„55 skarbów Polski”

Publikacja: 07.07.2012 01:01

Jako naród żyjemy w blasku i w cieniu przedmiotów. Wydawnictwo Arkady istniejące 55 lat, na jubileusz zafundowało sobie dwujęzyczny album „55 skarbów Polski", którego autorką jest

Maria Poprzęcka

. Dla czytelników atrakcją będzie dokonanie własnego wyboru.

Zobacz na empik.rp.pl

W 1996 roku Muzeum Narodowe w Krakowie zorganizowało wystawę dzieł wybranych przez Andrzeja Wajdę, według niego najważniejszych. Bodaj większość z nich miała wartość nie tylko estetyczną, ale przede wszystkim historyczną i symboliczną, czytelną tylko dla Polaków. Wybór Wajdy był spójny. W wyborze Poprzęckiej niektóre „skarby" odstają od pozostałych, np. „Realizacja horyzontalna" Leona Tarasewicza. Czy serwis łabędzi, w świadomości Polaków, jest większym skarbem niż pominięta Kaplica Zygmuntowska na Wawelu?

Autorka pogrupowała przedmioty w 12 działach. Najpierw opisuje dziewięć „Narodowych świętości", np. wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej i tryptyk „Sąd Ostateczny" Hansa Memlinga. Jest tu również fotograficzny, ujęty z lotu ptaka, „Portret Jana Pawła II" utworzony przez ludzki tłum – dzieło Piotra Uklańskiego.

Niektóre przedmioty są dobrą ilustracją naszej zawikłanej historii i skomplikowanego podejścia do niej. W rozdziale nazwanym „Skarby Monarsze" autorka opisuje Pokój Marmurowy w Zamku Królewskim w Warszawie, który przecież stworzony został od nowa w latach 80. XX stulecia. Podziwiane przez turystów malowidło na suficie namalował tam Jan Karczewski (ur. 1928). Pominięte w wyborze wnętrza Wawelu to też zaledwie rekonstrukcja, a ile osób dałoby się za nie pokrajać. Jak wielkie są nasze emocje przypisywane przedmiotom!

Rozdział „Skarby kolekcjonerskie i muzealne" otwiera pole do odwiecznych pytań: dlaczego mieliśmy i mamy tak niewielu kolekcjonerów, mecenasów sztuki? Jakie jest nasze dziedzictwo artystyczne? Czy są to głównie importowane wzory?

W 2007 roku na swoje 50-lecie Arkady wydały tom pt. „W kręgu arcydzieł. Zbiory sztuki w Polsce" pod redakcją Anny Lewickiej-Morawskiej. Tamta bogato ilustrowana książka to ponadczasowa lektura obowiązkowa, ważne źródło wiedzy o naszych skarbach i tożsamości. Tym razem mamy autorski wybór Marii Poprzęckiej. Nie zawsze przekonują dzieła i słowne uzasadnienie. Jeśli pada nazwisko Stanisława Witkiewicza, to skarbem Polski jest zaprojektowana przez niego „Willa pod Jedlami", nie zaś reprodukowany krajobraz. Takie wątpliwe wybory wprowadzą w błąd obcokrajowców.

Maria Poprzęcka, o dziwo, nie wybrała ani jednej szabli, choć można którąś opisać w rozdziale „Arcydzieła kunsztu". Zaproponuję mój skarb. To karabela z Meschedu z opowiadania Ksawerego Pruszyńskiego, który genialnie wyraził nasz kult przedmiotów. Pruszyński wyjaśnia jak stają się narodowymi skarbami.

Jako naród żyjemy w blasku i w cieniu przedmiotów. Wydawnictwo Arkady istniejące 55 lat, na jubileusz zafundowało sobie dwujęzyczny album „55 skarbów Polski", którego autorką jest

Maria Poprzęcka

Pozostało 92% artykułu
Plus Minus
„Ilustrownik. Przewodnik po sztuce malarskiej": Złoto na palecie, czerń na płótnie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Plus Minus
„Indiana Jones and the Great Circle”: Indiana Jones wiecznie młody
Plus Minus
„Lekcja gry na pianinie”: Duchy zmarłych przodków
Plus Minus
„Odwilż”: Handel ludźmi nad Odrą
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Plus Minus
Gość "Plusa Minusa" poleca. Artur Urbanowicz: Eksperyment się nie udał