Zwrotu nadpłaty nie można uzależnić od zmiany aktu

[b]Tak orzekł WSA w Łodzi 20 lipca 2010 r. (I SA/Łd 494/10).[/b]

Podatnik nabył do majątku prywatnego działki, które po upływie kilku lat sprzedał i, opierając się na otrzymanej indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych, zapłacił VAT od tych transakcji. Kiedy po jakimś czasie zauważył, że w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych i organów podatkowych takie czynności nie podlegają VAT, złożył korektę deklaracji podatkowej i wystąpił z wnioskiem o stwierdzenie i zwrot nadpłaty.

Organ podatkowy odmówił zwrotu, powołując się na to, że VAT do zapłaty został wyszczególniony w akcie notarialnym, który nie został w tym zakresie zmieniony przed złożeniem korekty deklaracji. Stwierdził, że jest związany treścią aktu notarialnego. Wyraził też pogląd, że wyszczególnienie podatku w akcie notarialnym wskazuje, że jego ekonomiczny ciężar poniósł w rzeczywistości kupujący, a zatem sprzedawca nie może domagać się zwrotu.

Podatnik wniósł skargę do WSA. Jego zdaniem jeśli podatek jest nienależny z mocy ustawy, to akt notarialny pozostaje bez znaczenia. Zarzucił też organom, że nie ustaliły, kto rzeczywiście zapłacił podatek i jak kształtowałaby się cena nieruchomości, gdyby podatnik od początku wiedział, że sprzedaż nie podlega VAT.

Sąd uchylił decyzję, tłumacząc, że [b]jeśli podatek został zapłacony niezasadnie, to nie ma znaczenia akt notarialny i wyszczególniona w nim kwota VAT. Podatnik nie był więc zobowiązany do korekty aktu notarialnego. [/b]

Sąd jednocześnie zauważył, że nie ma znaczenia, kto ponosi ciężar ekonomiczny podatku, bo z art. 75 § 1 i 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3F7B2A902A7E3952F45E2658E9237CCC?id=176376]ordynacji podatkowej[/link] wynika, że wniosek o zwrot nadpłaty może skutecznie złożyć tylko podatnik. Inne tryby zwrotu nadpłaty mają zastosowanie tylko wtedy, gdy wykonano czynności podlegające VAT, a tak nie było przy zbyciu nieruchomości w ramach sprzedaży niezwiązanej z działalnością gospodarczą.

[i]Autor jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka][b]Komentuje Rafał Zajączkowski, starszy konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie):[/b]

Przepisy [link= http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=582ECDA0581859658EA2BD1E83B507D8?n=1&id=176376&wid=328885]ordynacji podatkowej[/link] jednoznacznie wskazują, że z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty może wystąpić podatnik, czyli podmiot, na którym ciąży obowiązek podatkowy. Wprawdzie, w ujęciu modelowym (co nie zawsze sprawdza się w praktyce), VAT jest wkalkulowany w cenę towaru, więc jego ekonomiczny ciężar ponosi ostateczny konsument, to jednak podatnikiem jest, co do zasady, sprzedawca towaru. Z tego powodu to sprzedawcy (podatnikowi) przysługuje prawo do ubiegania się o zwrot ewentualnej nadpłaty.

Z opisu sytuacji wywnioskować można, że sprzedaż nieruchomości nie podlegała VAT. Sprzedawcy, jako podatnikowi w rozumieniu regulacji prawa podatkowego, przysługuje więc uprawnienie do dochodzenia zwrotu nienależnie zapłaconego podatku.

Na marginesie, kwestionując prawo podatnika do ubiegania się o zwrot nienależnie zapłaconego VAT ze względu na to, że to nie on faktycznie poniósł ekonomiczny ciężar podatku, organy skarbowe w istocie zakwestionowały możliwość dochodzenia zwrotu tej nadpłaty. Prawo podatkowe nie przyznaje bowiem nabywcy, który ponosi ekonomiczny ciężar podatku, możliwości żądania jego zwrotu od organów skarbowych. Niewątpliwie żądanie takie spotkałoby się z odmową, jako wniesione przez osobę nieuprawnioną.