Niektórzy badacze zapłacą daninę

Środki finansowe z programu wsparcia międzynarodowej mobilności naukowców nie są zwolnione z PIT.

Publikacja: 24.02.2014 08:06

Niektórzy badacze zapłacą daninę

Foto: www.sxc.hu

Naczelny Sąd Administracyjny uwzględnił skargę kasacyjną fiskusa, który odmówił prawa do zwolnienia w PIT dla środków wypłaconych na finansowanie udziału polskiego naukowca w projekcie badawczym w zagranicznym ośrodku naukowym.

Zagraniczne badania

Kanwą sprawy była interpretacja. We wniosku podatniczka wyjaśniła, że we wrześniu 2009 r. podpisała umowę z Uniwersytetem Jagiellońskim o przekazanie środków, które ten otrzymał z programu ministra nauki i szkolnictwa wyższego „Wsparcie międzynarodowej mobilności naukowców".

Chodziło o dofinansowanie jej zagranicznego pobytu, obejmującego udział w badaniach naukowych lub pracach rozwojowych, realizowanych w zagranicznym ośrodku.  W sumie na dwuletni wyjazd badaczka otrzymała ponad 100 tys. zł. Pieniądze były przeznaczone i wykorzystane na pokrycie kosztów utrzymania, podróży wnioskodawczyni i członków jej rodziny.

Środki finansowe przyznane wnioskodawczyni zostały pomniejszone o PIT. Uniwersytet jako płatnik wystawił jej też formularz PIT-8C. Podatniczka ujęła go w swoim rozliczeniu rocznym za 2009 r. Ostatecznie jednak powzięła istotne wątpliwości co do zasadności poboru podatku. Zapytała więc, czy środki finansowe przekazane jej przez uniwersytet korzystają ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o PIT.

Zgodnie z tym przepisem wolne od podatku są świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków własnych szkół i uczelni. Dotyczy to kwot przyznanych na podstawie przepisów o systemie oświaty, prawa o szkolnictwie wyższym, a także przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki.

Inna forma ?kształcenia

Zdaniem podatniczki uczestniczyła ona w zagranicznym programie naukowym, który mógł być określony jako „inna forma kształcenia".

Pieniądze na badania naukowe podlegają PIT, bo brakuje przepisów o zwolnieniu

Fiskus odpowiedział jednak, że nie. Zwrócił uwagę, że program jest realizowany na podstawie przepisów wykonawczych do ustawy o finansowaniu nauki. W ocenie urzędników nie jest to akt, o którym mowa w zwolnieniu.

Kobieta zaskarżyła interpretację i Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie przyznał jej rację. W jego ocenie ustawodawca, odsyłając w art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o PIT do norm zawartych m.in. w przepisach prawa o szkolnictwie wyższym, nie kierował jednoznacznie do konkretnego aktu prawnego regulującego kwestie związane ze świadczeniami pomocy materialnej wypłacanej osobom korzystającym z innych form kształcenia. Dodatkowo biorąc pod uwagę cel wprowadzenia zwolnienia – a jest nim wspieranie rozwoju polskiej nauki – WSA uznał, że 100 tys. zł przyznane skarżącej było zwolnione z PIT.

Zakres odesłania

Niestety stanowiska tego nie udało się obronić przed NSA. W ocenie tego sądu redakcja spornego przepisu jest jasna i nie budzi wątpliwości.

– Nie można uznać, że odesłanie zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o PIT dotyczy ogólnie systemu ustaw o szkolnictwie wyższym – tłumaczył sędzia sprawozdawca Bogusław Woźniak.

Sąd kasacyjny nie zgodził się także na szeroką definicję innych form kształcenia. Zdaniem NSA należą do nich tylko te przewidziane w ustawach, do których odsyła art. 21 ust 1 pkt 40 ustawy o PIT. A odesłanie to nie obejmuje ustawy o finansowaniu nauki.

Wyrok jest prawomocny.

Opinia dla „Rz"

Konrad Piłat, doradca podatkowy z kancelarii KNDP Kolibski, Nikończyk, Dec & Partnerzy

Taki sam sposób wykładni art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika również z wyroku NSA z 12 kwietnia 2013 r. (sygn. II FSK 1700/11). Obawiam się zatem, że w innych tego rodzaju sprawach należy się spodziewać podobnych rozstrzygnięć. NSA uznaje bowiem – w przeciwieństwie do sądu pierwszej instancji – że literalne brzmienie analizowanego przepisu nie budzi wątpliwości i odwołuje się ono do konkretnych aktów prawnych. Nie ma więc podstaw do stosowania wykładni celowościowej, tym bardziej że wszelkie zwolnienia należy rozumieć w sposób ścisły. Niestety, w niektórych wypadkach może powodować to obciążenia podatkiem świadczeń, których cel uzasadnia zwolnienie z opodatkowania. Poprawić powinien to jednak ustawodawca, zmieniając przepisy, a nie sąd w drodze ich wykładni.

Naczelny Sąd Administracyjny uwzględnił skargę kasacyjną fiskusa, który odmówił prawa do zwolnienia w PIT dla środków wypłaconych na finansowanie udziału polskiego naukowca w projekcie badawczym w zagranicznym ośrodku naukowym.

Zagraniczne badania

Pozostało 95% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów