psychiatrycznym, czy brak takiego leczenia spowoduje znaczne pogorszenie zdrowia, dlaczego brak takiego leczenia spowoduje znaczne pogorszenie zdrowia.
