Odprawa emerytalna: senior nie zawsze dostanie pieniądze

Odprawa emerytalna należy się w związku z nabyciem prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej. Nie otrzyma jej pracownik, gdy przejście na emeryturę od zakończenia umowy dzieli kilka miesięcy.

Aktualizacja: 10.01.2016 08:27 Publikacja: 10.01.2016 08:00

Odprawa emerytalna: senior nie zawsze dostanie pieniądze

Foto: 123RF

Pracodawca uzgodnił z pracownikiem, że w pierwszym kwartale 2016 r. rozwiążą łączącą ich umowę o pracę. 31 grudnia 2016 r. pracownik spełni warunki uprawniające go do emerytury. Czy pracodawca powinien wypłacić mu odprawę emerytalną? – pyta czytelnik.

Zgodnie z art. 921 kodeksu pracy odprawa emerytalna przysługuje pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, określone w ustawie z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. DzU z 2015 r., poz. 748 ze zm.), którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę.

Tym samym, aby otrzymać to świadczenie pieniężne, muszą być spełnione następujące przesłanki:

- pracownik spełnia warunki uprawniające go do uzyskania renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury,

- jego stosunek pracy ustaje,

- następuje jego przejście na emeryturę lub rentę,

- istnieje związek między ustaniem stosunku pracy a przejściem na emeryturę lub rentę.

Ponieważ pracownik czytelnika spełni przesłanki do nabycia prawa do emerytury dopiero w grudniu 2016 r., to z końcem marca 2016 r., tj. w dniu rozwiązania umowy o pracę, nie będzie jeszcze mógł nabyć prawa do tego świadczenia. Tym samym zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 3 marca 1989 r. (III PZP 7/89) rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego nie stanowi rozwiązania stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę w zakresie uprawnień pracownika do odprawy emerytalnej.

Jednocześnie zgodnie z orzecznictwem o wypłatę odprawy emerytalnej można się ubiegać od dnia rozwiązania stosunku pracy także wtedy, gdy decyzja ZUS przyznająca emeryturę została wydana później. Jednak w chwili ustania stosunku pracy pracownik musi spełniać wszystkie warunki nabycia prawa do emerytury, w tym te uprawniające do emerytury. Nie ma więc podstaw, aby pracownik ubiegał się o odprawę emerytalną, jeżeli w dniu rozwiązania stosunku pracy nie spełniał takich kryteriów. Potwierdza to wyrok SN z 20 września 2005 r. (II PK 20/05). Czytamy w nim, że „prawo do odprawy emerytalnej ocenia się według stanu prawnego obowiązującego w dniu ustania stosunku pracy".

W orzecznictwie wskazuje się też, że przewidziany w przepisach regulujących prawo do odprawy „związek" między rozwiązaniem stosunku pracy a nabyciem prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej może mieć zarówno charakter przyczynowy, czasowy, jak i funkcjonalny (wyrok SN z 8 grudnia 1993 r., I PRN 111/93). Sąd Najwyższy podkreślił, że odprawa przysługuje pracownikowi w związku z nabyciem prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej, a nie pracownikowi, który nabył już prawo do tych świadczeń lub też w chwili nabycia tego prawa. Ponadto wskazał, że powstanie prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej nie musi mieć miejsca bezpośrednio po rozwiązaniu stosunku pracy, byleby między tym rozwiązaniem a powstaniem prawa do tych świadczeń zachodził „związek". Może to być oczywiście związek przyczynowy i czasowy, ale wystarczy także funkcjonalny. Określenie jednak, czy w konkretnym przypadku nabycie prawa do emerytury nastąpiło w niedalekiej przyszłości, zależy od indywidualnego stanu faktycznego będącego podstawą zawarcia porozumienia o rozwiązaniu umowy o pracę. Natomiast co do odstępu czasowego od rozwiązania umowy do nabycia uprawnień do emerytury Sąd Najwyższy wskazuje, że 11 miesięcy od rozwiązania angażu do dnia nabycia prawa do emerytury to zbyt długi okres. Nie uzasadnia on związku czasowego, a tym samym nie powoduje nabycia prawa do odprawy emerytalnej (wyrok SN z 4 lutego 2011 r., II PK 224/10).

masz pytanie, wyślij e-mail, tygodnikpraca@rp.pl

Szkoły podstawowe i średnie
Najlepsze licea i technika w Polsce. Wyniki rankingu Perspektywy 2025
Praca, Emerytury i renty
Nowe wnioski o 800 plus w 2025 r. Zbliża się ważny termin dla rodziców
Konsumenci
Obniżka opłat za abonament RTV na 2025 rok. Trzeba zdążyć przed tym terminem
Praca, Emerytury i renty
Waloryzacja emerytur 2025. Jedna grupa seniorów dostanie wyższe przelewy już w lutym
W sądzie i w urzędzie
Duże zmiany dla wędkarzy od 1 stycznia. Ile trzeba zapłacić w 2025 na łowiskach Wód Polskich?
Materiał Promocyjny
Najlepszy program księgowy dla biura rachunkowego