Prywatna opinia eksperta nie jest dla sądu dowodem

[b]Tak uznał Sąd Najwyższy w wyroku z 3 października 2008 r. (sygn.I CSK 125/08).[/b]

W tej sprawie długiem przyszłym były odsetki za zwłokę od nieuiszczonej ceny sprzedaży nieruchomości.

Chodzi o nieruchomość zabudowaną młynem i budynkiem mieszkalnym, położoną w Warszawie. Poprzedni właściciel – przedsiębiorstwo państwowe – sprzedał ją w 1995 r. Marii i Ewie K. za 600 tys. zł. W dniu sprzedaży nabywczynie wpłaciły jednak tylko 87 tys. zł. Co do reszty w akcie notarialnym dobrowolnie poddały się egzekucji. Do wydania nieruchomości po transakcji nie doszło, ponieważ nie chciał się z niej wynieść dzierżawca.

[srodtytul]Zwolnienie z odsetek za zwłokę [/srodtytul]

Okazało się też, że nieruchomość jest obciążona hipoteką na kwotę ponad 112 tys. zł. Z uzgodnionej w umowie sprzedaży ceny 600 tys. zł nabywczynie wpłaciły łącznie tylko 137 tys. zł. W 1997 r. doszło do zawarcia ugody, w której przedsiębiorstwo zwolniło je od narosłych już i przyszłych odsetek za zwłokę.

W 1998 r. to przedsiębiorstwo przestało istnieć. Cały jego majątek w rozumieniu art. 55[sup]1[/sup] [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=70928]kodeksu cywilnego[/link], a więc łącznie z przysługującą mu wierzytelnością wobec Marii i Ewy K., kupili Dariusz G. i Andrzej L. Potem Maria K. zmarła, a w jej miejsce wstąpili spadkobiercy. W 2003 r. sąd, na wniosek nabywców przedsiębiorstwa, nadał przeciwko spadkobiercom i Ewie K. klauzulę wykonalności aktowi notarialnemu (o dobrowolnym poddaniu się egzekucji.)

[srodtytul]Do zapłaty tylko cena[/srodtytul]

Spadkobiercy na podstawie art. 840 pkt 2 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=70930]kodeksu postępowania cywilnego[/link] wystąpili do sądu o pozbawienie aktu notarialnego wykonalności. Sąd I instancji, opierając się na zwolnieniu z długu zawartym w ugodzie z 1997 r., uwzględnił ich żądanie w części obejmującej odsetki za zwłokę. Do zapłaty zatem pozostała niezapłacona część ceny: 463 tys. zł.

Sąd II instancji zaakceptował ten wyrok. Nie przekonały go twierdzenia wierzycieli, że ugoda nie istnieje, bo podpis Marii K. został sfałszowany. Oddalił na podstawie art. 381 k.p.c., jako spóźniony, wniosek wierzycieli o powołanie biegłego na tę okoliczność. W myśl tego przepisu sąd II instancji może pominąć nowe fakty i dowody, jeżeli strona mogła je powołać w postępowaniu przed sądem I instancji, chyba że potrzeba powołania się na nie wynikła później. Sądu nie przekonała też przedstawiona przez wierzycieli prywatna opinia grafologa, że podpis Marii K. pod ugodą został sfałszowany.

Sąd Najwyższy nie znalazł podstaw do podważenia werdyktu sądu II instancji. Nie zgodził się z zarzutem naruszenia art. 381 k. p. c. – W I instancji wierzyciele nie kwestionowali ugody – mówił sędzia Hubert Wrzeszcz. Więcej, powoływali się na wstępie procesu na przerwanie terminu przedawnienia swej należności (z powodu zawarcia ugody).

[srodtytul]To opinia, a nie dowód[/srodtytul]

SN nie zgodził się też z zarzutami nieuwzględnienia dowodu w postaci opinii grafologa. [b]To nie był dowód – tłumaczył sędzia. Dowodem jest tylko opinia biegłego powołanego przez sąd. Opinię prywatną traktuje się jak twierdzenia strony, która dla ich uwiarygodnienia odwołuje się do autorytetu specjalisty[/b]. Zresztą również ta opinia, przy której sporządzaniu grafolog posługiwał się ksero podpisów, nie miała charakteru kategorycznego – zaznaczył sędzia.

SN uznał też za chybiony zarzut naruszenia art. 481 k.c. przyznającego wierzycielowi prawo do odsetek za zwłokę. Wierzyciele twierdzili, że przepis ten ma charakter bezwzględnie obowiązujący, a więc zrzeczenie się odsetek przez dłużnika jest niedopuszczalne.

Tak samo ocenił SN zarzut naruszenia art. 508 k.c., w którym zapisano, że zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Wbrew twierdzeniom wierzycieli SN uznał, że na podstawie tego przepisu [b]dopuszczalne jest także zwolnienie z długu przyszłego. Skoro możliwy jest przelew wierzytelności przyszłej, nie ma powodów, by inaczej traktować dług[/b] – mówił sędzia.

Wierzyciel zatem może zwolnić dłużnika z długu przyszłego, jeśli dług ten jest dostatecznie określony, a tak było w ocenie SN w tej sprawie w odniesieniu do odsetek za zwłokę.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki [link=mailto:i.lewandowska@rp.pl]i.lewandowska@rp.pl[/link]

[ramka][b]Dobrowolne poddanie się egzekucji [/b]