Podwyższenie kapitału spółki neutralne podatkowo

Tak orzekł NSA 22 kwietnia 2011 (II FSK 2160/09).

Spółka w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego poprzez wniesienie wkładu pieniężnego poniosła koszty opłat notarialnych, sądowych i podatku od czynności cywilnoprawnych.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej pytała o możliwość zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodu. Jej zdaniem są one takimi kosztami ze względu na to, że podwyższenie kapitału zakładowego zmierza do poprawy jej efektywności i zwiększenia przychodu w przyszłości.

Organ podatkowy nie zgodził się z taką oceną i wskazał jednoznacznie, że skoro wartości majątkowe wniesione na pokrycie kapitału zakładowego spółki nie powodują powstania u niej przychodu, to wydatki związane z pozyskaniem tego kapitału nie mogą być kosztami uzyskania przychodów.

Spółka złożyła skargę do WSA w Lublinie, który uchylił zaskarżoną interpretację. Orzekł, że opisane wydatki nie są kosztami bezpośrednimi podwyższenia kapitału zakładowego, lecz kosztami podatkowymi o charakterze pośrednim, które mogą mieć wpływ na osiągnięcie przychodu lub zachowanie albo zabezpieczenie jego źródła.

Organ złożył skargę kasacyjną. 

NSA powołując się na uchwałę z 24 stycznia 2011 (II FPS 6/10)

, wskazał, że wydatki związane z emisją nowych akcji, bez których nie jest możliwe podwyższenie przez spółkę akcyjną kapitału zakładowego, nie są kosztami uzyskania przychodu. Natomiast wydatki będące kosztami ogólnymi funkcjonowania spółki kapitałowej mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodu zgodnie z art. 15 ust. 1

ustawy o CIT

.

Sąd podkreślił, że wszystkie koszty każdorazowo będą musiały być oceniane i odpowiednio księgowane jako koszty uzyskania przychodu bądź nie. Ze względu na to że sąd pierwszej instancji jednolicie zakwalifikował wszystkie wydatki, wyrok został uchylony, a sprawę przekazano do ponownego rozstrzygnięcia.

Autorka jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Komentuje Marcin Lachowicz, starszy konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie):

Wydatki, które w badanej sprawie, zgodnie z wyrokiem NSA, nie są kosztami uzyskania przychodów (tj. opłaty notarialne, sądowe oraz podatek od czynności cywilnoprawnych), związane są ściśle z podwyższeniem kapitału zakładowego.

Ten ścisły związek wskazanych wydatków z podwyższeniem kapitału zakładowego (które nie rodzi przychodu dla celów podatkowych) powoduje wyłączenie ich z kosztów podatkowych.

Stanowisko sądu nie zaskakuje. Wyrok jest bowiem zgodny z poglądem wyrażonym w uchwale siedmiu sędziów NSA, wydanej 24 stycznia 2011 (II FPS 6/10). NSA wskazał w niej, że zgodnie z przepisami ustawy o CIT tylko wydatki związane z emisją nowych akcji, bez których nie jest możliwe podwyższenie przez spółkę akcyjną kapitału zakładowego, nie są kosztami uzyskania przychodów.

Tę argumentację podzieliły też inne sądy, m.in. WSA w Poznaniu w wyroku z 17 marca 2011 (I SA/Po 745/10), WSA w Krakowie w wyroku z 29 marca 2011 (I SA/Kr 2181/10).

Wydanie przez NSA uchwały w tej sprawie dowodzi, że zagadnienie to budziło w przeszłości poważne wątpliwości w orzecznictwie i doktrynie prawa podatkowego.

Ma również ten walor, że stanowisko zaprezentowane w uchwale będzie zasadniczo wyznaczać kierunek rozstrzygnięć dla innych składów sędziowskich.

Zgodnie bowiem z przepisami regulującymi postępowanie przed sądami administracyjnymi, w przypadku innych spraw dotyczących omawianego zagadnienia, jeśli skład sędziowski nie podziela stanowiska zajętego przez NSA we wskazanej uchwale siedmiu sędziów, aby odstąpić od zaprezentowanego tam rozstrzygnięcia, zobowiązany jest on do ponownego przedstawienia zagadnienia prawnego do rozstrzygnięcia odpowiedniemu składowi NSA.

Tym samym odstąpienie przez inny skład sędziowski od poglądu wyrażonego przez NSA w cytowanej uchwale będzie możliwe jedynie po wcześniejszym uzyskaniu nowej (odmiennej) uchwały NSA w tym zakresie. W konsekwencji podatnicy planujący pozyskanie kapitału poprzez emisję nowych akcji zyskali większą pewność co do niektórych skutków podatkowych takich działań.

Czytaj też:

Zobacz więcej:

» PIT i CIT » Koszty » Co można wrzucić w koszty » Podwyższenie kapitału i emisja akcji