ABC bezrobotnego: osoby w szczególnej sytuacji na rynku pracy

Za świadczoną pracę (interwencyjną, roboty publiczne) bezrobotni dostaną stypendium lub pensję. Samotni, którzy nie mają z kim zostawić dzieci lub schorowanego małżonka, mogą liczyć na opłacenie opieki nad nimi.

Oto kategorie osób objętych szczególną troską powiatowych urzędów pracy:

- bezrobotni niepełnosprawni – osoby z orzeczeniem niepełnosprawności zdolne i gotowe do podjęcia zatrudnienia, co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie lub służbie, zarejestrowane w urzędzie pracy

- bezrobotni do 25. roku życia

- długotrwale bezrobotni – pozostający w rejestrze urzędu pracy łącznie przez ponad rok w ciągu ostatnich 2 lat, oprócz okresów odbywania stażu i przygotowania zawodowego dorosłych;

- bezrobotni po zakończeniu realizacji kontraktu socjalnego – chodzi o umowę zawieraną przez ośrodki pomocy społecznej z ich podopiecznymi: w zamian za świadczenia zobowiązują się oni podjąć działania zmierzające do przezwyciężenia trudnej sytuacji życiowej swojej lub rodziny, np. znaleźć pracę czy podjąć terapię uzależnień;

- bezrobotne kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka,

- bezrobotni powyżej 50. roku

- bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych, bez doświadczenia zawodowego lub bez wykształcenia średniego

- bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 18. roku życia – uwaga, za samotnego nie jest uważana osoba żyjąca w konkubinacie

- bezrobotni po odbyciu kary pozbawienia wolności.

Tym osobom przysługuje taka sama pomoc z urzędu pracy, jak każdej osobie ze statusem bezrobotnego, ale dodatkowo mogą wnioskować o inne formy wsparcia, np.:

- Staż Może trwać:

od 3 do 12 miesięcy – dla osób do 25. roku życia lub do 27. roku życia (jeśli nie minął rok od ukończeniu szkoły wyższej), od 3 do 6 miesięcy – dla innych osób w szczególnej sytuacji na rynku pracy. Podczas stażu nie zostaje nawiązany stosunek pracy, stażysta nadal ma status bezrobotnego, ale dostaje stypendium – 120 proc. zasiłku dla bezrobotnych (953,10 zł). Ma też prawo do 2 dni wolnych za każde 30 dni kalendarzowych odbywania stażu.

Bezrobotny może sam znaleźć organizatora stażu, a ten ma prawo we wniosku wskazać, że chce przyjąć konkretną osobę. To o tyle ciekawa forma pomocy, że bezrobotnemu pozwala zdobyć praktyczne umiejętności, doświadczenie, a organizatorowi za darmo sprawdzić stażystę pod kątem ewentualnego zatrudnienia na etacie. Koszty stażu w całości pokrywa urząd pracy.

- Stypendium z tytułu podjęcia dalszej nauki Dostanie je tylko bezrobotny bez zawodu, jeśli w ciągu roku od zarejestrowania podejmuje naukę: w szkole ponadgimnazjalnej dla dorosłych, będącej szkołą publiczną lub niepubliczną o uprawnieniach szkoły publicznej, szkole wyższej, gdzie studiuje w formie studiów niestacjonarnych Warunek dodatkowy: wysokość dochodu na osobę w rodzinie nie przekracza limitu dochodowego z ustawy o pomocy społecznej, czyli 456 zł netto, a jeśli gospodarstwo domowe jest jednoosobowe – 542 zł netto. Stypendium można otrzymywać przez rok od rozpoczęcia nauki, choć czasami można ten okres przedłużyć. Wynosi tyle, ile podstawowy zasiłek dla bezrobotnych

- Prace interwencyjne lub roboty publiczne. Jest to tzw. zatrudnienie subsydiowane – czasowe zatrudnienie na umowę o pracę, zorganizowane na podstawie umowy między urzędem pracy a organizatorem robót (gminą, organizacją pozarządową) lub pracodawcą (np. prywatnym przedsiębiorcą). Organizator robót lub pracodawca otrzymuje zwrot części kosztów zatrudnienia (wynagrodzenia, ubezpieczenia społeczne, wyposażenie nowego stanowiska pracy). Dla bezrobotnego zaletą tej formy pomocy jest to, że pracuje na umowę o pracę i ma zagwarantowane związane z tym przywileje (m.in. urlop wypoczynkowy, ubezpieczenie społeczne).