Powstała nowa partia Samoobrona Odrodzenie. Skąd bierze się sentyment do Leppera?

W Polsce działają już trzy partie ze słowem „Samoobrona” w nazwie. Przybywa też pomysłów na postawienie pomników legendarnemu szefowi ruchu rolniczego. Zdaniem politologa mieszkańcy wsi czują się zagrożeni, a postać Andrzeja Leppera działa na ich wyobraźnię.

Publikacja: 28.05.2025 04:30

Lider Samoobrony Andrzej Lepper

Lider Samoobrony Andrzej Lepper

Foto: PAP/Jerzy Undro

– Dla nas, 50-latków, Samoobrona i Andrzej Lepper są tym samym co Solidarność dla pokolenia Jarosława Kaczyńskiego i Donalda Tuska – mówi „Rzeczpospolitej” Jerzy Andrzejewski. Jest przewodniczącym najnowszej w Polsce partii politycznej, którą 8 maja wpisał do rejestru Sąd Okręgowy w Warszawie: Samoobrony Odrodzenie. I jest to ugrupowanie w ewidentny sposób nawiązujące do postaci Andrzeja Leppera.

Andrzej Lepper zmarł w niesławie. Mimo to dziś ta postać działa na wyobraźnię

Ten ostatni był jedną z najbardziej charyzmatycznych, ale też najbardziej kontrowersyjnych postaci polskiej polityki. W latach 90. na fali rolniczych protestów stworzył Samoobronę, z którą wszedł do Sejmu, a ukoronowaniem jego kariery była funkcja wicepremiera i ministra rolnictwa w pierwszych rządach PiS. Z czasem legła ona jednak w gruzach wskutek afery gruntowej i seksafery, a 5 sierpnia 2011 roku został znaleziony martwy w biurze partii. Wskutek postępowania prokuratorskiego ustalono, że Andrzej Lepper popełnił samobójstwo przez powieszenie, w co nie wierzy wielu jego byłych zwolenników.

Czytaj więcej

Śmierć Andrzeja Leppera. Konfederacja chce komisji śledczej

Zdaniem Jerzego Andrzejewskiego pomimo błędów popełnionych przez Leppera wciąż jest on najwybitniejszym politykiem antyestablishmentowym od czasu transformacji ustrojowej. I tak myśli coraz więcej osób. Niedawno zarejestrowana partia jest już bowiem formalnie trzecią Samoobroną w Polsce.

Zarejestrowana partia miała mieć pierwotnie w nazwie „imienia Andrzeja Leppera”

Pierwsza z nich, nazywająca się po prostu Samoobrona, została zarejestrowana jeszcze w 2010 roku i jest po prostu byłą partią Andrzeja Leppera. Po jego śmierci przez wiele lat kierował nią były poseł Lech Kuropatwiński, zmarły w 2022 roku.

Kolejną partię, Samoobronę Rzeczpospolitej Polskiej, zarejestrował w 2022 roku Krzysztof Prokopczyk. Nazywa się ona tak samo jak ugrupowanie, z którym największe sukcesy odnosił swego czasu Lepper, ma niemal identyczne logo, zaś na stronie internetowej umieszczono w widocznym miejscu zdjęcie i cytat Leppera.

Mnie już brakuje słów, ja w życiu popełniłem dużo błędów, niekiedy powiedziałem coś za dużo, i wtedy wszyscy krytykowali, ale kiedy mnie zabraknie, to nastąpi cisza, a złodzieje w białych rękawiczkach będą rozkradali i rozkładali kraj

cytat z Leppera umieszczony na stronie Samoobrony RP

Najnowsza Samoobrona Odrodzenia miała pierwotnie mieć w nazwie „imienia Andrzeja Leppera”, ale ostatecznie jej twórcy się na to nie zdecydowali.

Twórcy nowej partii liczą na sukces polityczny

Po co powstała, skoro są dwie inne? – Dwie pozostałe w praktyce działają tylko na papierze – mówi Jerzy Andrzejewski. I dodaje, że jego ugrupowanie nie ma zamiaru podzielić ich losu.

