Zysk ze sprzedaży wykazujemy w PIT-38

Opcje polegają na możliwości zakupu przez osobę objętą takim programem motywacyjnym nowo emitowanych akcji spółki-pracodawcy po cenie określonej w programie na dany dzień. Niezależnie zatem od wartości, jakie akcje spółki osiągną w danym momencie, pracownik uczestniczący w programie ma możliwość zakupu akcji o ustalonej wcześniej cenie.

[b]Do jakiego źródła należy przyporządkować przychód wynikający ze skorzystania z opcji na akcje? Czy jest to przychód z tytułu kapitałów pieniężnych (w takim wypadku pracownik otrzymujący opcję na akcję sam rozliczy uzyskany przychód w momencie późniejszej sprzedaży akcji), czy przychód ze stosunku pracy (w tym wypadku to spółka jako płatnik powinna rozliczyć otrzymany w związku z realizacją opcji przychód pracownika)? [/b]

[srodtytul]Gwarancji nie ma, więc i przychodu nie będzie[/srodtytul]

Z całą pewnością nie stanowi przychodu do opodatkowania po stronie pracownika samo otrzymanie opcji, gdyż możliwa jest po prostu sytuacja, że pracownik z opcji nie skorzysta, bo cena określona w programie opcji na akcje będzie wyższa niż wartość rynkowa akcji z dnia skorzystania z opcji.

[b]Przekazanie pracownikom opcji na akcje, dzięki którym uzyskają możliwość zakupu akcji po cenie rynkowej z dnia, w którym miało miejsce walne zgromadzenie spółki, nie będzie skutkować u nich powstaniem przychodu. Przyznanie opcji na akcje stanowi jedynie potencjalną możliwość uzyskania korzyści w przyszłości. Trudno w takim przypadku mówić o powstaniu przychodu podatkowego.[/b]

Co więcej, w dniu nabycia opcji na akcje nie można stwierdzić, że ich realizacja przyniesie wymierne skutki ekonomiczne. Dodatnia różnica pomiędzy ceną bieżącą a ceną wykonania nie jest gwarantowana, natomiast jest zależna od wahań kursów akcji. Uzyskanie przez pracownika opcji na nabycie akcji nie powoduje zatem powstania obowiązku podatkowego u pracownika.

Tak samo późniejsze nabycie tych akcji przez pracownika po cenie ustalonej w umowie opcyjnej nie będzie skutkowało powstaniem u niego przychodu ze stosunku pracy. Ewentualny dochód, który powstanie w momencie realizacji opcji na akcje w wysokości różnicy pomiędzy ceną rynkową akcji a ceną zapłaconą przez pracownika, nie będzie stanowił dochodu ze stosunku pracy.

Istotny jest też sposób przyznania akcji przez spółkę swoim pracownikom, a w szczególności ustalenie, czy uprawnienie do nabycia akcji następuje na podstawie uchwały walnego zgromadzenia spółki.

Stosownie do art. 24 ust. 11 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=80474]ustawy o PIT[/link] „dochód stanowiący nadwyżkę pomiędzy wartością rynkową akcji objętych przez osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia a wydatkami poniesionymi na ich objęcie nie podlega opodatkowaniu w momencie objęcia tych akcji; zasadę określoną w zdaniu pierwszym stosuje się odpowiednio do dochodu stanowiącego nadwyżkę pomiędzy wartością rynkową akcji a wydatkami poniesionymi na ich nabycie od spółki posiadającej osobowość prawną, która objęła te akcje wyłącznie w celu przeniesienia tytułu ich własności na osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia spółki będącej emitentem akcji”.

Po spełnieniu zatem określonych warunków (uchwała walnego zgromadzenia) nadwyżka w postaci różnicy pomiędzy wartością rynkową a wydatkami na objęcie akcji nie będzie podlegać opodatkowaniu w momencie objęcia akcji. Moment opodatkowania tej nadwyżki nastąpi przy zbyciu akcji (będzie przychodem w momencie sprzedaży).

[srodtytul]Tak jak profity z kapitałów[/srodtytul]

[b]Późniejszy ewentualny dochód ze sprzedaży akcji będzie stanowił przychód z kapitałów pieniężnych[/b] w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 7 w związku z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o PIT.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 „źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a) – c)”.

Natomiast zgodnie z treścią art. 17 ust. 1 pkt 6 za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z:

- odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych,

- realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=13AC4FCD6C83C4D92507172631D0B5DB?id=330458]ustawy z 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi[/link].

Zatem dopiero w momencie sprzedaży opcji na akcje przychód z tej transakcji stanowić będzie źródło przychodu.