Znamy tegoroczny termin wypłaty czternastek. Czy otrzyma je mniej osób?

14. emerytura ma być wypłacana we wrześniu. Jeżeli rząd nie zainterweniuje, to w tym roku otrzyma ją mniej osób. Z roku na rok liczba uprawnionych będzie się zmniejszać z uwagi na kryterium dochodowe.

Publikacja: 05.06.2025 04:43

Znamy tegoroczny termin wypłaty czternastek. Czy otrzyma je mniej osób?

Foto: Adobe Stock

Czternastkę wprowadziła na stałe ustawa o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów (t.j. DzU z 2025 r., poz. 183). W przepisach tych zostawiono furtkę, która ma umożliwić rządzącym elastyczne kształtowanie wysokości świadczenia i termin jego wypłaty w kolejnych latach. Te dwie kwestie corocznie są regulowane rozporządzeniami wydawanymi do 31 października. Właśnie pojawił się projekt dotyczący tegorocznego terminu. Wynika z niego, że czternastka ma być wypłacana w tym roku we wrześniu.

Komu przysługuje 14. emerytura 

Seniorzy do tej pory otrzymali już cztery przelewy (w latach 2021–2024). Większość z nich była równa najniższej emeryturze obowiązującej po corocznej marcowej waloryzacji. Obecnie jest to 1878,91 zł. Tylko jeden raz podwyższono tę kwotę do 2650 zł rozporządzeniem Rady Ministrów (w 2023 r.).

Przypomnijmy, że czternastka przysługuje osobom, które mają prawo do jednego ze świadczeń długoterminowych, czyli pobierającym emerytury i renty w systemie powszechnym, emerytury i renty rolników, służb mundurowych, emerytury pomostowe, świadczenia i zasiłki przedemerytalne, renty socjalne, nauczycielskie świadczenia kompensacyjne, rodzicielskie świadczenia uzupełniające, świadczenia pieniężne przysługujące cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych oraz renty inwalidów wojennych i wojskowych.

Wypłata dodatkowej emerytury zależy jednak ostatecznie od wysokości pobieranego świadczenia podstawowego. Pełną kwotę dostaną jedynie osoby, u których nie przekraczało ono 2,9 tys. zł. Pozostałym wypłata zostanie pomniejszona o różnicę między wysokością renty lub emerytury a kwotą kryterium, zgodnie z zasadą „złotówka za złotówkę”. W tym roku tego świadczenia nie otrzymają osoby, których świadczenie podstawowe wynosi ponad 4728,91 zł.

Czytaj więcej

Kiedy emeryci dostaną czternastkę? Jest decyzja rządu

Czy pora na zmianę progu wypłaty czternastki? 

Eksperci zastanawiają się co z podwyżką kryterium dochodowego (wspomniane 2,9 tys. zł), które pozostaje niezmienne od pięciu lat. Oskar Sobolewski, HRK Payroll Consulting, przyznaje, że obecne zamrożenie kryterium dochodowego z każdym rokiem oznacza zmniejszenie liczby osób uprawnionych do czternastki.

– Jeżeli nie będą podejmowane żadne działania w tym zakresie, to świadczenie będzie de facto wygasające. Co prawda nie stanie się to od razu, ale tę tendencję można już dostrzec – mówi ekspert. Przypomina, że ubiegłoroczna waloryzacja była wysoka, natomiast ta za 2025 rok będzie już pewnie niższa, jednak z każdym rokiem świadczenia, w tym najniższa emerytura, idą do góry. 

– I w analogicznym tempie kolejni uprawnieni do czternastki będą ją otrzymywać w niepełnej wysokości albo w ogóle – wyjaśnia Oskar Sobolewski. 

Jak wskazuje, jeżeli chcielibyśmy, żeby 14. emerytura cały czas przysługiwała takiej samej liczbie osób, to próg powinien być waloryzowany na tej samej zasadzie co pozostałe świadczenia, czyli co roku w marcu na podstawie wskaźnika waloryzacji emerytur.

– Pytanie oczywiście, czy jest wola polityczna, żeby takie rozwiązanie wprowadzać – dodaje ekspert.

Wątpliwości odnośnie do przywołanego progu ma też Michał Polakowski, specjalista w wydziale polityki społecznej OPZZ.

– 13. i 14. emerytura to świadczenia o charakterze incydentalnym. Nie wypełniają systemowego zadania, jakie mają realizować świadczenia emerytalne, lecz tylko je uzupełniają poprzez dodatkowy dochód dla najuboższych emerytów (w przypadku 14. emerytury). Natomiast dyskusja na temat progu dochodowego w przypadku czternastki jest jak najbardziej zasadna – wskazuje. Przypomina, że rosną wynagrodzenia, w górę idą także świadczenia emerytalne. – W związku z tym powinniśmy rozmawiać o podwyższeniu tego progu, bo stojąc w miejscu, de facto się obniża. Przede wszystkim jednak powinniśmy rozmawiać o podnoszeniu wynagrodzeń, od których odprowadza się składkę emerytalną, jak i o wyższej waloryzacji już wypłacanych świadczeń, tak aby emerytury pozwalały na godne życie – dodaje ekspert OPZZ.

Czytaj więcej

Od marca wzrosną nie tylko emerytury. Oto lista wyższych świadczeń

Potrzebne zmiany w zasadach przyznawania czternastki 

Z kolei dr Tomasz Lasocki z Politechniki Warszawskiej od dawna postuluje modyfikacje dotyczące zasad przyznawania dodatkowych świadczeń.

Jego zdaniem trzynastkę i czternastkę należy rozbić na miesięczne wypłaty. W ten sposób pieniądze z tych tytułów trafią do osób z odpowiednim stażem. Obecnie bowiem ci, którzy przepracowali w swoim życiu jeden dzień i mają kilkugroszową emeryturę, otrzymują czternastkę w pełnej wysokości. Z tego świadczenia mogą też korzystać obcokrajowcy, którzy przepracowali u nas jeden dzień.

2,9 tys. zł

– tyle wynosi kryterium dochodowe uprawniające do wypłaty czternastki w pełnej wysokości

1878,91

– tyle wynosi pełna wysokość czternastki w 2025 r.

Czternastkę wprowadziła na stałe ustawa o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów (t.j. DzU z 2025 r., poz. 183). W przepisach tych zostawiono furtkę, która ma umożliwić rządzącym elastyczne kształtowanie wysokości świadczenia i termin jego wypłaty w kolejnych latach. Te dwie kwestie corocznie są regulowane rozporządzeniami wydawanymi do 31 października. Właśnie pojawił się projekt dotyczący tegorocznego terminu. Wynika z niego, że czternastka ma być wypłacana w tym roku we wrześniu.

Pozostało jeszcze 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Ubezpieczenia i odszkodowania
Rząd chce walczyć z nowym oszustwem. Chodzi o fikcyjne umowy OC
Materiał Promocyjny
Mieszkania na wynajem. Inwestowanie w nieruchomości dla wytrawnych
Prawo drogowe
„Pieszy wchodzący” na pasy. Jest uzasadnienie ważnego wyroku
Edukacja i wychowanie
TK przeciwko zmianom w nauczaniu religii. Czy szkole grozi chaos?
Konsumenci
Będzie duża zmiana w kredytach hipotecznych? UOKiK pokazał swój plan
Prawo karne
"To przestępstwo". Prawnicy o komentarzach pod adresem Kasi Nawrockiej