Do końca 2009 r. ma ruszyć internetowa baza organizacji pożytku publicznego, prowadzona przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Podatnicy będą mogli w niej znaleźć dane interesującej ich fundacji, stowarzyszenia czy innego podmiotu (np. organizacji kościelnych) z numerem wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego i numerem konta bankowego. Co ważne, jak powiedział nam Krzysztof Więckiewicz, dyrektor Departamentu Pożytku Publicznego MPiPS, będzie to wykaz na bieżąco aktualizowany. Usuwane będą bowiem z niego te organizacje, które stracą status OPP lub zaprzestaną działalności. W ten sposób podatnicy nie będą już narażeni na takie niebezpieczeństwa jak w tym roku, kiedy to wskazywali organizację, na którą chcieli przekazać 1 proc. podatku, kierując się wykazem tych organizacji sporządzonym na 30 listopada 2007 r., a w marcu tego roku okazywało się, że tej organizacji już nie ma.
Eksperci podatkowi, z którymi rozmawialiśmy, nie mają wątpliwości: przesada w interpretowaniu przepisów prawa i zła wola urzędników nie powinny uniemożliwiać dotarcia pieniędzy do organizacji pożytku publicznego. Nie zawsze jednak za nieprzekazanie pieniędzy odpowiadają urzędy skarbowe. Czasami winni są sami podatnicy.
Jak się dowiedzieliśmy, w niektórych urzędach skarbowych część zeznań podatkowych za ubiegły rok do dziś nie została wprowadzona do systemu. Wszystko przez błędy niemerytoryczne, które popełnili podatnicy, a których urząd sam nie może skorygować. A ponieważ – mimo wezwań – osoby te nie pojawiają się w urzędzie, to ich zeznania wciąż czekają na weryfikację. – Skoro nie możemy rozliczyć podatnika, to nie możemy też przekazać wykazanej przez niego kwoty 1 proc. na wskazany w tym zeznaniu cel – usłyszeliśmy w jednym z urzędów skarbowych.
Co ciekawe, w odpowiedzi na pytanie „Rz” o błędy, jakie uniemożliwiały przekazanie pieniędzy na OPP, Ministerstwo Finansów stwierdziło, iż „wyłącznym warunkiem przekazania przez naczelników urzędów skarbowych 1 proc. podatku na rzecz OPP jest złożenie w ustawowym terminie zeznania podatkowego wraz ze wskazaniem organizacji pożytku publicznego, poprzez podanie jej nazwy oraz numeru wpisu do KRS. Przekazania nie można uzależniać od dokonania oraz terminu wpłaty przez podatnika podatku należnego”.
Z kolei Izba Skarbowa w Warszawie twierdzi, że nieprzekazanie pieniędzy do OPP nastąpiło z przyczyn niezależnych od urzędów, bo m.in. wskutek błędnie wypełnionych zeznań (np. wpisania nazwy OPP różniącej się od oficjalnej, podanej w obwieszczeniu MPiPS). Organizacje niepokoi fakt, iż mechanizm przekazywania pieniędzy przez urzędy skarbowe pozostaje poza kontrolą. – O problemach rozmawialiśmy w Radzie Pożytku Publicznego – podkreśla Tomasz Schimanek z Akademii Rozwoju Filantropii. – Sytuację może poprawić przygotowana nowelizacja ustawy podatkowej i zaproponowana w niej zmiana przepisów dotyczących 1 proc., tak aby podatnik mógł wyrazić zgodę na udostępnienie jego nazwiska. Niezbędne byłyby także jednolite wytyczne dla urzędów skarbowych, które zobowiązało się – niestety bezterminowo – przygotować Ministerstwo Finansów.