CIT Fuzja: Koszty powinny być współmierne do przychodów

Pewne podkarpackie przedsiębiorstwo świadczyło usługi wdrażania systemów informatycznych. W trakcie realizacji kontraktu zostało przejęte przez inną spółkę.

Część kosztów poniesionych w związku z wykonywaniem tej umowy nie została przez nie ujęta w rozliczeniach podatku dochodowego za poprzednie lata, gdy księgowano je w ciężar konta „produkcja w toku”. Dotyczyło to również nakładów poczynionych po przeprowadzeniu fuzji.

Kontrakt został rozwiązany przedterminowo, a kontrahent uregulował ostatnią należność. Konieczne stało się więc potrącenie pomijanych dotąd kosztów. Nowa spółka uznała, że odpowiedzialność za ich rozliczenie leży po jej stronie.

Również w odniesieniu do wydatków sprzed dnia połączenia. Sam moment ich ujęcia był natomiast dla niej niejasny. Firma postulowała możliwość ich rozliczenia na dzień rozwiązania umowy, aby uniknąć korygowania deklaracji za minione lata.

Wydając interpretację przepisów podatkowych, izba skarbowa zgodziła się, że spółka ponosi odpowiedzialność za poprawki w złożonej dokumentacji podatkowej. Po przejęciu wykonawcy nie można mówić o jego fizycznym i prawnym istnieniu.

Dlatego wprowadzenie zmian w zeznaniach podatkowych jest obowiązkiem podmiotu powstałego w wyniku fuzji (zgodnie z art. 93 ordynacji podatkowej). Jemu też powinien przypadać zwrot nadpłaty podatku dochodowego.

Według urzędników nie ma jednak podstaw, aby uznać nierozliczone koszty za współmierne do całej należności ściągniętej w związku z rozwiązaniem umowy i ująć w bieżącym rozliczeniu.

Pominięte koszty

Przy potrącaniu pominiętych wcześniej kosztów należy uw-zględnić art. 15 ust. 4 – 4d ustawy o CIT. Wynika z nich nadrzędna zasada przyporządkowywania kosztów do odpowiadających im przychodów.

Wyjątkiem jest możliwość przypisania bezpośrednich kosztów poniesionych po zakończeniu danego roku podatkowego do przychodów zapisanych w trakcie jego trwania (pod warunkiem uzyskania informacji o ich powstaniu przed datą złożenia deklaracji lub sporządzenia sprawozdania finansowego).

Przekroczenie terminu prowadzi do konieczności ujęcia kosztów w kolejnym roku. Gdy chodzi o wydatki pośrednio związane z przychodami, ustawodawca przewidział ich proporcjonalne potrącanie. Jeśli niemożliwa jest ich dokładna identyfikacja, przypisuje się je proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Powołując się na te regulacje, izba skarbowa nakazała zaliczenie poniesionych kosztów do minionych lat podatkowych poprzez korektę złożonych deklaracji.

Co orzekł sąd

Interpretację poparł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie wyrokiem z 21 czerwca 2011 (I SA/Rz 277/ 11). Wskazał, że fakt przerwania realizacji umowy i uregulowania pozostałej części należności nie jest tu istotny.

W omawianym wypadku przychody powstawały na bieżąco, według wykonanych etapów zakontraktowanych prac, a wszelkie zaległości zostały uregulowane na dzień zakończenia współpracy. Logiczny zdaje się zatem wniosek, że do takich przychodów łatwo przypisać odpowiednie pozycje z rachunku kosztów.

Sąd wskazał dodatkowo na brak odrębnych regulacji podatkowych dotyczących traktowania pożytków i wydatków związanych z przedterminowym zamknięciem kontraktów gospodarczych.

Jego zdaniem niepoprawne jest też powoływanie się przez spółkę na sposób księgowego rozliczenia kosztów. Wynika on z ustawy o rachunkowości, a rozliczanie kosztów uzyskania przychodów jest domeną prawa podatkowego.

Zobacz serwisy:

PIT i CIT » Spółki » Przekształcenia, podziały i łączenia » Łączenia