Zasiłek i inne świadczenia dla bezrobotnych - odpowiedzi na pytania czytelników

Pracodawca proponuje mi rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron w ramach zwolnień grupowych. Czy w takiej sytuacji dostanę zasiłek dla bezrobotnych?

Tak, po 7 dniach od rejestracji w powiatowym urzędzie pracy. Trzeba tylko zadbać, aby w świadectwie pracy została właściwie wskazana przyczyna rozwiązania umowy, tj. że porozumienie stron nastąpiło z powodu zmniejszenia zatrudnienia z przyczyn dotyczących zakładu pracy. Jeśli świadectwo będzie zawierało zbyt ogólnie sformułowaną przyczynę, to zasiłek zostanie przyznany dopiero po 90 dniach i o taki czas skrócony zostanie okres jego pobierania. Analogiczne zasady obowiązują, gdy porozumienie stron następuje z powodu upadłości, likwidacji pracodawcy, a także z powodu zmiany miejsca zamieszkania pracownika.

Od czego zależy wysokość zasiłku dla bezrobotnych?

Wysokość zasiłku dla bezrobotnych uzależniona jest od okresu uprawniającego do zasiłku. W uproszczeniu jest to staż pracy, a także np. okres urlopu wychowawczego. W zależności od długości tego okresu zasiłek wynosi:

- 80 proc. zasiłku podstawowego, gdy okres uprawniający do zasiłku wynosi do 5 lat

- 100 proc. zasiłku podstawowego, gdy okres uprawniający do zasiłku wynosi od 5 lat do 20 lat

- 120 proc. zasiłku podstawowego, gdy okres uprawniający do zasiłku wynosi co najmniej 20 lat.

Oprócz tego dla wysokości zasiłku znaczenie ma okres jego pobierania. Po pierwszych trzech miesiącach pobierania zasiłku ulega on obniżeniu aktualne wysokości zasiłków.

Od pięciu miesięcy pobieram zasiłek dla bezrobotnych. Lekarz potwierdził, że jestem w drugim miesiącu ciąży. Termin porodu przypada akurat wtedy, gdy kończy się okres pobierania zasiłku. Czy zostanę bez pieniędzy?

Okres pobierania zasiłku może ulec przedłużeniu, jeśli kobieta urodzi dziecko w tym okresie lub w ciągu miesiąca po jego zakończeniu. W takim przypadku okres pobierania zasiłku zostanie przedłużony o czas trwania przysługującego urlopu macierzyńskiego.

Od pięciu miesięcy pobieram zasiłek dla bezrobotnych. Jeden z wcześniejszych pracodawców chce mnie zatrudnić na zlecenie. Miałbym dostawać brutto 600 zł miesięcznie. Czy stracę zasiłek?

Tak. Jeśli oferujący zarobek pracodawca nie jest tym, u którego czytelnik był zatrudniony bezpośrednio przed zarejestrowaniem się jako bezrobotny, to urząd pracy przyzna tzw. dodatek aktywizacyjny. Będzie on wypłacany przez połowę okresu, w jakim przysługiwałby zasiłek.

Jakie dokumenty należy złożyć, aby otrzymać dodatek aktywizacyjny?

Należy złożyć wniosek o przyznanie dodatku aktywizacyjnego oraz przedłożyć kserokopię umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej (oryginał do wglądu) lub inny dokument potwierdzający podjęcie pracy.

Czy jako bezrobotny mogę zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego moją partnerkę i nasze wspólne dziecko w sytuacji, gdy nie mamy ślubu?

Czytelnik może zgłosić do ubezpieczenia dziecko, jeśli uznał je za swoje w urzędzie stanu cywilnego, tj., jest jego formalnym, a nie tylko biologicznym ojcem. Nie może natomiast zgłosić partnerki, jeśli nie jest ona jego małżonką.

Straciłem status bezrobotnego. Jak długo obejmuje mnie ubezpieczenie zdrowotne?

