Wille, apartamenty, jachty, waluty, papiery wartościowe pozostają w rękach przestępców i ich rodzin. W 2010 i 2011 r. prokuratorzy wydali ok. 150 tys. postanowień o zabezpieczeniu majątku. Z kolei sądy o przepadku orzekły w ostatnich dwóch latach niewiele ponad 40 tys. razy. Powód? Nie znajdowały powiązania między majątkiem a przestępstwem. Ministerstwo Sprawiedliwości proponuje więc zmiany. Wpływ na ich przygotowanie miała sprawa firmy Amber Gold i jej byłego prezesa Marcina P. Do dziś jego majątek, choć ujawniony, nie został zabezpieczony.
Ujawniony i zamrożony
MS chce uprościć przepisy o przepadku korzyści z przestępstwa. Ten szczególny tryb miałby zadziałać tylko w przypadku najpoważniejszych przestępstw. Konfiskata nie ominie też gangsterów, którzy ukrywają się przed wymiarem sprawiedliwości (często uciekają za granicę).
– Mamy świadomość słabości przepisów o przepadku korzyści majątkowych pochodzących z przestępstwa – przyznaje „Rz" Michał Królikowski, wiceminister sprawiedliwości. Co proponuje?
Zmiany czekają art. 45 kodeksu karnego. Dziś przewiduje on przepadek korzyści, jeśli sprawca osiągnął ją (choćby pośrednio) z popełnienia przestępstwa. Po zmianie sąd mógłby orzekać przepadek majątku pochodzącego ze źródeł nielegalnych (wystarczyłoby więc prawdopodobieństwo, że konkretny dom czy jacht pochodzą z przestępstwa). Zaznaczyć trzeba, że najpierw majątek zostanie zamrożony, a jego ostateczny przepadek na rzecz Skarbu Państwa będzie możliwy, gdy zabraknie dowodów o jego legalnym pochodzeniu.
– Ciężar dowodowy spoczywałby na oskarżonym, który musiałby wykazać, że jego majątek nie pochodzi z działalności przestępczej. Dla Marcina P., szefa Amber Gold, oznaczałoby to nic innego jak zamrożenie majątku już na etapie postępowania przygotowawczego. Wystarczyłoby, by prokurator na podstawie zebranych dowodów uznał, że mienie zostało zgromadzone z naruszeniem prawa, a więc nielegalnie. To Marcin P. musiałby udowodnić, że działał zgodnie z prawem. Dzięki temu prokurator nie musiałby udowadniać, że majątek pochodzi z przestępstwa.
