Gruzja: 30 lat niepodległości

Nasz kraj jest bramą UE do Kaukazu, Morza Kaspijskiego i Azji Środkowej – pisze p.o ambasadora.

Publikacja: 25.05.2021 21:00

Matka Gruzja, symbol Tbilisi, stolicy kraju.

Matka Gruzja, symbol Tbilisi, stolicy kraju.

Foto: Fotorzepa/ Jakub Mikulski

26 maja 2021 r. Gruzja obchodzi 103. rocznicę powstania Demokratycznej Republiki Gruzji i 30. rocznicę odzyskania niepodległości po rozpadzie Związku Radzieckiego.

Ogłoszona przez Gruzję niepodległość trwała tylko trzy lata (1918–1921). Pomimo tak krótkiego czasu Demokratyczna Republika Gruzji wywarła znaczący wpływ na rozwój jej państwowości w dłuższej perspektywie.

W 1991 r. Gruzja odzyskała suwerenność, a w referendum 31 marca 99,08 proc. ludności odpowiedziało twierdząco na jedyne pytanie – „Czy popierasz przywrócenie niepodległości Gruzji zgodnie z Deklaracją Niepodległości Gruzji z 26 maja 1918 r.?". Niestety, po odzyskaniu niepodległości Gruzja ponownie stała się celem agresji militarnej i wojny hybrydowej na szeroką skalę ze strony Rosji, mającej na celu destabilizację kraju, utrzymanie stref wpływów i zahamowanie rozwoju demokratycznego. 30 lat później pogwałcenie integralności terytorialnej Gruzji trwa. Po dziś dzień Rosja narusza podstawowe zasady prawa międzynarodowego, suwerenności i integralności terytorialnej i nadal nielegalnie okupuje integralne części kraju – Abchazję i Cchinwali/Osetię Południową.

Niemniej jednak naród gruziński jasno wyraził chęć przyłączenia się do struktur europejskich i euroatlantyckich.

Priorytet: NATO i UE

Gruzja stała się jednym z najbardziej wiarygodnych partnerów UE. Dziś relacje między UE a Gruzją opierają się na umowie stowarzyszeniowej, włącznie z DCFTA, który wszedł w życie w 2016 r. W okresie tym odnieśliśmy szereg sukcesów, między innymi przyznanie 28 marca 2017 r. ruchu bezwizowego obywatelom Gruzji w krajach UE/Schengen. Gruzja ambitnie oświadczyła, że do 2024 r. złoży wniosek o członkostwo w UE.

Członkostwo w NATO jest kolejnym priorytetem polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Gruzji. Na szczycie w Bukareszcie w 2008 r. sojusznicy uzgodnili, że „Gruzja zostanie członkiem NATO". NATO niezachwianie popiera tę decyzję w kolejnych deklaracjach i oficjalnych oświadczeniach. Dziś Gruzja jest krajem aspirującym do NATO, który posiada wszystkie praktyczne narzędzia niezbędne do członkostwa w sojuszu. Ponadto, od 2014 r. Gruzja otrzymała status partnera o zwiększonych możliwościach, jako jeden z wiarygodnych partnerów. Gruzja jest aktywnie zaangażowana zarówno w operacje UE w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony, jak i bieżące misje międzynarodowe kierowane przez NATO, a zatem jest nie tylko beneficjentem bezpieczeństwa, ale także ważnym współuczestnikiem wzmacniania bezpieczeństwa euroatlantyckiego.

Dziś Gruzja to odnosząca sukcesy demokracja w Europie Wschodniej i jako przykład integracji europejskiej przynosi Unii Europejskiej znaczne korzyści. Gruzja jest bramą UE do Kaukazu, Morza Kaspijskiego i Azji Środkowej. Jako państwo nadbrzeżne Morza Czarnego i alternatywny węzeł transportowy w Europie może odgrywać ważną rolę w zakresie transportu i szlaków energetycznych.

W ciągu ostatnich trzech dekad poczyniono znaczne postępy również w dyplomacji gospodarczej i kulturalnej. Obecnie kraj ma wolny handel z 2,3-mld rynkiem konsumenckim i jest liderem w regionie pod względem stabilności i atrakcyjności inwestycyjnej.

