Napiwek trzeba opodatkować. Czy PIT pobiera restauracja, czy kelner rozlicza się sam?

Napiwki w gotówce odchodzą do lamusa. Klienci coraz częściej płacą je kartą, za pomocą specjalnych aplikacji czy kodów QR.

– Takich napiwków nie da się ukryć przed fiskusem. Zawsze zostaje po nich ślad w papierach. A skarbówka nie ma wątpliwości, że napiwek jest przychodem kelnera, od którego należy jej się podatek – mówi dr Piotr Sekulski, doradca podatkowy w kancelarii Outsourced.pl.

Tak wynika z interpretacji, potwierdzają to też sądy. Dylematy pojawiają się natomiast przy kwalifikowaniu napiwku do konkretnego źródła przychodu. Czy jest to przychód ze stosunku pracy (bądź zlecenia) czy też z tzw. innych źródeł?

Napiwek dla kelnera. Przychód z pracy czy z innych źródeł?

Od odpowiedzi na to pytanie zależy sposób rozliczenia gratyfikacji. Różnice są spore. Przychody z pracy i zlecenia rozlicza płatnik (pracodawca bądź zleceniodawca). Musi doliczyć napiwek do podstawowego wynagrodzenia, policzyć dochód i pobrać, a następnie odprowadzić do urzędu zaliczkę na PIT. Po zakończeniu roku wysyła skarbówce oraz kelnerowi informację PIT-11.

Płatnik nie ma tych obowiązków, jeśli napiwki zakwalifikujemy do przychodów z innych źródeł. Wtedy kelner rozlicza je samodzielnie. Wykazuje przychód w zeznaniu rocznym, dolicza do innych, oblicza dochód i płaci podatek.

Czytaj więcej

Styl życia

Napiwki w Europie. Jakie kwoty należy zostawiać w restauracjach?

Jaki napiwek wypada zostawić kelnerowi w restauracji? Każdy kraj w Europie rządzi się swoimi regu...

– W obu wariantach podatek jest rozliczany według skali. Wynosi więc 12 albo 32 proc. – mówi Piotr Sekulski.

Zwraca jednak uwagę na jeszcze jedną ważną różnicę.

– Jeśli napiwek jest przychodem ze stosunku pracy, to należy potrącić z niego składki ZUS. Podobnie będzie przy zleceniu, chyba że kelner (np. student do 26 lat) jest z nich zwolniony. Przychody z innych źródeł są natomiast nieoskładkowane – tłumaczy ekspert.

Dodaje, że jeśli zakwalifikujemy napiwek do przychodów z innych źródeł, czyli bez składek ZUS, to kwota podatku wyjdzie większa (jest wyższa podstawa opodatkowania, bo nie odliczamy składek), ale kelner i tak na rękę dostanie więcej. Nie skorzysta natomiast ze zwolnienia z PIT dla młodych (do 26 lat), bo jest przypisane do przychodów z pracy i zleceń.

– Generalnie jednak firmy wolą drugi wariant opodatkowania, bo nie mają dodatkowych obowiązków i nie ponoszą odpowiedzialności za prawidłowe rozliczenie – podkreśla Piotr Sekulski.

Rozliczenie napiwków zależy od sposobu ich przekazywania

Kiedy jednak możemy uznać, że napiwek to przychód z innych źródeł? Generalna zasada jest taka – jeśli datki gromadzi restauracja, a następnie rozdziela je na kelnerów, to stanowią przychód z pracy/zlecenia. Jeśli zaś napiwek jest przekazywany bezpośrednio kelnerowi, zaliczamy go do przychodów z innych źródeł.

– Ta zasada obowiązuje także przy płatnościach mobilnych. Jeśli środki przekazane kartą albo za pomocą aplikacji idą do wspólnej puli i zarządza nimi restauracja, jest to przychód z pracy/zlecenia. Jeśli od razu idą na konto kelnera (restauracja w to nie ingeruje), mamy przychód z innych źródeł – wyjaśnia Piotr Sekulski.

Czytaj więcej:

Podatki

To kelner zapłaci podatek od napiwków, nie restauracja

Tipy od klientów nie są przychodem pr...

Pro

Interpretacja fiskusa o mobilnych napiwkach

Spójrzmy na jedną z interpretacji. Wystąpiła o nią spółka z o.o. posiadająca kilkaset restauracji. Kelnerzy i barmani są zatrudnieni na umowach o pracę albo zleceniach. Od zadowolonych gości dostają napiwki. Spółka chce wprowadzić system przekazywania ich w formie bezgotówkowej za pomocą urządzeń mobilnych. Potrzebna do tego będzie odpowiednia aplikacja. Klient oceni w niej jakość obsługi i wybierze kwotę gratyfikacji. Pieniądze wpłyną na rachunek techniczny spółki. Następnie zostaną przekazane na osobiste konto kelnera, który obsługiwał gości.

Jak rozliczyć napiwki? Spółka podkreśla, że nie zbiera ich do wspólnej puli, nie administruje nimi, nie rozdziela na personel. Nie można więc ich uznać za wynagrodzenie z umowy o pracę bądź zlecenia. Napiwek jest wynagrodzeniem od klienta przekazywanym kelnerowi i należy zaliczyć go do przychodów z innych źródeł. Fiskus się z tym zgodził (interpretacja nr 0113-KDIPT2-3.4011.638.2024.2.JŚ).