Prostsze rozliczanie rent i spadków. Rząd pokazał kolejny projekt deregulacyjny

Ubędzie formalności przy rozliczaniu podatku od regularnych darowizn tworzących rentę. Spadkobranie też będzie wymagało mniej dokumentów.

Publikacja: 11.05.2025 08:25

Prostsze rozliczanie rent i spadków. Rząd pokazał kolejny projekt deregulacyjny

Foto: AdobeStock

Opracowany przez Ministerstwo Finansów projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn ma upraszczać procedury rozliczania tego podatku. Dotyczy problemu sygnalizowanego przez społeczny zespół deregulacyjny Rafała Brzoski: zbędnych formalności w przypadku nabycia spadku przez najbliższa rodzinę. MF przy tej okazji dołożyło jeszcze przepisy wyjaśniające wątpliwości wokół wielokrotnego deklarowania darowizny w przypadku ustanowienia renty dla określonej osoby.

Redukcja spadkowej biurokracji dla najbliższej rodziny ma polegać na usunięciu wymogu przedstawiania zaświadczenia z urzędu skarbowego o zwolnieniu odziedziczonego mienia z podatku. Dziś takie zaświadczenie trzeba przedstawiać notariuszowi, gdy nabyty majątek, zwykle nieruchomość, jest dalej sprzedawany. Wprawdzie Sejm już uchwalił stosowną zmianę 24 kwietnia br. w ramach rządowego pakietu deregulacyjnego, ale nowy projekt MF zawiera jej doprecyzowanie. Dodaje przepis przewidujący brak konieczności dostarczania zaświadczenia z urzędu skarbowego także wówczas, gdy nabycie spadku nie nastąpiło w formie aktu notarialnego, a jest zwolnione z podatku.

Czytaj więcej

Od podatków po sanepid. Rząd przyjmuje niektóre pomysły zespołu Brzoski

Podatkowe formalności z prywatną rentą tylko raz

Projekt zawiera także nowe przepisy dotyczące rozliczania rent ustanowionych między osobami fizycznymi (czyli cyklicznie powtarzanych darowizn). Nowe przepisy mają wyraźnie rozstrzygnąć, że w takich przypadkach będzie wymagana tylko jedna deklaracja podatkowa i jedna decyzja organu skarbowego dotycząca łącznej wartości tych świadczeń.

MF przyznaje w uzasadnieniu, że przyczyną zmian była uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z 31 marca 2025 r. (sygn. akt III FPS 5/24). NSA, wbrew swojemu dotychczasowemu stanowisku, stwierdził że umowa renty z uwagi na swój losowy charakter, stanowi prawo majątkowe, którego wartość nie może być z góry określona co do wysokości. W myśl tej uchwały, podstawę opodatkowania należałoby zatem ustalać w miarę wykonywania świadczeń, wynikających z umowy renty.

Czytaj więcej

Deregulacja przed notariuszem? Trzeba usunąć niepotrzebne zaświadczenie

Projektodawcy zaznaczyli, że gdyby literalnie podchodzić do uchwały NSA, to o każdej wypłacie renty należałoby informować organ skarbowy (tj. gminę), zarówno celów opodatkowania nabycia takiego świadczenia, jak i odliczenia go od podstawy opodatkowania, np. jako ciężaru darowizny. Oznaczałoby to od strony formalnej za każdym razem (np. co miesiąc) występowanie z wnioskiem o wznowienie postępowania. Organ musiałby na nowo ustalić podstawę opodatkowania oraz wysokość zobowiązania podatkowego, uwzględniając wykonane świadczenie. Dlatego właśnie zaproponowano nowe przepisy, regulujące te kwestie jednoznacznie: będzie konieczna tylko jedna deklaracja i jedna decyzja.

Etap legislacyjny: konsultacje publiczne

Czytaj więcej

Premier Tusk zapowiada 120 ustaw po wyborach. To efekt prac zespołu Brzoski

Opracowany przez Ministerstwo Finansów projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn ma upraszczać procedury rozliczania tego podatku. Dotyczy problemu sygnalizowanego przez społeczny zespół deregulacyjny Rafała Brzoski: zbędnych formalności w przypadku nabycia spadku przez najbliższa rodzinę. MF przy tej okazji dołożyło jeszcze przepisy wyjaśniające wątpliwości wokół wielokrotnego deklarowania darowizny w przypadku ustanowienia renty dla określonej osoby.

Redukcja spadkowej biurokracji dla najbliższej rodziny ma polegać na usunięciu wymogu przedstawiania zaświadczenia z urzędu skarbowego o zwolnieniu odziedziczonego mienia z podatku. Dziś takie zaświadczenie trzeba przedstawiać notariuszowi, gdy nabyty majątek, zwykle nieruchomość, jest dalej sprzedawany. Wprawdzie Sejm już uchwalił stosowną zmianę 24 kwietnia br. w ramach rządowego pakietu deregulacyjnego, ale nowy projekt MF zawiera jej doprecyzowanie. Dodaje przepis przewidujący brak konieczności dostarczania zaświadczenia z urzędu skarbowego także wówczas, gdy nabycie spadku nie nastąpiło w formie aktu notarialnego, a jest zwolnione z podatku.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
Morderstwo na Uniwersytecie Warszawskim. Obrońca podejrzanego: nie przyznał się
Ubezpieczenia i odszkodowania
Rekordowe odszkodowanie dla pacjenta. Miał operację kolana, wypisano go bez nogi
Prawo dla Ciebie
Jest decyzja SN ws. wytycznych PKW. Czy wstrząśnie wyborami?
Prawo karne
Mieszkanie Nawrockiego. Nieprawdziwe oświadczenia w akcie notarialnym – co na to prawo karne?
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Między elastycznością a bezpieczeństwem