Zróżnicowana kultura gruzińska wpłynęła na globalny krajobraz. Zabytki gruzińskiej kultury materialnej i niematerialnej, takie jak gruzińska pieśń polifoniczna, tradycyjne wino dzbanowe, trzy typy alfabetu gruzińskiego, znajdują się na Liście światowego dziedzictwa UNESCO. W 2018 r. Gruzja była gościem honorowym Targów Książki we Frankfurcie, a w 2017 r. w Centrum Cywilizacji Wina w Bordeaux gospodarzem Gruzińskiej Wystawy Winiarstwa i Enologii. W 2021 r. Tbilisi jest Światową Stolicą Książki UNESCO.

Aktywna dyplomacja

Pomimo trudności Gruzja stała się wiarygodnym partnerem społeczności międzynarodowej. Bezpieczeństwo, stabilność polityczna i gospodarcza kraju leżą w interesie większości krajów świata. Gruzja nadal prowadzi aktywną dyplomację, kierując się zrównoważeniem, ciągłością i przewidywalnością.

Byłoby niemożliwe osiągnąć tak wiele bez przyjaciół i protektorów. Polska i Gruzja mają wiele cech wspólnych, zwłaszcza walkę o wolność i niepodległość! Już na początku XVII–XVIII wieku Gruzja zajmowała ważne miejsce we wschodniej polityce Rzeczypospolitej. Na szczególną uwagę zasługują gruzińscy oficerowie i kadeci, którzy schronili się w Polsce w 1921 r. po nierównej walce z bolszewikami i utracie niepodległości Gruzji. Kilkudziesięciu oficerów gruzińskich służyło w polskiej armii na podstawie kontraktów. Walczyli o Polskę jako swoją ojczyznę w czasie II wojny światowej i powstania warszawskiego. W 2007 r. w Muzeum Powstania Warszawskiego odsłonięto monument oficerów gruzińskich. Nie można też nie wspomnieć o gruzińskim mnichu archimandrycie – Grzegorzu Peradze, który od 1933 r. był profesorem na Wydziale Teologii Prawosławnej Uniwersytetu Warszawskiego. Po zajęciu Polski przez nazistowskie Niemcy nie opuścił Warszawy i zginął śmiercią męczeńską w obozie koncentracyjnym Auschwitz. Synod Kościoła Gruzińskiego ogłosił księdza Grzegorza Peradze świętym kapłanem.

Wsparcie z Polski

W najnowszej historii wsparcie byłego prezydenta RP śp. Lecha Kaczyńskiego w umacnianiu europejskiej i euroatlantyckiej przyszłości Gruzji jest nieocenione. Jego rola była również kluczowa w 2008 r., kiedy wraz z przywódcami innych krajów Europy Wschodniej protestował przeciwko rosyjskiej agresji przed budynkiem gruzińskiego parlamentu. Fakt ten odegrał ważną rolę w przetrwaniu i zachowaniu państwowości Gruzji.

To niewielka część wielkiej przyjaźni, która łączy naród polski i gruziński. Wielowiekowa przyjaźń położyła podwaliny pod dzisiejszą owocną współpracę we wszystkich dziedzinach. Polska jest niezachwianym partnerem Gruzji i aktywnym zwolennikiem jej integracji europejskiej i euroatlantyckiej. 28 kwietnia 2022 r. mija 30. rocznica nawiązania stosunków dyplomatycznych między Gruzją a Polską. Wierzymy, że przyjaźń obu krajów ma większy potencjał, który w przyszłości jeszcze bardziej przybliży Gruzinów i Polaków.

26 maja 2021 r. Gruzja obchodzi 103. rocznicę powstania Demokratycznej Republiki Gruzji i 30. rocznicę odzyskania niepodległości po rozpadzie Związku Radzieckiego.

Ogłoszona przez Gruzję niepodległość trwała tylko trzy lata (1918–1921). Pomimo tak krótkiego czasu Demokratyczna Republika Gruzji wywarła znaczący wpływ na rozwój jej państwowości w dłuższej perspektywie.

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Opinie polityczno - społeczne
Dubravka Šuica: Przemoc wobec dzieci może kosztować gospodarkę nawet 8 proc. światowego PKB
Opinie polityczno - społeczne
Piotr Zaremba: Sienkiewicz wagi ciężkiej. Z rządu na unijne salony
Opinie polityczno - społeczne
Kacper Głódkowski z kolektywu kefija: Polska musi zerwać więzi z izraelskim reżimem
Opinie polityczno - społeczne
Zuzanna Dąbrowska: Wybory do PE. PiS w cylindrze eurosceptycznego magika
Opinie polityczno - społeczne
Tusk wygrał z Kaczyńskim, ograł koalicjantów. Czy zmotywuje elektorat na wybory do PE?