Wyróżnieni za dobre serce

Wraz z Centrum Pro Bono po raz drugi w historii rankingu „Rz” wyróżniliśmy firmę, która nieodpłatnie świadczy doradztwo podatkowe na rzecz potrzebujących go osób, organizacji społecznych i instytucji publicznych. Tę część ankiety wypełniły 24 firmy z 66 biorących udział w naszym zestawieniu. 

Uczestnicy rankingu w różny sposób postrzegali jednak działalność pro bono. Część z nich wskazywała bezpłatną pomoc dla izb gospodarczych czy organizacji przedsiębiorców. Takich zgłoszeń nie braliśmy pod uwagę, ponieważ są one częścią tworzenia wizerunków doradców.

Część firm może się z kolei poszczycić działalnością charytatywną (np. wsparciem pieniężnym dla potrzebujących), która zasługuje na uznanie, ale pod uwagę braliśmy świadczenie pomocy prawnej. Niektóre firmy opisały swoją działalność pro bono w sposób bardzo ogólnikowy.

[srodtytul]Czym jest pro bono[/srodtytul]

W ankietach wskazywano też m.in. pomoc młodym osobom zainteresowanym tworzeniem własnego biznesu. Tego typu działania zasługują niewątpliwie na uznanie, gdyż świadczą o odpowiedzialności społecznej firm doradztwa podatkowego i ich wsparciu na rzecz budowania konkurencyjnej gospodarki. Mogą być jednak postrzegane również jako działania skierowane do grona potencjalnych klientów.

Za działalność pro bono uważamy bezpłatną pomoc polegającą na świadczeniu doradztwa podatkowego osobom i instytucjom, których sytuacja osobista lub status organizacji non profit nie pozwala na to, aby stać się klientem danej firmy na zasadach komercyjnych.

W praktyce oznacza to bezpłatną pomoc osobom najuboższym lub w szczególnie trudnej sytuacji życiowej oraz organizacjom pozarządowym prowadzącym działalność w sferze pożytku publicznego. 

Braliśmy też pod uwagę liczbę podjętych pro bono spraw oraz poświęconego im czasu w stosunku do wielkości zespołu doradców podatkowych i potencjału firmy w tym zakresie.

[srodtytul]Rozwiązania systemowe[/srodtytul]

Tegoroczne wyróżnienie przyznaliśmy doradcom podatkowym z PricewatehouseCoopers. Na początku 2009 r. 20 największych organizacji dobroczynnych w Polsce zawiązało koalicję „Charytatywny SMS bez VAT”. Zespół doradców podatkowych PwC wspierał koalicję we wprowadzeniu rozwiązań, dzięki którym cała kwota przekazywana przez darczyńców za pomocą esemesów trafiałaby do potrzebujących, bez pomniejszania jej o 22 proc.VAT.

Ministerstwo Finansów przygotowało rozporządzenie w sprawie zwolnienia charytatywnych esemesów z VAT, które zostało opublikowane 4 czerwca 2010 r. i ma wejść w życie na początku sierpnia. Jednak doradcy podatkowi mają wątpliwości, czy przyjęte zapisy są zgodne z prawem Unii Europejskiej.

Rozporządzenie ma też inne mankamenty – m.in. nie dotyczy wiadomości tekstowych wysyłanych z tzw. telefonów na kartę. Eksperci PwC zapowiadają, że nadal będą wspierać organizacje pozarządowe w batalii o to, by do potrzebujących trafiała cała kwota przekazywana w postaci charytatywnych esemesów.

Warto podkreślić, że dotychczas w pracach nad tą sprawą uczestniczyło 33 pracowników PwC, którzy przeznaczyli na to w sumie 724 godziny. Poza tym doradcy z PwC udzielali też porad podatkowych organizacjom zrzeszonym w koalicji.

[srodtytul]Pomoc dla fundacji[/srodtytul]

Na uznanie zasługują też działania kancelarii Gide Loyrette Nouel Tokarczuk, Jędrzejczyk i Wspólnicy. Maciejowi Greli z kancelarii, której udało się uzyskać korzystny [b]wyrok NSA z 23 marca 2010 r. (sygn. akt I FSK 326/09)[/b], zgodnie z którym nieodpłatne świadczenie usług pro bono nie powinno podlegać VAT.

To nie wszystko, bo kancelaria doradzała też w kwestiach podatkowych Polskiej Akcji Humanitarnej, Lidze Kobiet Polskich, Fundacji Promyk Słońca Dzieciom oraz fundacji Habitat for Humanity. Należy więc wyróżnić Gide Loyrette Nouel za zaangażowanie w różnorodne projekty. 

Kancelaria White & Case pomogła Federacji Polskich Banków Żywności w przygotowaniu wzoru umowy, którą banki żywności mogłyby podpisywać z darczyńcami. Ma to związek z nowelizacją prawa podatkowego, która zaczęła obowiązywać 1 stycznia 2009 r. i zdjęła restrykcyjne obciążenia z darczyńców. 