– Jesteśmy pobłogosławieni przez rodzinę Andrzeja Leppera. W skład naszej formacji wejdą byli działacze Samoobrony, zresztą pomagali nam w zbieraniu podpisów do rejestracji. Istotne jest też to, że Samoobrona Odrodzenie będzie miała szerszy zakres zainteresowań niż tylko sprawy polskiej wsi. Chcemy być platformą społecznego protestu. Np. dlaczego z powodu opłat za emisję CO2 mamy płacić wielokrotnie więcej za prąd niż w krajach zachodnich? Przecież jest to zwykły sabotaż polskiej gospodarki – dodaje Andrzejewski.

Przewodniczący Samoobrony Odrodzenie był dotąd znany jako lider Polskiego Ruchu Antywojennego. Wśród założycieli partii jest też inny działacz tego ruchu Piotr Panasiuk, ale też m.in. były działacz Samoobrony z czasów Leppera Marian Sołyga. I nawet jeśli nie uda im się stworzyć ugrupowania, które zaistnieje na scenie politycznej, ich działania można uznać za dowód na to, że postać Andrzeja Leppera traktowana jest z coraz większą nostalgią.

W internecie trwa zbiórka na budowę pomnika Leppera

Nie tylko bowiem przybywa ugrupowań nawiązujących do tej postaci, ale też inicjatyw postawienia mu pomników. Obecnie w internecie trwa zrzutka na jeden z takich monumentów, które chce postawić przed Sejmem stowarzyszenie „Z podniesioną głową”. Pomnik ma pokazywać Leppera stojącego wśród kłosów żyta, a za projekt odpowiada rzeźbiarz Bartłomiej Kurzeja.

To niejedyna taka propozycja. W 2023 roku uchwałę o budowie w Warszawie pomnika Leppera podjęło Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych Rolników i Organizacji Rolniczych, którym kieruje były senator Samoobrony Sławomir Izdebski.

Czytaj więcej

Pomnik Andrzeja Leppera stanie w Warszawie? Jest uchwała

Dlaczego Andrzej Lepper wywołuje dziś aż taki sentyment? Zdaniem politologa prof. Kazimierza Kika powodem jest rosnące zaniepokojeni na wsi. – Wieś niepokoi się z różnych powodów: od Zielonego Ładu, przez zboże z Ukrainy po z umowę z Mercosurem. Głównym reprezentantem polskiej wsi powinny być PSL i PiS, ale pierwsze kojarzone jest z establishmentem, a drugie, będąc w opozycji, jest bezradne. Na ich tle Lepper wyrasta na symbol, a walorem jego osoby staje się nawet zagadkowa śmierć – ocenia profesor.

– Dla nas, 50-latków, Samoobrona i Andrzej Lepper są tym samym co Solidarność dla pokolenia Jarosława Kaczyńskiego i Donalda Tuska – mówi „Rzeczpospolitej” Jerzy Andrzejewski. Jest przewodniczącym najnowszej w Polsce partii politycznej, którą 8 maja wpisał do rejestru Sąd Okręgowy w Warszawie: Samoobrony Odrodzenie. I jest to ugrupowanie w ewidentny sposób nawiązujące do postaci Andrzeja Leppera.

Andrzej Lepper zmarł w niesławie. Mimo to dziś ta postać działa na wyobraźnię

Pozostało jeszcze 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Polityka
Kłopoty kandydata na prezydenta. Dochodzenie w sprawie mobbingu
Materiał Promocyjny
Bank Pekao S.A. uruchomił nową usługę doradztwa inwestycyjnego
Polityka
Karol Nawrocki czy Rafał Trzaskowski byłby bardziej niezależny od polityków? Najnowszy sondaż
Polityka
Trzaskowski nie stawił się na debacie w Końskich. Był na wiecu w Kaliszu
Polityka
Mentzen podsumowuje rozmowy z Nawrockim i Trzaskowskim. „Idźcie na te wybory!”
Materiał Promocyjny
Cyberprzestępczy biznes coraz bardziej profesjonalny. Jak ochronić firmę
Polityka
Rydliński: Różnica między kandydatami będzie minimalna. To będzie walka „na żyletki”
Materiał Promocyjny
Pogodny dzień. Wiatr we włosach. Dookoła woda po horyzont