Na wyroku Sądu Najwyższego ws. pomostówek skorzystają tysiące pracowników

Z przepisów nie wynika wymóg pracy w szczególnych warunkach po 2008 r., przez co najmniej miesiąc – uznał SN. Skorzystają na tym tysiące pracowników.

Publikacja: 18.05.2022 19:22

Na wyroku Sądu Najwyższego ws. pomostówek skorzystają tysiące pracowników

Foto: Adobe Stock

Spór dotyczący prawa do emerytury pomostowej rozpoczął się w lubelskim oddziale ZUS po tym jak wieloletni kierowca złożył wniosek o przyznanie mu pomostówki.

Powołał się na to, że w czasie całej swojej kariery zawodowej wypracował ponad 17 lat stażu pracy w szczególnych warunkach, w tym także przed 1 stycznia 1999 r., jak wymaga ustawa o emeryturach pomostowych.

Ważne pytanie prawne

ZUS zakwestionował jego staż wypracowany po 31 grudnia 2008 r. Przepisy wymagają bowiem aby ubezpieczony legitymował się takim stażem po tej dacie. Problem jednak w tym, że ZUS wymagał, aby był to co najmniej miesiąc takiej pracy. Tak zresztą wynikało z wyroków Sądu Najwyższego zapadających dotychczas w tego typu sprawach.

Tymczasem kierowca miał łącznie niecałe trzy tygodnie takiego stażu i do tego wypracowane w różnych okresach.

Od 1 do 7 czerwca 2016 r., od 14 do 21 września 2016 r. oraz od 22 do 29 listopada 2016 r. zajmował się przewozem środków niebezpiecznych. Pojazd był wtedy oznakowany tablicą ostrzegawczą barwy pomarańczowej, zgodnie z przepisami umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR). Pod koniec 2016 r. pracodawca wystawił mu też świadectwo pracy z którego wprost wynikało, że wykonywał pracę w szczególnych warunkach na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony przewożącym towary niebezpieczne ADR.

Gdy sprawa trafiła do sądu, najpierw Sąd Okręgowy, a następnie Sąd Apelacyjny w Lublinie przyznały kierowcy prawo do pomostówki. Gdy w wyniku skargi kasacyjnej ZUS sprawa trafiła do Sądu Najwyższego, sędziowie zdecydowali się na skierowanie pytania prawnego, do rozstrzygnięcia przez poszerzony, siedmioosobowy skład SN. Sędziowie zwrócili bowiem uwagę na fakt, że w dotychczasowych wyrokach SN przyjmował wymóg co najmniej miesiąca pracy w szczególnych warunkach po 31 grudnia 2008 r. (np. w wyroku z 15 stycznia 2013 r., sygn. I UK 448/12, czy 14 kwietnia 2021 r., sygn. II USKP 34/21).

Czytaj więcej

Odszkodowanie za brak pomostówki

Proste warunki

SN w środowej uchwale uznał, że nabycie prawa do emerytury pomostowej nie jest uzależnione od wykonywania, po dniu 31 grudnia 2008 r., pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przez okres przynajmniej jednego miesiąca.

– Wymóg pracy w szczególnych warunkach, czy szczególnym charakterze po 31 grudnia 2008 r., przez co najmniej miesiąc nie wynika z przepisów – stwierdził w uzasadnieniu do uchwały Piotr Prusinowski, prezes SN, przewodniczący Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. – Systemowo też trudno osadzić wymóg pracy przez co najmniej miesiąc.

Jak podkreślił SN uchwała nie zawiera odpowiedzi, czy do uznania takiej pracy za uprawniającą do emerytury pomostowej potrzebny jest jeden dzień, tydzień, czy tak jak w tym przypadku 3 tygodnie pracy. Choć wszystko wskazuje, że przy rozpatrywaniu tej sprawy w zwykłym składzie SN powinien utrzymać w mocy wyroku przyznające kierowcy prawo do emerytury pomostowej.

Zdaniem SN zgodnie z przepisami ustawy prawo do emerytury pomostowej daje praca w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, która odbywa się w pełnym wymiarze.

Sygnatura akt: III UZP 2/22

Opinia dla „Rzeczpospolitej”
prof. Marcin Zieleniecki z Uniwersytetu Gdańskiego, były wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej

Trudno inaczej interpretować przepisy o emeryturach pomostowych Sądu Najwyższego. I bardzo dobrze, że się tak stało. Ustawa nie przewiduje bowiem żadnych dodatkowych wymagań po 2008 r., aby nabyć prawo do emerytury pomostowej poza wykonywaniem takiej pracy. Paradoksalnie może to być tylko jeden dzień zatrudnienia po 2008 r., w pełnym wymiarze, w szczególnych warunkach lub też charakterze. Ten wymóg ma charakter łącznika starych przepisów z nowymi, tak by o pomostówki mogły starać się po 2008 r. osoby, które nadal pracują w takich szczególnych okolicznościach. Nie oznacza to jednak, że po uchwale SN będzie można dostać pomostówkę za jeden dzień pracy. Trzeba pamiętać, że te przepisy stawiają wymóg minimum 15-letniego stażu ubezpieczeniowego w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze oraz co najmniej 20 lat łącznego stażu emerytalnego dla kobiet i 25 dla mężczyzn, który powinien być wypracowany zarówno przed 1999 r., jak i po 2008 r.

Spór dotyczący prawa do emerytury pomostowej rozpoczął się w lubelskim oddziale ZUS po tym jak wieloletni kierowca złożył wniosek o przyznanie mu pomostówki.

Powołał się na to, że w czasie całej swojej kariery zawodowej wypracował ponad 17 lat stażu pracy w szczególnych warunkach, w tym także przed 1 stycznia 1999 r., jak wymaga ustawa o emeryturach pomostowych.

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Zawody prawnicze
Korneluk uchyla polecenie Święczkowskiego ws. owoców zatrutego drzewa
Konsumenci
UOKiK ukarał dwie znane polskie firmy odzieżowe. "Wełna jedynie na etykiecie"
Zdrowie
Mec. Daniłowicz: Zły stan zdrowia myśliwych nie jest przyczyną wypadków na polowaniach
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego