Kogo wiąże umowa przedwstępna

Taka zasada zapisana jest w art. 192 pkt 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=70930]kodeksu postępowania cywilnego[/link]. [b]Sąd Najwyższy w uchwale (sygn. III CZP 38/10) stwierdził[/b], że przepis ten obowiązuje także w razie zbycia nieruchomości przez jej właściciela w toku sprawy o zobowiązanie go do zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży tej nieruchomości.

Dodajmy, że art. 192 pkt 3 [link= http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=906021C3C4F8A71B08066CD633B6506B?id=70930]kodeksu postępowania cywilnego[/link] pozwala nabywcy wejść do sprawy w miejsce zbywcy rzeczy lub prawa, ale tylko jeśli strona przeciwna na to się zgodzi.

[srodtytul]Spadkobierczyni się wycofuje [/srodtytul]

W tej sprawie przedmiotem sporu jest będące odrębną nieruchomością mieszkanie o pow. 54,8 mkw., położone w Sopocie, wraz z udziałem w gruncie. W styczniu 2006 r. jego właścicielka Janina S., reprezentowana przez jej córkę Małgorzatę W., zawarła z Elżbietą B. notarialnie umowę przedwstępną sprzedaży tego lokum. Cena sprzedaży została w niej ustalona na 240 tys. zł. Jako termin zawarcia umowy definitywnej wskazano 10 marca 2006 r. W styczniu 2006 r. Elżbieta B. wypłaciła dwie zaliczki w łącznej kwocie 24 tys. zł. 3 marca 2006 r. Janina S. zmarła. W czerwcu 2006 r. sąd stwierdził, że spadek po niej nabyła w całości córka Małgorzata W.

Trzeba tu zaznaczyć, że na spadkobiercę na podstawie art. 922 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=70928]kodeksu cywilnego[/link] przechodzą prawa i obowiązki spadkodawcy, w tym wynikające z zawartej przez spadkodawcę przedwstępnej umowy sprzedaży. Tak jest bez względu na to, czy termin zawarcia umowy przyrzeczonej upłynął przed czy już po jego śmierci.

W sierpniu 2006 r. roszczenie Elżbiety B. o zawarcie umowy sprzedaży zostało wpisane do księgi wieczystej prowadzonej dla mieszkania. Dwa dni później spadkobierczyni oświadczyła jej na piśmie, że umowa przedwstępna została rozwiązana z dniem śmierci Janiny S., a ona rezygnuje ze sprzedaży. Elżbieta B. wezwała ją do stawienia się 22 sierpnia u notariusza w celu zawarcia umowy sprzedaży, ale Małgorzata W. się nie stawiła, a po dwóch dniach zwróciła jej zaliczkę.

[srodtytul]Nabywczyni miała pieniądze[/srodtytul]

W grudniu 2006 r. Elżbieta B. wystąpiła przeciwko Małgorzacie W. do sądu o zobowiązanie jej do złożenia oświadczenia woli sprzedaży. Prawomocny wyrok uwzględniający takie żądanie zastępuje to oświadczenie woli (art. 64 k.c.). Słowem, na jego podstawie notariusz sporządzi definitywną umowę sprzedaży na warunkach ustalonych w umowie przedwstępnej. Obecność drugiej strony nie jest potrzebna.

W toku tego procesu w październiku 2007 r. Małgorzata W. darowała notarialnie sporne mieszkanie swemu synowi Karolowi W., a ten 17 marca 2008 r. zamienił je z małżonkami P. na ich lokum. Złożył wniosek o wykreślenie z księgi spornego mieszkania ostrzeżenia, ale wpis ten nie został uchylony. Karol W. wniósł od tego ostatniego postanowienia apelację.

Sąd I instancji w wyroku z września 2008 r. uwzględnił żądanie Elżbiety B., uznając, że ma ono oparcie w art. 360 k.c. Twierdzenie Małgorzaty W., że do umowy nie doszło z przyczyn leżących po stronie kupującej, bo w terminie jej zawarcia wyznaczonym w umowie przedwstępnej nie miała ona pieniędzy na kupno, okazało się nieprawdziwe. Elżbieta B. wykazała dokumentami, że miała przyznany stosowny kredyt na to mieszkanie. Sąd uznał, że obowiązek zawarcia umowy przyrzeczonej nie wygasł. Powołując się na art. 192 pkt 3 k.p.c. stwierdził, że skoro Karol W. i małżonkowie P. nie wyrazili zgody na przystąpienie do tego procesu w miejsce Małgorzaty W., nadal ma ona status pozwanej.

[srodtytul]Czy doszło do nadużycia prawa[/srodtytul]