Chodzi o pakiet zmian przygotowanych przez komisję kodyfikacyjną prawa karnego, które obejmują zarówno przepisy materialne (kodeks karny) jak i formalne (kodeks postępowania karnego). Nowelizują też kodeks karny wykonawczy czy kodeks wykroczeń. Jak czytamy w opisie projektu, jego celem jest: „dokonanie niezbędnych zmian w celu modyfikacji lub wyeliminowania wprowadzonych w ostatnim czasie regulacji najbardziej kontrowersyjnych, sprzecznych z normami konstytucyjnymi i międzynarodowymi oraz naruszających standard racjonalnego oraz zgodnego z Konstytucją RP tworzenia prawa.” W części procesowej nowelizacja obliczona jest na pełne wdrożenie unijnych dyrektyw, w tym prawa dostępu do adwokata, gwarancji procesowych dla dzieci i pomocy prawnej z urzędu. O wiele z tych rozwiązań zabiegają od dawna samorządy prawnicze.
– Ta propozycja nowelizacji zbliża nas do ustawodawstw zachodnioeuropejskich, zwiększa rolę stron postępowania, przyznaje większą decyzyjność sądowi. Propozycję należy ocenić pozytywnie i uznać za krok do przodu w kierunku naprawienia systemu – mówi Francesco Goldoni, ekspert Ośrodka Legislacji i Prac Parlamentarnych przy NRA.
Czytaj więcej
Liczba tymczasowych aresztów w ciągu roku spadła o 14 proc. – poinformował Adam Bodnar. Jeszcze p...
Koniec z nadużywaniem tymczasowego aresztowania?
Nowe przepisy ograniczą nadmierne stosowanie tymczasowego aresztu. Aby przedłużyć areszt, konieczne będzie przedstawienie dowodu o sprawnym przebiegu śledztwa. Jeżeli sąd uzna, że postępowanie jest źle prowadzone, będzie mógł odmówić przedłużenia. Samo zagrożenie surową karą nie wystarczy, żeby kogoś tymczasowo aresztować. Wzięcie pod uwagę wysokości kary przez sąd będzie możliwe, jeśli maksymalna kara grożąca oskarżonemu, wynosić będzie przynajmniej 10 lat pozbawienia wolności lub sąd pierwszej instancji wymierzył karę wyższą niż 3 lata pozbawienia wolności.
Sąd ma swobodniej decydować o zastosowaniu nadzwyczajnego złagodzenia kary
Jako warte uwagi wymienia m.in. eliminację sprzeciwu prokuratora ws. poręczenia majątkowego, co pozwala mu de facto wpływać na decyzję sądu i przedłużać środek zapobiegawczy. Sąd ma także swobodniej decydować o zastosowaniu nadzwyczajnego złagodzenia kary. Nowelizacja zmienia też art. 37a kodeksu karnego. W obecnym brzmieniu bardzo mocno ogranicza on stosowanie kar wolnościowych (nieizolacyjnych).
