1. W jakich godzinach mogę skontaktować się z przychodnią lekarza rodzinnego?
Godzinny pracy placówek medycyny rodzinnej (podstawowej opieki zdrowotnej) są takie same jak przed epidemią - od poniedziałku do piątku, w godzinach pomiędzy 8.00 a 18.00, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy. W tym czasie placówka powinna być dostępna dla pacjentów i zapewnić telefoniczny kontakt z rejestracją, teleporadę lekarską, a także – w razie potrzeby – osobistą wizytę w przychodni. Jeżeli nastąpiło czasowe zamknięcie placówki przez służby sanitarno-epidemiologiczne (np. z powodu kwarantanny) – skontaktuj się z inną przychodnią, mającą umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia. Pamiętaj, że poza wyżej wskazanymi godzinami i w dni wolne także masz prawo do opieki medycznej – działają w tym czasie przychodnie nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej – znajdź placówkę pod adresem https://www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/na-ratunek/ Jeśli masz problem zadzwoń pod numer 800 190 590.
2. Nie jestem ubezpieczony. Czy w razie zakażenia COVID-19 będę musiał zapłacić za leczenie?
Każdy ma prawo do bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej (np. leków) i badań sanitarno-epidemiologicznych (np. testów), które są związane z COVID-19. Dotyczy to również osób nieposiadających ubezpieczenia zdrowotnego, a także osób nieposiadających obywatelstwa polskiego. Koszty świadczeń pokrywane są z budżetu państwa i nie będziesz musiał za nie zapłacić.
Czytaj także: Koronawirus: pacjenci pytają co robić, odpowiada Rzecznik Praw Pacjenta
3. Chcę podjąć zatrudnienie, czy obecnie można wykonać badania wstępne medycyny pracy?
Tak, można. Dodatkowo badanie takie może być przeprowadzone zdalnie – nie musisz udawać się osobiście do placówki medycyny pracy. Jeśli z jakichś względów nie możesz dostać się do lekarza medycyny pracy badanie wstępne może przeprowadzić każdy inny lekarz. Pamiętać jednak należy, że orzeczenie wydane przez innego lekarza będzie ważne 30 dni od dnia odwołania stanu epidemii. Przed utratą ważności orzeczenia należy odbyć kolejne badanie w ramach medycyny pracy.
4. Uważam, że moje prawa pacjenta zostały naruszone. Chcę wystąpić na drogę sądową i starać się o zadośćuczynienie. Wiem, że jest jakiś termin, kiedy mogę to zrobić. Czy w obecnym stanie epidemii ten termin jest wstrzymany? Czy muszę się spieszyć?
Konkurs dla startupów i innowacyjnych firm
Na czas epidemii, od dnia 31 marca 2020 r., wprowadzono zawieszenie biegu różnego rodzaju terminów wynikających z przepisów prawa. Nie dotyczy to jednak biegu terminów przewidzianych przepisami prawa cywilnego – w czasie epidemii jest zatem możliwe przedawnienie poszczególnych roszczeń cywilnych. Jednym z nich jest roszczenie o zapłatę zadośćuczynienia z tytułu naruszenia praw pacjenta. Jeżeli uważasz, że Twoje prawa pacjenta zostały naruszone i chciałbyś z tą sprawą iść do sądu pamiętaj, że co do zasady masz na to 3 lata od dnia, w którym dowiedziałeś się albo przy zachowaniu należytej staranności mogłeś się dowiedzieć o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia (termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę). W czasie epidemii termin ten biegnie i może upłynąć. Rozważ zatem podjęcie czynności przerywających bieg ww. terminu (przedawnienia) – przykładowo możesz wnieść sprawę do sądu lub zawezwanie do próby ugodowej bądź zgłosić roszczenie ubezpieczycielowi (co przerwie bieg terminu tylko wobec zakładu ubezpieczeń). W sądzie rozpatrzenie sprawy nastąpi natomiast po odwołaniu stanu epidemii i wznowieniu biegu terminów procesowych. Rzecznik Praw Pacjenta wspiera pacjentów przed sądami w sprawach związanych z naruszeniem praw pacjenta. Przedstaw nam swoją sprawę – Rzecznik Praw Pacjenta może wytaczać na rzecz pacjentów powództwa oraz dołączać się do już trwających postępowań cywilnych. Także teraz jest możliwość zgłaszania tego rodzaju spraw do Rzecznika Praw Pacjenta, są one rozpatrywane na bieżąco.
5. Złożyłem (planuję złożyć) do wojewódzkiej komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych wniosek o ustalenie zdarzenia medycznego. Czy w czasie epidemii komisie te funkcjonują? Czy moja sprawa zostanie rozpatrzona?
