Nowy niemiecki problem. Sahra Wagenknecht niezbędna do rządzenia

Te trzy landy to Saksonia, Turyngia i Brandenburgia, czyli południe dawnej NRD. W dwóch pierwszych wybory do parlamentu odbędą się 1 września, w trzecim – 22 września.

To najważniejsza rozgrywka polityczna w całych Niemczech w tym roku, budzi wielkie emocje.

W kilku landach na wschodzie Niemiec trzeba będzie rządzić albo z partią Sahry Wagenknecht, albo z otoczoną kordonem sanitarnym AfD

Sondaże wskazują na to, że przynajmniej w dwóch z tych trzech landów nie da się utworzyć rządu, w którym nie będzie albo Alternatywy dla Niemiec (AfD), albo Sojuszu Sahry Wagenknecht (BSW). Oba ugrupowania są skrajne, ale jednoznacznie izolowana przez niemiecki mainstream jest tylko skrajnie prawicowa AfD.

Wobec współrządzenia byłej komunistki Sahry Wagenknecht jest przyzwolenie. Dopuszcza to chadecka CDU. A raczej tylko jej rozważania są istotne, bo we wschodnioniemieckich landach inne mainstreamowe partie – socjaldemokratyczna SPD, Zieloni i liberalna FDP – mają niskie poparcie.

Czytaj więcej

Polityka

Kosmos przy alei Karola Marksa. Nowa partia może namieszać w Niemczech

W poniedziałek oficjalnie powstanie zapowiadane od dawna nowe ugrupowanie na niemieckiej scenie politycznej. Wywodzi się ze skrajnej lewicy, ale mówi jak skrajna prawica. Może zagrozić AfD, zwłaszcza na wschodzie.

To CDU ma szansę tworzyć po wrześniowych wyborach rządy w Saksonii (gdzie teraz jest główną partią rządzącą) i w Turyngii (gdzie rządzi mniejszościowa koalicja postkomunistycznej Lewicy, SPD i Zielonych).

Także w Brandenburgii, jedynym z tych trzech landów, gdzie nadal całkiem silna jest SPD. Teraz socjaldemokraci są tam główną siłą rządu, w którym jest i CDU. W Brandenburgii zgodnie z sondażami utworzenie przyszłego gabinetu zarówno bez AfD, jak i bez BSW wydaje się nadal możliwe, choć miałby  on niewielką większość w parlamencie.

Byli enerdowscy obrońcy praw człowieka przestrzegają CDU przed dopuszczeniem do władzy Sahry Wagenknecht

Wizja pojawienia się partii Sahry Wagenknecht w rządzie Saksonii czy Turyngii jako mniejszego zła niż AfD wywołała przerażenie kilkudziesięciu dawnych enerdowskich dysydentów i obrońców praw człowieka, w tym Marianne Birthler, która w latach 2000–2011 była szefową urzędu ds. akt enerdowskiej służby bezpieczeństwa Stasi.

Czytaj więcej

Polityka

Radykalne partie zdobywają niemiecką scenę polityczną. Czas skrajnej lewicy i prawicy

Na niemieckiej scenie politycznej zyskuje ekstremalna prawica oraz radykalna lewica. Mówią to samo, mimo iż dzieli je ideologiczna przepaść.

4 sierpnia opublikowali list na X (dawniej Twitter), w którym przestrzegli „partie demokratyczne, przede wszystkim CDU” przed dopuszczeniem do władzy „takich kłamców” jak Sahra Wagenknecht i jej partyjni koledzy lub uzależnieniem się od ich głosów w landowych parlamentach.

Zarzucane partii Wagenknecht kłamstwa dotyczą polityki zagranicznej, a ściślej wojny prowadzonej przez Rosję przeciw Ukrainie, nazywania w moskiewskim stylu władz w Kijowie faszystami czy podważania zbrodni wojennych Rosjan.

Dawni dysydenci uważają, że BSW to nowa odmiana „narodowego socjalizmu” i zaliczają ją do grona partii prorosyjskich i antyukraińskich – „od AfD po MLDP” (niewielka Marksistowsko-Leninowska Partia Niemiec).

Sahra Wagenknecht: miliony Niemców ze wschodu słusznie obawiają się wielkiej wojny w Europie

Wagenknecht skrytykowała list, zarzucając sygnatariuszom, że daleko odeszli od ideałów obrońców praw człowieka z czasów NRD, bo wtedy chodziło o hasła „Stworzyć pokój bez broni” i „Przekuć miecze na lemiesze”. Czyli potwierdziła zarzuty.

Choć jej zdaniem „zniesławianie dyplomatycznych wysiłków na rzecz zakończenia wojny ukraińskiej jako rosyjskiej propagandy” jest policzkiem dla milionów wschodnich Niemców, którzy „słusznie obawiają się wielkiej wojny w Europie”.

To, że miliony Niemców z byłej NRD mają podobny pogląd na jej temat jak Wagenknecht, jest prawdą. Dowodzi tego popularność i jej ugrupowania, i Alternatywy dla Niemiec, głoszącej podobne hasła. A także prorosyjska postawa części ważnych wschodnioniemieckich polityków z mainstreamowych partii, nawet CDU (np. premier Saksonii Michael Kretschmer).

Sahra Wagenknecht chce wymusić zmianę polityki głównych partii w sprawie Rosji

W zeszłym tygodniu Wagenknecht postawiła warunek wejścia jej partii w koalicje rządzące w landach na wschodzie. I dotyczy on nie polityki landowej, lecz tej na poziomie federalnym.

Otóż na koalicję z BSW mogą liczyć tylko te partie, które w centrali w Berlinie przedłożą „pokojową dyplomację nad działania wojenne”. Wątpliwe, by socjaldemokratyczny kanclerz Olaf Scholz, a w szczególności szef CDU Friedrich Merz spełnili to żądanie.

Czytaj więcej

Polityka

Jerzy Haszczyński: AfD wyrzuca za słowa o dobrych Niemcach z SS. Czy to skrajna opinia?

Nawet centrala AfD nie chce słyszeć od swoich prominentnych polityków o dobrych Niemcach z SS. Ale wypowiedzi o patriotach z otoczenia Hitlera nie zawsze szkodzą w niemieckim mainstreamie.

Nie znając jeszcze tego żądania, w czerwcu, Merz w rozmowie z lokalną telewizją MDR po raz pierwszy nie wykluczył tworzenia przez CDU landowych koalicji ze skrajnie lewicową partią Wagenknecht. Bo taka jest, tłumaczył, arytmetyka wyborcza, a poza tym nie chodzi tu o sprawy federalne, takie jak Bundeswehra czy polityka gospodarcza państwa.

Jakie poparcie ma partia Sahry Wagenknecht w landach wschodnich, w których we wrześniu odbędą się wybory

Sojusz Sahry Wagenknecht powstał na początku roku w wyniku rozłamu w postkomunistycznej Lewicy. Oprócz skrajnych haseł lewicowych głosi i kojarzące się ze skrajna prawicą, zwłaszcza w kwestii migracji. W skali całego kraju BSW ma w sondażach poparcie, o którym postkomuniści nie mogli nawet marzyć – 8–9 procent.