Piotr Skarga i wolni Polacy

Jeden z rozdziałów „Samuela Zborowskiego" obchodzący niedawno 80-lecie urodzin Jarosław Marek Rymkiewicz poświęcił księdzu Piotrowi Skardze i jego domniemanej polemice z postawą reprezentowaną przez tytułowego bohatera tej książki.

Aktualizacja: 24.07.2015 21:07 Publikacja: 24.07.2015 01:48

Piotr Skarga i wolni Polacy

Foto: Fotorzepa/Radek Pasterski

Jak wiemy, Rymkiewiczowski Zborowski stanowi niejako wcielenie polskiej idei nieograniczonej, pierwotnej, nieokiełznanej wolności. Skarga pojawia się jako jego przeciwieństwo. Rozważania wybitnego poety trafnie wskazują najważniejszą ideę konstytuującą tożsamość Polaków – wolność (idea ta przejawia się w polskiej myśli od Galla Anonima i Wincentego Kadłubka do czasów współczesnych). Domagają się jednak pewnego komentarza.

Republikańska, nie liberalna, była idea wolności w wieku XVI. Znaczyło to między innymi, że kiedy się mówiło o wolności (libertas), zawsze się miało na myśli moralny ład rzeczypospolitej, który był wynikiem poszanowania prawa i obyczajów. Prawa, uważano, miały na celu wzmacnianie wolności, a nie jej zaprzeczanie czy ograniczanie: prawa i obyczaje kształtować miały moralność obywateli, ich cnotę, która aby mogła zaistnieć w przestrzeni społecznej, wymagała wolności obywatelskiej. Tam, gdzie wolną decyzję zastępowało bezmyślne posłuszeństwo rozkazom władzy, nie mogła zaistnieć moralna doskonałość.

Dostęp na ROK tylko za 79zł z Płatnościami powtarzalnymi BLIK

Jak zmienia się Polska, Europa i Świat? Wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i historia w jednym miejscu i na wyciągnięcie ręki.
Subskrybuj i bądź na bieżąco!
Plus Minus
Chińskie marzenie
Plus Minus
Jarosław Flis: Byłoby dobrze, żeby błędy wyborcze nie napędzały paranoi
Plus Minus
„Aniela” na Netlfiksie. Libki kontra dziewczyny z Pragi
Plus Minus
„Jak wytresować smoka” to wierna kopia animacji sprzed 15 lat
gra
„Byczy Baron” to nowa, bycza wersja bardzo dobrej gry – „6. bierze!”