Postępowanie związane z zabezpieczeniem zobowiązań podatkowych na majątku podatnika służy zagwarantowaniu interesów budżetu państwa. Stosuje się je w momencie, gdy brak jest jeszcze podstaw do wszczęcia postępowania egzekucyjnego, najczęściej przed wydaniem decyzji wymiarowej. Może ono zostać wszczęte dopiero po spełnieniu ustawowych przesłanek określonych w[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=582ECDA0581859658EA2BD1E83B507D8?id=176376] ordynacji podatkowej.[/link]
Zobowiązanie podatkowe przed terminem płatności może być zabezpieczone na majątku podatnika, a w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim także na majątku wspólnym, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że nie zostanie ono wykonane, w szczególności zaś, gdy podatnik trwale nie uiszcza wymagalnych zobowiązań o charakterze publicznoprawnym lub dokonuje czynności polegających na zbywaniu majątku, które mogą utrudnić lub udaremnić egzekucję.
Przesłanką wydania decyzji w przedmiocie zabezpieczenia zobowiązania podatkowego jest istnienie „uzasadnionej obawy, że zobowiązanie nie zostanie wykonane”. Pojęcia tego ustawodawca nie zdefiniował, jedynie przybliżył za pomocą wskazania dwóch przykładowych sytuacji.
Są to: „trwałe zaprzestanie regulowania wymagalnych zobowiązań o charakterze publicznoprawnym” lub „dokonywanie czynności polegających na zbywaniu majątku, które mogą utrudnić lub udaremnić egzekucję”. Zaistnienie którejkolwiek z tych okoliczności pozwala na kwalifikację stanu faktycznego jako spełniającego wymogi art. 33 § 1.
Wobec przyjęcia przez ustawodawcę otwartego katalogu przesłanek nic nie stoi na przeszkodzie, aby organ podatkowy wskazał inne okoliczności, które tę obawę także uzasadniają. Ocena, czy zaistniała przesłanka do wydania decyzji w przedmiocie zabezpieczenia, należy do organu podatkowego.
Winna to być ocena swobodna, ale nie dowolna. Istnieje konieczność dokonania przez organ w każdym przypadku wszechstronnej analizy sytuacji i zachowania się podatnika pod kątem tego, czy wykonywane przez niego czynności mogą doprowadzić do niewykonania zobowiązania.
