Trzeba zwolnić pomoc od podatku

Z prośbą o wyjaśnienie zasad zwolnienia od podatku pomocy udzielanej chorym i niepełnosprawnym przez fundacje i stowarzyszenia zwróciliśmy się do Ministerstwa Finansów. Odpowiedź potwierdza, że przepisy nie przewidują żadnych szczególnych rozwiązań. Czytamy w niej, że decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania pomocy finansowej lub rzeczowej otrzymywanej przez osoby chore i niepełnosprawne ma kwalifikacja formy prawnej bezpłatnego przysporzenia, czyli treść konkretnej umowy wiążącej strony.

Ministerstwo Finansów podkreśliło, że [b]fundacje i stowarzyszenia mają pełną swobodę podejmowania decyzji w sprawach świadczonej pomocy, z wykorzystaniem nie tylko ogólnej zasady swobody zawierania umów i postanowień statutu, ale także z uwzględnieniem skutków podatkowych tych czynności. Mogą wybrać najkorzystniejsze w tym zakresie rozwiązanie. [/b]Zwróciło także uwagę, że zgodnie z art. 889 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=62A93DA6EC4589532D4264D337C63B09?id=70928]kodeksu cywilnego[/link] nie każde jednak bezpłatne przysporzenie, w tym pomoc organizacji charytatywnych na rzecz osoby fizycznej, może być traktowane jako darowizna.

Ponadto MF zauważyło, że w sytuacjach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym na wniosek podatnika naczelnik urzędu skarbowego może odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć podatek na raty albo umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe wraz z odsetkami za zwłokę (za zgodą wójta gminy, burmistrza lub prezydenta miasta, jeśli podatek stanowiłby dochód samorządu).

[srodtytul]Argumenty na korzyść podatników[/srodtytul]

Odpowiedź ta świadczy, że fiskus raczej nie zamierza doszukiwać się podatku od pomocy przekazywanej potrzebującym. Dowodzi jednak również, że osoby ją otrzymujące nie mogą się powołać na wyraźne przepisy zwalniające je od podatku. Nic dziwnego, że zwracają się ze swoimi wątpliwościami do ekspertów. Szkopuł w tym, że im również trudno jest wydawać jednoznaczne opinie.

– Generalnie urzędy skarbowe są zobowiązane przekazać w lipcu i sierpniu 1 proc. podatku wskazanym przez podatników organizacjom pożytku publicznego. Jako że niektórzy naczelnicy już przekazali odpowiednie kwoty, teraz fundacje i stowarzyszenia zajmują się przeznaczaniem tych środków na pomoc dla konkretnych osób chorych czy niepełnosprawnych. Niestety, prawo podatkowe nie daje jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób traktować takie wsparcie (chyba że mamy do czynienia z darowizną), i co do zasady nie przewiduje w takiej sytuacji żadnego wyraźnego zwolnienia – mówi Jadwiga Chorązka, doradca podatkowy w PricewaterhouseCoopers.

Zauważa ona, że urzędy skarbowe starają się interpretować przepisy w sposób korzystny dla osób otrzymujących wsparcie. Przykładem jest odpowiedź potwierdzająca, że w takiej sytuacji znajduje zastosowanie zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 79 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3AA27F41D372E7B982DCF6262E5B4458?id=80474]ustawy o PIT[/link] dotyczące pomocy społecznej. Tymczasem np. Izba Skarbowa w Opolu uznała, że przekazanie pieniędzy potrzebującym to darowizna, ale darczyńcą nie jest fundacja, lecz osoby ją wspierające. To oznacza, że każda z nich może przekazać bez obciążeń darowiznę odpowiednio do wysokości kwoty wolnej od podatku, czyli obecnie 4902 zł w wypadku osób niespokrewnionych z obdarowanym.

[srodtytul]Konieczna zmiana prawa[/srodtytul]

Jakie jeszcze argumenty przemawiają na korzyść podatników?

– [b]W sytuacji, w której np. fundacja finansuje choremu terapię lub operację, nie można rozpatrywać tego rodzaju świadczenia w kategorii darowizny. Można także znaleźć argumenty, że nie jest to przychód w rozumieniu PIT.[/b] Występuje on bowiem tylko wówczas, gdy ktoś otrzymuje przysporzenie majątkowe, a można mieć wątpliwość, czy w tej sytuacji wchodzi ono w grę – uważa Anna Misiak, doradca podatkowy MDDP. Jej zdaniem można także szukać innych metod zabezpieczania się przed opodatkowaniem, np. wprowadzając obowiązek wykonywania pewnych świadczeń przez osobę otrzymującą pomoc. W tej sytuacji znajdzie zastosowanie argument o ekwiwalentności świadczeń.

Powyższe interpretacje są jednak w znacznej części oparte na wykładni celowościowej. Dlatego warto by doprecyzować przepisy, aby ostatecznie rozwiązać ten problem.