Państwo zapłaci za rolników

– Ponieważ rolnictwo mimo swojej specyfiki jest także formą działalności gospodarczej, od 2013 roku dla gospodarstw rolnych zaczniemy wprowadzać rachunkowość, a następnie opodatkowanie dochodów na ogólnych zasadach" – zapowiadał Donald Tusk w swoim exposé na początku drugiej kadencji rządów.

Sawicki: to nie ma sensu

Obietnice premiera pozostały na papierze. – Nie będzie podatku dochodowego w rolnictwie do końca kadencji rządu. Prace nad tym pomysłem zostały porzucone, kiedy wiosną wróciłem na stanowisko ministra – przyznaje w rozmowie z „Rz" szef resortu rolnictwa Marek Sawicki. Patrząc na sondaże i możliwe koalicje, wprowadzenie go przez jakikolwiek rząd po przyszłorocznych wyborach jest mało realne.

A jeszcze rok temu rząd informował Sejm: „Minister ?Finansów opracował projekt założeń, mający na celu włączenie działalności rolniczej do powszechnego systemu podatku dochodowego (...) Projekt założeń został przekazany w dniu 15 lipca 2013 r. do opinii Ministrowi Rolnictwa".

Rząd odpuścił prace nad podatkiem dochodowym dla rolników właśnie ze względu na konflikt między ministrami finansów i rolnictwa czy też – jak kto woli – między PO a PSL. Kierowane przez Platformę Ministerstwo Finansów chciało, by właściciele gospodarstw, których przychód nie przekracza 100 tys. zł rocznie, płacili podatek od nieruchomości rolnych, a zarabiający więcej ?– właśnie podatek dochodowy.

Tyle że ludowcy z Ministerstwa Rolnictwa nie chcą o tym słyszeć – boją się narazić swojemu elektoratowi, bo zaczyna się nowe polityczne rozdanie. W połowie listopada kluczowe dla PSL są wybory samorządowe, a w przyszłym roku – parlamentarne. – Wprowadzanie podatku dochodowego dla rolników nie ma sensu. Ok. ?80 proc. gospodarstw nie wykazuje dochodów, a więc podatku i tak nie zapłacą. Za to państwo będzie musiało ponieść koszty rozbudowania kontroli skarbowej – przekonuje Sawicki.

Prowizorka musi trwać

Są już pierwsze konsekwencje odstąpienia od pomysłu wprowadzenia podatku dochodowego w rolnictwie. Ministerstwo Zdrowia musi przygotować przepisy, które przedłużą dopłacanie do składek zdrowotnych rolników przez budżet państwa.

Podatki dla rolników i ich składki zdrowotne są ze sobą ściśle powiązane. W 2010 r. Trybunał Konstytucyjny uznał, że niezgodne z konstytucją jest opłacanie składek zdrowotnych przez budżet za wszystkich rolników niezależnie od ich dochodów – a takie były wówczas przepisy. To orzeczenie stanowiło nie lada problem dla koalicji. Platforma chciała, by rolnicy zaczęli płacić składkę w wysokości 9 proc. swego dochodu. PSL się na to nie zgodziło.

Stanęło na tym, że rolnicy zaczną płacić składki w zależności od swych dochodów od 2013 r., kiedy miał zostać wprowadzony podatek dochodowy w rolnictwie. Rzutem na taśmę rząd przygotował więc tymczasowe przepisy dotyczące składek, które miały obowiązywać tylko do końca 2012 r. Zakładały one, że rolnicy posiadający ponad 6 ha przeliczeniowych płacą po 1 zł składki za każdy hektar za siebie oraz za domowników. Państwo wciąż płaci składki za rolników, którzy mają gospodarstwo mniejsze niż 6 ha przeliczeniowych.

Ponieważ prace nad podatkiem dochodowym się wlokły, rząd przedłużał obowiązywanie prowizorki dotyczącej składek rolniczych. Najpierw do końca 2013 r., potem do końca 2014 r., a w tej chwili finalizowana jest nowelizacja wprowadzająca jako datę obowiązywania aż koniec 2016 r.

– Przez ostatni rok ministrowie finansów oraz rolnictwa nie doszli do porozumienia i wciąż nie ma podatku dochodowego dla rolników. A więc nie mamy wyjścia i musimy przedłużyć obowiązywanie tymczasowych przepisów. Rolnicy muszą mieć przecież jakieś ubezpieczenie – tłumaczy wiceminister zdrowia Sławomir Neumann (PO). – Zaproponowałem, aby przepisy tymczasowe obowiązywały przez dwa kolejne lata, bo nie wierzę, że w ciągu roku uda się tę sprawę rozwiązać.

1,7 mld zł z budżetu

Dzięki prowizorycznemu rozwiązaniu dotyczącemu składek większość rolników i tak nic nie płaci – płacą za nich inni podatnicy za pośrednictwem budżetu państwa.