Indywidualne konta emerytalne są jednym ze sposobów zabezpieczenia finansowego na okres po skończeniu aktywności zawodowej. Jako dobrowolna forma oszczędzania na emeryturę stanowią część trzeciego filaru. Zachętą do ich stosowania mogą być preferencje podatkowe dla środków zgromadzonych na tych kontach.
Polegają one na zwolnieniu z 19-proc. podatku od zysków kapitałowych. Zwolnieniem są objęte dochody uzyskane w związku z gromadzeniem i wypłatą środków przez oszczędzającego, wypłatą po śmierci oszczędzającego na rzecz uprawnionych osób oraz transferem, np. przeniesieniem IKE do innej instytucji finansowej.
Wypłata na korzystnych zasadach może nastąpić wyłącznie po osiągnięciu wieku 60 lat, a w razie wcześniejszego nabycia uprawnień emerytalnych – po ukończeniu 55. roku życia. W obu sytuacjach warunkiem jest dokonywanie wpłat na IKE co najmniej przez pięć dowolnych, niekoniecznie kolejno po sobie następujących lat albo wpłacenie ponad połowy środków w ciągu pięciu lat przed wypłatą. Oczywiście środki wybrać można wcześniej, ale wtedy nie skorzysta się z preferencji.
IKE mogą być prowadzone w różnych instytucjach finansowych, przybierać formę rachunku oszczędnościowego w banku, polisy z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi w zakładzie ubezpieczeń, funduszy inwestycyjnych, a nawet rachunku maklerskiego.
Co ważne, jedna osoba może korzystać ze zwolnienia, tylko jeśli założyła jedno IKE. Jeżeli będzie miała ich więcej, zapłaci podatek, i to od wszystkich.