Od dnia 31 marca 2020 r. na czas epidemii bieg terminów procesowych w różnego rodzaju postępowaniach został zawieszony – sprawy są wstrzymane. Nie można także organizować posiedzeń. Dotyczy to także postępowań prowadzonych przez wojewódzkie komisje do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych – spraw w toku oraz nowych wniosków. W związku z powyższym w czasie epidemii działalność orzecznicza ww. komisji jest zawieszona, a załatwienie sprawy w ciągu ustawowego 4-miesięcznego terminu od dnia złożenia wniosku niemożliwe (termin ten jest zawieszony). Pamiętać przy tym należy, że do komisji można wnieść sprawę, jeśli od dnia uzyskania wiedzy o zdarzeniu, z którym wiążemy nieprawidłowości po stronie placówki medycznej, nie upłynęło więcej niż 1 rok (termin ten nie może być dłuższy niż 3 lata od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie). Jeżeli spóźnisz się z wnioskiem – Twoja sprawa nie zostanie rozpatrzona. Jest to ważne, gdyż termin ten nie jest zawieszony. Okres trwania epidemii nie wydłuża czasu na wniesienie sprawy do komisji. Jeżeli termin kończy się w czasie trwania epidemii złóż wniosek do właściwej komisji. Nie jest ważne, kiedy komisja rozpatrzy sprawę, składając wniosek dochowasz terminu. Wnioski mogą być składane cały czas, niemniej ich merytoryczne rozpatrzenie nastąpi po odwołaniu stanu epidemii.
6. W internecie przeczytałem o terapii witaminowej skutecznej w przypadku koronawirusa. Czy takie informacje są wiarygodne?
Aktualnie nie ma szczepionki na koronawirusa. Żadne terapie witaminowe, czy też inne usługi reklamowane jako „skuteczne" i gwarantujące zapobiegnięcie zakażenia wirusem lub jego wyleczenie są nieprawdziwe. Nie należy wierzyć tego typu zapewnieniom. Jeśli napotkasz taką ofertę poinformuj o tym Rzecznika Praw Pacjenta – prześlij ją na adres: kancelaria@rpp.gov.pl
Bardzo ważne jest postępowanie zgodne z zaleceniami wynikającymi z komunikatów instytucji państwowych. Rzetelne informacje i aktualne zalecenia związane z epidemią koronawirusa znajdziesz na stronach rządowych gov.pl.
7. Jestem wolontariuszem i pomagam starszym osobom w mojej okolicy. Czy mogę im pomóc w realizacji recepty albo umówić do lekarza?
Pomoc seniorom w obecnej sytuacji jest bardzo pożądana. Dotyczy to wszystkich obszarów życia, także zdrowia. Możesz za taką osobę zadzwonić do placówki medycznej i zarejestrować ją do lekarza. Wyjaśnij pracownikowi przychodni dlaczego wyręczasz seniora. Możliwe jest także odebranie leku z apteki za taką osobę. Obecnie recepty są wydawane w postaci elektronicznej. Do ich realizacji w aptece niezbędny jest 4-cyfrowy kod. Zapytaj podczas rozmowy, jak pacjent może go uzyskać. W aptece oprócz kodu należy podać numer PESEL pacjenta. Oczywiście na ww. czynności musisz mieć zgodę pacjenta.
8. Mam skierowanie do lekarza specjalisty. Nie chcę jednak niepotrzebnie ryzykować i wychodzić z domu w celu zapisania się na wizytę. Czy mogę to zrobić telefonicznie lub mailowo? Czy muszę dostarczyć oryginał skierowania do placówki medycznej?
Do lekarza specjalisty możesz zarejestrować się telefonicznie, a także elektronicznie. Zadzwoń do placówki, aby dowiedzieć się szczegółów lub odwiedź jej stronę internetową. W każdej przychodni może to wyglądać trochę inaczej. W razie problemów lub wątpliwości możesz skorzystać z infolinii Rzecznika Praw Pacjenta pod numerem 800 190 590. Pamiętaj, że w okresie od 14 marca 2020 r. do odwołania pacjent nie ma obowiązku dostarczenia oryginału skierowania, w związku z umieszczeniem na liście oczekujących. Pacjent powinien jednak dostarczyć oryginał skierowania w terminie 21 dni od dnia zakończenia stanu epidemii. Jeśli wizyta odbędzie się wcześniej zabierz skierowanie ze sobą.
9. Czy w czasie epidemii Biuro Rzecznika Praw Pacjenta działa normalnie? Czy mogę zgłosić sprawę i otrzymam pomoc?
Biuro Rzecznika Praw Pacjenta pracuje zdalnie – zgodnie z zaleceniami organizacji pracy w czasie epidemii. Nie przeszkadza to jednak w pomocy pacjentom. Jeśli masz pytania związane z prawami pacjenta zadzwoń na Telefoniczną Informację Pacjenta pod nr 800 190 590. Możesz także napisać listownie, chociaż ze względów bezpieczeństwa zachęcamy do kontaktu elektronicznego. Napisz maila pod adres: kancelaria@rpp.gov.pl Przedstaw nam swoją sprawę – pomożemy.
10. Czy mogę odmówić wykonania testu na obecność koronawirusa?
Zasadą jest, że diagnozowanie i leczenie następuje za świadomą zgodą pacjenta. Są jednak od tego wyjątki, podyktowane ważnym interesem społecznym i ochroną zdrowia publicznego. Jednym z nich jest obowiązek poddania się badaniom sanitarno-epidemiologicznym (w tym również postępowaniu mającemu na celu pobranie lub dostarczenie materiału do tych badań), w sytuacji podejrzenia zakażenia. Nie można odmówić wykonania badania (testu) na obecność koronawirusa. Pacjent powinien współpracować ze służbami sanitarnymi. Ma on jednak prawo do informacji o swoim stanie zdrowia oraz podejmowanych czynnościach medycznych.
