Decyzja sądu jest uznaniowa, ale nie może być dowolna

Rozpatrując wniosek o przyznanie prawa pomocy, sąd powinien uwzględnić nie tylko bieżące dochody i wydatki wnioskodawcy i jego rodziny, ale również stan majątkowy

Aktualizacja: 21.06.2010 04:45 Publikacja: 21.06.2010 03:30

Decyzja sądu jest uznaniowa, ale nie może być dowolna

Foto: Fotorzepa, Dariusz Majgier DM Dariusz Majgier

[b]Tak postanowił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 15 czerwca 2010 r., II GZ 123/10[/b]

[b]Jaki jest problem[/b]

WSA odmówił Z.B. przyznania prawa pomocy. Z.B. złożył wniosek, z którego wynika, że samodzielnie prowadzi gospodarstwo domowe, nie osiąga dochodów, nie ma oszczędności ani lokat bankowych, posiada jedynie zadłużenie w wysokości 70 tys. zł, którego nie spłaca. Podał również, że jest właścicielem nieruchomości rolnej, domu i znajdującego się w nim mieszkania.

Od tego postanowienia skarżący wniósł sprzeciw. WSA, odmawiając przyznania prawa pomocy, uznał, że wykazał on, iż nie posiada środków pieniężnych na pokrycie jakichkolwiek kosztów postępowania sądowego. Nie wskazał jednak, jakie są jego źródła i wysokość dochodu oraz jakie są jego koszty utrzymania. W ocenie sądu informacje przedstawione przez skarżącego w toku postępowania były niewystarczające do oceny jego stanu majątkowego.

Z.B. złożył zażalenie na to postanowienie.

[b]Skąd to rozstrzygnięcie[/b]

NSA stwierdził, że zażalenie jest zasadne. Przypomniał, że instytucja prawa pomocy ma na celu ułatwienie najuboższym dochodzenia swych praw, przy czym jest to wyjątek od zasady ponoszenia kosztów postępowania przez strony. Z tego względu przesłanki zastosowania tej instytucji powinny być interpretowane w sposób ścisły.

Udzielenie prawa pomocy jest bowiem formą dofinansowania strony postępowania z budżetu państwa i powinno mieć miejsce tylko w sytuacjach, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe.

Przepisy przenoszą na stronę obowiązek wykazania, że nie ma ona środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania (przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym) lub że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym).

Zatem to strona, składając wniosek o przyznanie prawa pomocy, obowiązana jest przedstawić wszystkie okoliczności dowodzące, że mimo podjęcia wszelkich starań nie jest w stanie, ze względu na swoją sytuację majątkową i rodzinną, ponieść jakichkolwiek czy też pełnych kosztów postępowania.

Natomiast sąd, rozpatrując wniosek o przyznanie prawa pomocy, powinien uwzględnić nie tylko bieżące dochody i wydatki wnioskodawcy i jego rodziny, ale również stan majątkowy.

Sąd I instancji, analizując, czy skarżący spełnił przesłanki przyznania prawa pomocy, ograniczył się do stwierdzenia, że nie wykazał, jakie są jego źródła i wysokość dochodu oraz jakie są jego koszty utrzymania.

Zajmując takie stanowisko, sąd I instancji nie odniósł się do przedłożonych przez skarżącego wraz z wnioskiem o przyznanie prawa pomocy zawiadomień o wszczęciu egzekucji komorniczej.

Sąd I instancji nie odniósł się również do znajdującej się w aktach sprawy decyzji wójta gminy w sprawie umorzenia zaległości podatkowej, z której wynika, że skarżący nie pracuje, nie posiada prawa do zasiłku oraz że poniósł duże straty w gospodarstwie rolnym spowodowane powodzią.

Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Prawo dla Ciebie
PiS wygrywa w Sądzie Najwyższym. Uchwała PKW o rozliczeniu kampanii uchylona
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Dane osobowe
Rekord wyłudzeń kredytów. Eksperci ostrzegają: będzie jeszcze więcej
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawnicy
Ewa Wrzosek musi odejść. Uderzyła publicznie w ministra Bodnara