Z kolei spółka DLA Piper wspomogła Fundację Rodzin Adopcyjnych, doradzając jej w zakresie podatkowych aspektów wynikających z uruchomienia nowej przychodni dla rodzin adopcyjnych. Będzie ona świadczyć pomoc bezpłatną lub odpłatną, w zależności od zamożności pacjentów, co wymagało analizy podatkowej. DLA Piper ma też na koncie doradztwo dla Global Food Banking.

Prawnicy CMS Cameron McKenna indywidualnie działali na rzecz Fundacji Spełnionych Marzeń, która opiekuje się dziećmi z chorobami nowotworowymi. 

Spółka Ernst & Young doradzała w zakresie podatków m.in. Fundacji Auschwitz-Birkenau, której celem jest zbudowanie funduszu wieczystego na potrzeby konserwacji terenów, budynków i ruin poobozowych, a także zbiorów archiwalnych. Pomogła też przygotować wniosek o umorzenie zaległości VAT dla fundacji Krzyżowa dla Porozumienia Europejskiego.

Spółka MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy doradzała Fundacji Rozwoju Kardiochirurgii oraz Fundacji Awangarda.

Linklaters C.Wiśniewski i Wspólnicy pracuje nad przygotowaniem wniosku o interpretację ogólną do ministra finansów w sprawie obniżonej stawki VAT na wynajem hal sportowych na działalność sportową.

Zdaniem spółki obecnie stosowana stawka 22 proc. wydaje się niezgodna z orzecznictwem ETS.

[srodtytul]Pochwała dla mniejszych spółek[/srodtytul]

Nie mniej ważna była działalność mniejszych firm. Na uwagę zasługuje również działalność warszawskiej spółki Krzysztof Modzelewski Tax sp.k., w której pracuje sześcioro doradców podatkowych. Spółka od ubiegłego roku wspiera Fundację Usłyszeć Afrykę poprzez nieodpłatne prowadzenie ksiąg oraz świadczenie usług doradztwa podatkowego. Jak dowiedzieliśmy się w fundacji, pomoc świadczona przez Krzysztof Modzelewski Tax sp.k. jest dla niej znaczącym odciążeniem.

Spółki doradztwa podatkowego angażowały się też w działania, które mają na celu upowszechnianie innowacyjnych rozwiązań. Kancelaria Paczuski, Taudul, Korszla, Grochulski Doradcy Podatkowi uczestniczyła w programie doradztwa dla projektów związanych z Internetem i nowymi technologiami „Internet Start Up” prowadzonym przez Kancelarię Wierzbowski Eversheds.

W ramach programu nieodpłatną pomoc mogą uzyskać osoby i firmy działające w najbardziej innowacyjnych obszarach polskiej gospodarki. Kancelaria Paczuski Taudul Korszla Grochulski odpowiada w nim za doradztwo w obszarze podatków. 

[ramka][b]Julia Kluczyńska koordynator Centrum Pro Bono[/b]

To dobrze, że coraz więcej doradców podatkowych oraz kancelarii świadczących usługi doradztwa angażuje się w działalność pro bono. Wydaje się jednak, że świadczenie bezpłatnej pomocy jest bardziej popularne w kancelariach prawnych niż podatkowych. Należy mieć nadzieję, że w kolejnych latach będzie się to zmieniać, gdyż wiele osób i organizacji nonprofit czeka na tego typu wsparcie.

Szczególnie mocno należy więc wyróżnić inicjatywy firm doradczych i kancelarii, które działają wspólnie z organizacjami pozarządowymi na rzecz rozwiązywania problemów systemowych, jak m.in. zwolnienie z VAT esemesów charytatywnych czy nieodpłatnych porad oraz darowizn żywności.

Godna podkreślenia jest także współpraca na polu społecznym konkurujących ze sobą na co dzień kancelarii, co miało miejsce w przypadku Federacji Polskich Banków Żywności, której pomagał PwC i Kancelaria White & Case. Miejmy nadzieję, że zaangażowanie pro bono przyniesie kolejne pozytywne zmiany prawa, szczególnie w kwestii zwolnienia z VAT bezpłatnej pomocy prawnej.

Część spółek doradztwa podatkowego wciąż uznaje za działalność pro bono bezpłatną pomoc dla organizacji biznesowych. Co prawda nie ma definicji działalności pro bono, jednak przez pro bono należy rozumieć wsparcie dla tych, którzy nie mogą otrzymać go na zasadach komercyjnych. Inna kwestia to doradztwo na rzecz osób rozpoczynających działalność gospodarczą lub wdrażających innowacyjne rozwiązanie, które zasługuje na uznanie, ale należy je rozpatrywać w innych niż pro bono kategoriach.