Zgodnie z art. 67 ust. 4 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.) prawo do świadczeń opieki zdrowotnej osób podlegających obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego ustaje po upływie 30 dni od dnia wygaśnięcia obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego. To oznacza, że czytelnik ma prawo do ubezpieczenia zdrowotnego przez 30 dni od daty utraty statusu bezrobotnego, czyli dnia skreślenia go z ewidencji osób bezrobotnych.

Muszę wyjechać na miesiąc za granicę, lecz akurat w tym czasie wypada mi termin stawienia się w urzędzie pracy. Czy stracę zasiłek dla bezrobotnych, jeśli udowodnię, że wyjazd nie jest w celach turystycznych?

Po pierwsze trzeba koniecznie powiadomić urząd o planowanym wyjeździe za granicę lub innej przyczynie powodującej brak gotowości do podjęcia zatrudnienia. Jeśli pobyt za granicą trwa nie dłużej niż 10 dni, utrata statusu bezrobotnego nie grozi, ale zasiłek za ten okres nie przysługuje. Dodajmy, że limit 10 dni dotyczyć może jednego pobytu za granicą lub kilku krótszych w całym roku kalendarzowym.

Jeżeli pobyt za granicą ma trwać dłużej niż 10 dni, lepiej wyrejestrować się z PUP. Po powrocie do kraju w każdej chwili można dokonać ponownej rejestracji.

Chcę szukać pracy w Wielkiej Brytanii. Czy stracę zasiłek w Polsce?

Nie, jeśli czytelnik jest zarejestrowany w Polsce przynajmniej od 4 tygodni. Musi jednak odpowiednio wcześniej dopełnić ważnych formalności. Po pierwsze – zgłosić zamiar wyjazdu w swoim PUP i odebrać zaświadczenie dotyczące okresu zarejestrowania. Następnie z tym dokumentem musi udać się do Wojewódzkiego Urzędu Pracy i złożyć wniosek o wydanie zaświadczeń, które będą przydatne za granicą (WUP poinformuje, gdzie trzeba się będzie zgłosić za granicą):

- E-301 – dotyczy okresów zaliczanych podczas przyznawania zasiłku dla bezrobotnych,

- E-302 – dotyczące członków rodziny bezrobotnego, których należy uwzględnić przy naliczaniu świadczeń,

- E-303 – dotyczy zachowania prawa do zasiłku dla bezrobotnych.

Potem trzeba jeszcze wystarać się o Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego oraz o zaświadczenie o prawie do świadczeń chorobowych i macierzyńskich (formularz E-119). Wydaje je NFZ po dostarczeniu specjalnego zaświadczenia z PUP.

Po załatwieniu tych formalności lepiej nie zwlekać z wyjazdem. Bezrobotny ma bowiem tylko 7 dni na zgłoszenie się w brytyjskim urzędzie pracy. Jeśli nie dotrzyma terminu, traci prawo do zasiłku. Za granicą zasiłek będzie wypłacany w obcej walucie, ale w wysokości ustalonej w Polsce przed wyjazdem.

Poszukiwanie pracy za granicą nie może trwać zbyt długo. Jeśli okaże się bezowocne, to do kraju trzeba wrócić przed upływem 3 miesięcy i zgłosić się w PUP, który wznowi wtedy wypłatę zasiłku. Po przekroczeniu tego terminu traci się status bezrobotnego.

Straciłem status bezrobotnego. Jak długo obejmuje mnie ubezpieczenie zdrowotne?

Zgodnie z art. 67 ust. 4 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.) prawo do świadczeń opieki zdrowotnej osób podlegających obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego ustaje po upływie 30 dni od dnia wygaśnięcia obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego. To oznacza, że czytelnik ma prawo do ubezpieczenia zdrowotnego przez 30 dni od daty utraty statusu bezrobotnego, czyli dnia skreślenia go z ewidencji osób bezrobotnych.

Muszę wyjechać na miesiąc za granicę, lecz akurat w tym czasie wypada mi termin stawienia się w urzędzie pracy. Czy stracę zasiłek dla bezrobotnych, jeśli udowodnię, że wyjazd nie jest w celach turystycznych?