Główny prokurator Międzynarodowego Trybunału Karnego Karim A.A. Khan poinformował, że 30 września 2024 r. Republika Litewska, która jest stroną MTK, skierowała do jego Biura wniosek o wszczęcie śledztwa w sprawie „domniemanych zbrodni przeciwko ludzkości popełnionych w Republice Białorusi, państwie niebędącym stroną MTK”. Wnioskodawca twierdzi, że część domniemanych zbrodni została popełniona na terytorium Litwy.
Jakie zbrodnie zarzuca Litwa władzom na Białorusi?
Republika Litewska zarzuca, że począwszy od kwietnia 2020 r. i co najmniej od 1 maja 2020 r., a częściowo do chwili obecnej, zbrodnie przeciwko ludzkości – w tym deportacje, prześladowania i inne nieludzkie czyny – były popełniane przeciwko ludności cywilnej Białorusi na polecenie wyższych rangą białoruskich przywódców politycznych, organów ścigania i wojskowych. Część tych zbrodni została popełniona na terytorium Litwy, co powoduje, że takie zbrodnie podlegają czasowo, terytorialnie i materialnie (według przedmiotu) jurysdykcji Trybunału.
Także litewskie ministerstwo sprawiedliwości poinformowało dzisiaj, że zwróciło się do MTK „o wszczęcie śledztwa w sprawie zbrodni przeciwko ludzkości popełnionych przez reżim Łukaszenki – przymusowych deportacji, prześladowań osób i innych okrutnych zachowań, które są sprzeczne z podstawowymi normami prawa międzynarodowego”.
Czytaj więcej
Do końca wojny w Ukrainie jeszcze daleko, ale prokuratury i organizacje społeczne zbierają informacje, które będą dowodami przy osądzaniu zbrodni wojennych. Ale nie wiadomo, jaki trybunał miałby osądzić zbrodniarzy.
Zgodnie ze Statutem Rzymskim Państwo-Strona może skierować do prokuratora MTK wniosek o zbadanie, czy jedna lub więcej konkretnych osób powinno zostać oskarżonych o popełnienie przestępstw objętych jurysdykcją Trybunału takich jak zbrodnie ludobójstwa, zbrodnie przeciwko ludzkości, zbrodnie wojenne i agresje. Skierowanie takiego wniosku nie prowadzi automatycznie do wszczęcia dochodzenia. Jednak Karim A.A. Khan potwierdził, że jego Biuro wstępnie ustala, czy istnieją uzasadnione podstawy do wszczęcia dochodzenia.
