Korupcja menedżerów spółek a organy scigania

Amerykańskie i europejskie organy ścigania dokonywały w ostatnich latach licznych aresztowań menedżerów spółek podejrzanych o praktyki korupcyjne.

Publikacja: 03.09.2014 03:00

Korupcja menedżerów spółek a organy scigania

Foto: Fotorzepa, Bartek Sadowski BS Bartek Sadowski

Red

Pod koniec lipca brytyjskie Biuro ds. Poważnych Przestępstw Finansowych (ang. Serious Fraud Office, SFO) wszczęło postępowanie karne przeciwko spółce zależnej potentata z branży infrastruktury energetycznej i transportowej. Spółce zostało przedstawionych  łącznie sześć zarzutów. Trzy o przestępstwa korupcyjne z sekcji 1 ustawy o zapobieganiu korupcji (ang. Prevention of Corruption Act 1906) oraz trzy zarzuty o popełnienie tzw. zmowy w celu skorumpowania z sekcji 1 brytyjskiego kodeksu karnego (ang. Criminal Law Act 1977). Informację o możliwości popełnienia przestępstwa przekazał do SFO Urząd Prokuratora Generalnego Szwajcarii. Śledztwo, w wyniku którego wszczęto postępowanie karne, trwało już ponad pięć lat.

Domniemane przestępstwa zostały popełnione w okresie od 1 czerwca 2000 r. do 30 listopada 2006 r. i były związane z realizacją dużych projektów transportowych. Już teraz dyrektor SFO David Green zapowiedział, iż po skazaniu spółki podjęte zostaną natychmiast kroki prawne przeciwko kadrze menedżerskiej, która była zamieszana w procedery korupcyjne, a „wyroki skazujące wydają się nieuchronne".

Opisujemy typowy przykład międzynarodowej korporacji – działającej w około 100 krajach, zatrudniającej w nich ponad 96 tys. pracowników.

W przedsiębiorstwach o rozległych międzynarodowo strukturach  priorytetowe znaczenie należy nadawać procesom zapewnienia zgodności z obowiązującymi przepisami prawa, w tym związanymi z przeciwdziałaniem korupcji i nieprawidłowościom, a kultura korporacyjna i wartości etyczne powinny zawsze stanowić solidne filary  tych systemów. Przy obowiązującym, bardzo surowym ustawodawstwie antykorupcyjnym nadrzędnym celem jest zapewnienie, aby wypracowane wewnętrzne procedury pozwalały na skuteczne  powstrzymywanie praktyk korupcyjnych w środowisku, w którym funkcjonuje dane przedsiębiorstwo.

W ciągu ostatnich lat europejskie i amerykańskie organy ścigania dokonywały licznych aresztowań menedżerów spółek zależnych w grupie w ramach szeroko zakrojonych śledztw,  prowadzonych w ponad 15 krajach. Śledztwa dotyczyły możliwych praktyk korupcyjnych oraz procederów prania pieniędzy, a w ich wyniku spółki karane były wielomilionowymi grzywnami.

Dzisiaj  zainteresowanie regulatora może wzbudzić m.in. efektywność wdrożenia aktów wewnętrznych regulujących problematykę compliance w danej organizacji. Nie należy zapominać, że oprócz posiadania spisanych procedur czy polityk uwaga powinna być skupiona również na ich funkcjonowaniu w danej organizacji, o czym dzisiaj przedsiębiorstwa często zapominają. Warto zwrócić uwagę, że podjęcie postępowania kontrolnego przez  regulatora, chociażby w kontekście potencjalnych naruszeń amerykańskiej ustawy o zagranicznych praktykach korupcyjnych (ang. Foreign Corrupt Practicies Act, FCPA) czy innych krajowych  ustawodawstw związanych z problematyką korupcji czy oszustw gospodarczych, nie tylko wywoła  atmosferę  nerwowości w samej organizacji. Spowoduje także  istotne  zagrożenie dla wizerunku przedsiębiorstwa. Zainteresowanie regulatora z całą pewnością wygeneruje również istotne koszty związane z prowadzonymi wobec spółki, a często i samej  kadry zarządzającej, postępowaniami.

Międzynarodowe korporacje powinny zadbać o wdrożenie efektywnego systemu compliance, uwzględniając wymagania lokalnego ustawodawstwa, w którym funkcjonuje spółka matka, oraz międzynarodowego ustawodawstwa antykorupcyjnego, takiego jak amerykańskie ustawodawstwo FCPA czy brytyjskie Bribery Act. Ustawodawstwo to obowiązuje ponadnarodowo i – co warto podkreślić – z FCPA większość kar została nałożona w związku z działalnością przedsiębiorstw poza terytorium Stanów Zjednoczonych, a więc poza krajem, z którego regulacja ta się wywodzi. Należy zwrócić uwagę, że efektywne zarządzanie compliance to dzisiaj nie tylko procedury czy udokumentowanie działań kontrolnych, zdarzeń obarczonych ryzykiem czy wymogiem ustawowej rejestracji. Ocenie poddawana jest również aktywna postawa zarządów organizacji, która w razie wykrycia nieprawidłowości może niejednokrotnie być elementem istotnie ograniczającym wysokość sankcji nałożonych na przedsiębiorstwo oraz na samych zarządzających. Dzisiaj, wspominając o compliance, nie można pominąć potrzeby wykrywania zachowań nieakceptowanych, również z wykorzystaniem zaawansowanych metod analizy danych, gdyż same spisane procedury czy nieefektywnie wdrożone polityki nie wystarczą, aby zminimalizować ryzyko nieprawidłowości i uchronić firmę od potencjalnych sankcji finansowych czy utraty wizerunku. Niebagatelną rolę odgrywają także szkolenia, które pozwalają poznać właściwą interpretację przepisów, oczekiwania regulatorów i ryzyko sankcji zagrażających  za naruszenie specyficznych regulacji.

Rafał Turczyn jest liderem  zarządzania ryzykiem nadużyć ?i ekspertyz w sprawach spornych Deloitte

Marta Grabowska jest konsultantem w zespole zarządzania ryzykiem nadużyć i ekspertyz w sprawach spornych Deloitte

Pod koniec lipca brytyjskie Biuro ds. Poważnych Przestępstw Finansowych (ang. Serious Fraud Office, SFO) wszczęło postępowanie karne przeciwko spółce zależnej potentata z branży infrastruktury energetycznej i transportowej. Spółce zostało przedstawionych  łącznie sześć zarzutów. Trzy o przestępstwa korupcyjne z sekcji 1 ustawy o zapobieganiu korupcji (ang. Prevention of Corruption Act 1906) oraz trzy zarzuty o popełnienie tzw. zmowy w celu skorumpowania z sekcji 1 brytyjskiego kodeksu karnego (ang. Criminal Law Act 1977). Informację o możliwości popełnienia przestępstwa przekazał do SFO Urząd Prokuratora Generalnego Szwajcarii. Śledztwo, w wyniku którego wszczęto postępowanie karne, trwało już ponad pięć lat.

Pozostało 85% artykułu
Opinie Prawne
Marek Isański: Można przyspieszyć orzekanie NSA w sprawach podatkowych zwykłych obywateli
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Opinie Prawne
Maciej Gawroński: Za 30 mln zł rocznie Komisja będzie nakładać makijaż sztucznej inteligencji
Opinie Prawne
Wojciech Bochenek: Sankcja kredytu darmowego to kolejny koszmar sektora bankowego?
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Sędziowie 13 grudnia, krótka refleksja
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Opinie Prawne
Rok rządu Donalda Tuska. "Zero sukcesów Adama Bodnara"